Hướng dẫn sử dụng
Đỉnh núi tuyết tập 1-30
TÓM TẮT ĐỈNH NÚI TUYẾT
TABLE OF CONTENT
TẬP 11: BÌNH MINH CHÁNH PHÁP 70
TẬP 13: THƯỢNG THỦ TĂNG ĐOÀN 90
TẬP 15: TĂNG ĐOÀN HÙNG MẠNH 96
TẬP 18: NHỮNG NẺO ĐƯỜNG THIÊN LÝ 121
TẬP 21: THIÊN NHÃN ĐỆ NHẤT 132
TẬP 26: BÀI KINH TRÊN SÔNG 160
TẬP 29: ĐỜI SỐNG THANH CAO 193
LỜI NGỎ TỪ HUYNH ĐỆ
Bộ truyện tranh song ngữ Việt – Anh “Đỉnh núi tuyết” bao gồm 100 tập, do Thượng tọa Thích Chân Quang biên soạn, dưới bút vẽ của họa sĩ Hữu Tâm. Bộ truyện kể về cuộc đời của Đức Phật một cách xác thực, đầy đủ và cuốn hút, với những chi tiết bí ẩn lần đầu tiên được hé mở.
Sản phẩm được phát hành tại Cty TNHH văn hoá Pháp Quang. Số 28 Hoàng Diệu Q.Phú Nhuận, TP.Hồ Chí Minh (Việt Nam). Điện thoại: 083.8462646 – 086.6837989 hoặc đặt hàng online tại trang web vidaothieng.com.
https://thichchanquang.com/chuyenmuc/cong-ty-phap-quang/truyen-tranh-dinh-nui-tuyet/
Mọi nhu cầu thỉnh mua các ấn phẩm của Công ty TNHH Văn Hóa Pháp Quang, quý vị vui lòng liên hệ với chúng tôi thông qua các cách sau:
1/ Địa chỉ liên hệ: 28 Hoàng Diệu, Phường 10, Quận Phú Nhuận, TP Hồ Chí Minh.
2/ Số điện thoại: 028 38462646
3/ Email: congtyphapquang@gmail.com
4/ Website: vidaothieng.com
NƠI HẠNH NGỘ CỦA NHỮNG TÂM HỒN
“Đỉnh Núi Tuyết” là bộ truyện dài tập (100 tập) sẽ tái hiện vừa chân thực, vừa thần kỳ, đầy cuốn hút về cuộc đời đức Phật. Tuy nhiên, “Đỉnh Núi Tuyết” không chỉ dừng lại ở cuộc đời đức Phật mà còn giúp cho chúng ta hiểu thêm nhiều cuộc đời của các nhân vật lịch sử (Các vị Thánh Tăng siêu phàm, các vị Vua Quan ngộ đạo, các vị Cư Sĩ mẫu mực) khác xoay quanh nhân vật trung tâm là đức Phật.
Có theo dõi từng tập truyện, chúng ta càng tăng thêm cảm xúc tôn kính đối với đức Phật đến tột cùng và sẽ hiểu tường tận hơn về những giáo lý của Ngài, cũng như hiểu rõ về mỗi cuộc đời, sự tu chứng của các vị Thánh Tăng trong thời đức Phật rất thú vị. Trong đó rất nhiều điều khiến cho chúng ta phải suy ngẫm, bàn bạc, liên hệ thực tế, rút bài học cho bản thân, thầm ước mơ, v.v…
Từ đó chúng ta sẽ xác định lại một hướng đi vững vàng, chân chính cho cuộc đời mình. Cho nên, chúng ta hãy đọc hết và giới thiệu với bạn bè, người thân, thậm chí với cả người ngoài đạo Phật, hay người có cảm tình với đạo Phật để cùng nhau đọc, hầu phát huy tinh thần từ bi, trí tuệ và hòa bình mà đức Phật đã truyền trao đến với mọi người.
“Đỉnh núi tuyết” sẽ giúp bạn tăng thêm lòng tôn kính Đức Phật và giải mã được cuộc đời của bạn. Bạn là ai? Bạn từ đâu đến? Bạn đang ở vị trí nào trên thế gian này? Bạn sẽ đi về đâu??? Tập truyện tranh này thật độc đáo và đặc sắc vì vừa làm sống lại một cuộc đời bất tử Đức Phật vừa là một bài học đạo lí lớn lao giúp cho bạn được khơi sáng khai thông tâm linh của bạn. Bạn hãy đọc, hãy giới thiệu với bạn bè để cùng nhau đọc, hãy trao tặng cho người yêu, cho những người thân của bạn tập truyện tranh “Đỉnh núi tuyết”. Và trong tủ sách của con bạn đừng thiếu bộ truyện tranh “Đỉnh núi tuyết” này.
“Đỉnh núi tuyết” sẽ gặp gỡ được mọi tâm hồn.
Với con trẻ sẽ là những trang văn tuyệt mỹ. Với học sinh sẽ được thêm bài học Anh văn vốn từ vựng phong phú của nhiều lĩnh vực. Với người nông dân sẽ biết làm thế nào để mùa màng được bội thu.Với người buôn bán sẽ biết cách để được mua may bán đắt. Với người giáo viên sẽ củng cố thêm phương pháp sư phạm nâng cao thêm tay nghề. Với cán bộ, nhân viên Nhà nước sẽ có thêm kinh nghiệm đối nhân xử thế và hoàn thành nhiệm vụ xuất sắc hơn xưa…
“Đỉnh núi tuyết” sẽ là người bạn đồng hành tinh tế lịch lãm tuyệt vời với mỗi chúng ta: người ngoài đạo Phật, người cảm tình đạo Phật, người cư sĩ tại gia, người tu sĩ chốn Già lam…
Quả thật, “Đỉnh Núi Tuyết” sẽ là nơi hạnh ngộ của những tâm hồn biết yêu cái đẹp, biết yêu đạo lý và có lý tưởng hướng về con đường giác ngộ giải.
“Chưa xem Đỉnh Núi Tuyết rơi
Coi như mất nửa cuộc đời qua không
Ai chưa từng ngắm dòng sông
Làm sao hiểu biển mênh mông dường nào
Chưa từng đêm đến ngắm sao
Biết gì vũ trụ thì thào yêu thương
Chưa từng nhìn nắng tan sương
Làm sao tắm ánh chiêu dương rực hồng
Chưa từng mơ ước đại đồng
Trái tim đâu mở tận cùng vô biên
Hãy quỳ xuống giữa bình yên
Quên đi tủi nhục muộn phiền xót xa
Dâng niềm tôn kính thiết tha
Nguyện đi theo mãi Phật Đà thiêng liêng”…
BẢNG TÓM TẮT CÁC TẬP
Tập 1: VỊ VUA TÀI GIỎI
Làm thế nào để một đất nước luôn phồn thịnh thanh bình? Làm sao để nhân dân có được một cuộc sống ấm no? Phải làm gì để hạn chế nạn cướp bóc hoành hành? Và làm thế nào để luôn giữ mối hòa khí với lân bang để tránh gây chiến tranh tang tóc?
Hãy cùng đón đọc tập một của bộ truyện tranh Đỉnh Núi Tuyết – Vị Vua tài giỏi. Tập truyện kể về công cuộc xây dựng và quản lý đất nước của Vua Tịnh Phạn (Cha của Thái Tử Tất Đạt Đa – Tiền thân của Đức Phật Thích ca Mâu Ni). Ông là một vị vua vô cùng tài giỏi và rất thương dân cùng với Hoàng Hậu Maya nhân hậu trị vì đất nước Sakya xinh đẹp. Đó là một vị vua với võ thuật cao cường, đầy trí tuệ, uy nghiêm nhưng cũng rất nhân từ, gần gũi. Hãy cùng tìm hiểu hình ảnh vị vua uy nghiêm trên ngai vàng giải quyết chính sự và hình ảnh vị vua gần gũi khi tự tay cày đất vào lễ Hạ điền qua tập một của Bộ truyện tranh Đỉnh Núi Tuyết do TT. Thích Chân Quang biên soạn.
Tập 2: ĐẢN SINH
Hoàng Hậu Maya sắp đến kỳ sinh nở, Vua Sudhodana đã cho chuẩn bị chu đáo tất cả mọi việc cho Hoàng Hậu lâm bồn. Theo truyền thống, khi sắp lâm bồn thì Hoàng Hậu phải về quê ngoại. Đường đi xa xôi khó khăn, và phải vượt qua khu rừng Lumbini rậm rạp, nhiều đầm lầy và thú dữ. Vua Tịnh Phạn quyết định sẽ đưa Hoàng Hậu về đến tận Davadaha rồi mới quay lại kinh thành.
Trong khi đó, quân phiến loạn của bộ tộc Tamba đang ráo riết chuẩn bị gươm giáo, binh khí và tập luyện quân sự kỹ lưỡng cho kế hoặc tấn công kinh thành Kapilavatthu. Vậy kinh thành Kapilavatthu sẽ vắng bóng nhà Vua? Một cơ hội quá tốt để đánh chiếm kinh thành của Sakya cho quân Tamba. Chuyện gì sẽ xảy ra cho kinh thành Kapilavatthu của Sakya? Và Hoàng Hậu Maya sẽ ra sao trong chuyến đi về quê ngoại để chuẩn bị cho Thái Tử ra đời?
Tập 3: NGƯỜI MẸ HIỀN
Hoa trời rơi xuống nâng bước chân, mưa trời gột rửa thân sạch sẽ, chim thú đua nhau cùng đón mừng. Thái Tử Siddhatha ra đời trong sự vui mừng của tất cả mọi người trên đất nước Sakya. Thế nhưng trong buổi lễ đặt tên cho Thái Tử, Hoàng Hậu Maya đột ngột qua đời. Bầu không khí buồn bã phủ trùm khắp Sakya, thương tiếc cho một vị Hoàng Hậu nhân đức đã về cõi trời.
Xin mời quý vị và các bạn cùng đón xem tiếp tập 3 của bộ truyện tranh Đỉnh Núi Tuyết – Người mẹ hiền. Hoàng Hậu Maya qua đời, Công Nương Pajapati tình nguyện ở lại Kapulavatthu để chăm sóc cho Thái Tử mới sinh. Pajapati thương yêu Thái Tử như chính con ruột của mình, chăm sóc hết sức chu đáo. Ngoài ra, Công Nương còn phụ giúp Vua coi sóc công việc của hoàng cung rất chu đáo vẹn toàn giúp Vua Sudhodana chuyên tâm lo việc đất nước. Vào một đêm khi Đức Vua đi vắng, trong kinh thành xuất hiện nhiều kẻ lạ mặt có giấu vũ khí. Tướng quân Bashura – người giữ kinh thành cũng đã dẫn quân đi xem xét biến động ở Tuyết Sơn. Tính mạng Pajapati và Thái Tử đang bị đe dọa. Pajapati im lặng nhìn Thái Tử đang say giấc ngủ, bỗng có tiếng bước chân, hai tên thích khách vung đao lên… Lúc đó, trong khu rừng, nhà Vua cũng đang bị phục kích. Vậy tình hình hoàng cung sẽ ra sao? Pajapati và Thái Tử liệu có an toàn? Nhà Vua có thể trở về kịp để cứu con trai hay không? Kính mời mọi người cùng đón đọc.
Tập 4: THẦN ĐỒNG
Trải qua nhiều biến cố, năm nay Thái Tử Siddhatha cũng đã sáu tuổi. Nhà Vua cho mời năm vị thân giáo sư về Hoàng cung để dạy cho Thái Tử. Thế nhưng cả năm vị thân giáo thọ sư và nhà Vua đều bị bất ngờ bởi khả năng tiếp thu của Thái Tử Suddhatha, nhiều khi còn bị bắt bí bởi những câu hỏi không biết đường nào trả lời.
Và cũng trong tập này, lần đầu tiên Thái Tử Suddhatha biết đến tĩnh tọa và cảm thấy rất yêu thích. Hằng đêm, nhà Vua Sudhodan, Hoàng Hậu Pajapati và Thái Tử Siddhatha cùng nhau ngồi tĩnh tọa lắng tâm trong yên tĩnh.
Thái Tử thông minh, học đâu biết đó, học một biết mười, võ nghệ cao cường, đã có thể bắn tên trúng đích từ rất xa. Trong một buổi đi thăm rừng Lumbini với các vị giáo thọ sư, khung cảnh thật đẹp, có chú nai vàng đang gặm cỏ. Chợt một mũi tên bay vút hướng về phía chú nai, Thái Tử cũng giương cung…
Tập 5: TẤM LÒNG BAO LA
Thời gian thấm thoát, đã trải qua sáu năm nữa, Thái Tử Siddhatha cũng đã đến tuổi mười hai. Sau sáu năm học tập cùng năm vị giáo thọ sư, Thái Tử đã tinh thông nhiều môn, võ nghệ cao cường và bắt đầu học tập cách quản lý đất nước. Nhìn cảnh muôn dân còn nhiều người đói khổ, sự phân biệt giai cấp còn nặng nề, Thái Tử rất đau lòng.
Vào một ngày đẹp trời sau mùa mưa, Vua Sudhodana dẫn Thái Tử Siddhatha ra ngoại thành tham gia lễ Hạ điền. Nhà Vua đích thân xuống ruộng, cày những đường cày đầu tiên, cầu chúc cho một năm mùa màng tươi tốt. Mọi người ai cũng vui mừng vỗ tay cổ vũ mà không để ý Thái Tử đã lẳng lặng rời khỏi đám đông đi về phía gốc cây to và ngồi tọa thiền. Ánh mặt trời nghiêng về phía tây, tàng cây che bóng mát cho Siddhatha bỗng nhiên ngả ngọn về phía tây để che mát cho Thái Tử. nhà Vua và tất cả mọi người sửng sốt nhìn. Trước khung cảnh ấy, nhà Vua chợt chắp tay cúi chào chính con trai mình. Tất cả mọi người cũng chắp tay cúi chào.
Kính mời quý vị và các bạn cũng đón xem tập 5 – Tấm lòng bao la để biết thêm những câu chuyện thú vị và lạ kỳ xảy ra xung quanh vị Thái Tử kiệt xuất của đất nước Sakya thanh bình.
Tập 6: HOA SEN TINH KHIẾT
Vậy là đã mười năm đã trôi qua kể từ ngày năm vị giáo thọ sư nhận lời dạy dỗ Thái Tử Siddhatha. Họ đã làm hết phận sự của mình và xin phép được trở về quê hương. Ngày chia tay các vị giáo thọ sư, Thái Tử buồn khôn xiết.
Vào một ngày nọ, gia đình hoàng thân Amitodhana đến thăm hoàng cung của Kapilavatthu. Nhìn thấy Thái Tử khỏe mạnh và đã khôn lớn, Hoàng thân đề nghị Vua Sudhodana cưới vợ cho chàng nhưng chàng không đồng ý. Thế nhưng theo truyền thống, con cái phải vâng lời cha mẹ. Kinh thành Kapilavatthu nô nức vui mừng chuẩn bị hôn lễ của Thái Tử và Công Nương Yashodara xứ Devadaha. Thái Tử không muốn lấy vợ nhưng lại không thể để cha mẹ buồn lòng. Vậy công chúa Yashodara sẽ ra sao khi bước chân vào hoàng cung của Sakya?
Để trở thành một vị Vua, Thái Tử phải kết thân với con trai các quan lại trong triều. Trong những lần chơi chung với họ, Thái Tử luôn bị thua trong các trò chơi và yếu thế hơn hẳn. Mọi người nói rằng những lời đồn về Thái Tử trước nay chỉ là những lời đồn vô căn cứ hoặc do Thái Tử được nuông chiều quá mà kém cỏi dần.
Tập 7: VỊ VUA KHÔNG NGAI
Thái Tử Siddhatha năm hai mươi tuổi, thân người cao lớn, đẹp đẽ như thiên thần. Kinh thành Kapilavatthu luôn nhộn nhịp, tấp nập người buôn kẻ bán, mọi người sống yên vui. Vua Sudhodana đã lớn tuổi nhưng mọi việc quản lý đất nước giờ đây đã có Thái Tử trợ giúp.
Đêm xuống, ánh trăng chênh chếch phía trời xa, hai người bịt mặt cưỡi ngựa tiến vào cổng thành Kapilavatthu. Hai người lạ mặt đưa một thứ gì đó cho viên quan canh giữ cổng thành rồi tiến thẳng vào một căn phòng bí mật trong cung điện, ở đó có một người bí mật trùm khăn kín người đang chờ sẵn. Ba người thì thầm chuyện gì đó rất bí mật. Xong việc, hai người lạ mặt rời đi. Trước khi rời đi, một người hỏi người bạn hữu của mình: “Hiền hữu có biết chúa công thực sự là ai không?” Người kia trả lời: “Đó là một bí mật tuyệt đối. Ai biết bí mật của chúa công thì phải tự sát để giữ bí mật này, còn ai biết mà tiết lộ sẽ bị xử tử cả gia đình…” Trời đêm khuya dần, bóng hai người cưỡi ngựa dần lẩn khuất trong màn đêm…
Tập 8: XUẤT GIA
Trời đã vào thu, việc nước cũng ổn định. Đất nước Sakya xinh đẹp sống trong an bình, ấm no. Mặc dù Đức Vua Sudhodana đã lớn tuổi nhưng nay đã có Thái Tử quán xuyến việc nước, Đức Vua rất yên tâm, chỉ có duy nhất một điều khiến nhà Vua phiền muộn.
Vào một ngày, Thái Tử đang trầm ngâm suy nghĩ, bỗng một cung nữ chạy đến… Cung điện mùa mưa ngập tràn trong ánh sáng. Sau bữa tiệc linh đình, mọi người chìm sâu vào giấc ngủ. Thái Tử lặng lẽ bước vào phòng nhìn Yashodara và Rahula đang chìm sâu vào giấc ngủ, nét mặt trầm ngâm.
Trong đêm khuya, bỗng có bóng người xuất hiện tại chuồng ngựa: “Giờ này trời tối, nhân gian rất mờ mịt, Người định đi đâu?”
“Chính vì trời tối, vì nhân gian mờ mịt ta phải đi tìm ánh sáng cho mọi người…”
Trên bầu trời, Quỷ vương xuất hiện: “…chỉ bảy ngày nữa ngài sẽ được tôn lên làm Vua… và ba mươi ngày nữa ngài sẽ được tôn lên làm Chuyển Luân Thánh Vương, Vua của các vị Vua. Ngài đừng đi, hãy ở lại…” Vang vọng trong màn đêm tĩnh mịch câu trả lời “Ta biết, nhưng ta không màng, ngươi đừng ngăn cản ta”. Cổng thành mở, bóng hai người phi vút về phía nam, tất cả cảnh vật như bỏ lại phía sau.
Dòng sông Anoma cuồn cuộn chảy. Trên bờ, một thanh niên cường tráng đẹp như tranh vẽ dưới ánh trăng, tay cầm dao giơ lên trời, từng lọn tóc trôi theo dòng nước. Người tùy tùng trung thành cúi đầu mà nước mắt không ngừng rơi…
Tập 9: KHỔ HẠNH
Vậy là Thái Tử Siddhattha của đất nước Sakya đã xuất gia làm một vị sa môn đi cầu đạo tìm ánh sáng giải thoát. Trong bộ y cũ màu nâu, Người đi về phía nam. Trên đường đi, Ngài được người dân cúng dường thực phẩm để ăn, khát nước Người uống nước suối, cứ thế, Người đi tìm người thầy cho Người được tu và học trong luật và pháp để đi đến giải thoát.
Tại kinh thành Kapilavatthu, Công Nương Yashodara lúc nào cũng mong ngóng được đi cùng Thái Tử, thế nhưng thương cho Rahula còn quá nhỏ, nàng chỉ biết ngậm ngùi dặn dò đội thám tử ngầm bảo vệ cho Người.Năm anh em nhà Kondanna cũng đã xuất gia và được cử đến cùng tu và chăm sóc cho Sa môn Gotama.
Sau khi tu học cùng với đạo sư Uddaka, Sa môn Gotama đã chứng đạt trạng thái phi tưởng phi phi tưởng nhưng vẫn chưa trả lời được câu hỏi vướng mắc trong lòng, Người quyết định tu khổ hạnh mong tìm ra chân lý.
“Có ai đó đang nằm kìa!” một đứa bé chăn bò hét lên khi thấy một vị Sa môn gầy rạc như bộ xương đang nằm bất động.
“Vị Sa môn này đã chết”
“Không, Sa môn này chưa chết nhưng cũng gần chết”…
Trong khu rừng có tiếng cãi nhau. Sujatha đang nói chuyện với năm anh em nhà Kondanna rất gay gắt trong rừng. Cô liều mình chạy vô gặp Sa môn Gotama để khuyên Người ăn uống trở lại liền bị năm anh em nhà Kondanna kéo lại…
Xin mời quý vị và các bạn cùng đón xem tập 9 – Khổ hạnh để xem vị Sa môn Gotama liệu có trải qua được lần sinh tử này không.
Tập 10: THÀNH ĐẠO
Sau một thời gian dài tu khổ hạnh, Sa môn Gotama bây giờ người gầy rạc như bộ xương, tấm y mặc trên người dường như cũng teo nhỏ lại. Sức khỏe suy yếu trầm trọng, tóc rụng từng mảng, bụng Ngài lép xẹp, mặt Ngài hóp lại gần như đầu lâu khô, chỉ còn đôi mắt sáng quắc. Sa môn bắt chân kiết già nhưng thân Người đổ gục xuống đất không ngồi thẳng lên được, trông như một bộ xương chỉ còn bọc chút da xung quanh…
Năm anh em Kondanna bất mãn với việc làm của Sa môn Gotama nên lặng lẽ bỏ đi. Trong màn đêm yên tâm giữa chốn rừng núi hiu quạnh, bỗng có tiếng đàn réo rắt trên hư không rồi từ từ đến gần cây Assatha. Ba người con gái đẹp tuyệt trần từ đâu bay xuống múa hát lả lơi. Các cô tiến sát đến bên một vị Sa môn đang ngồi tĩnh tọa, thân thể tỏa ra hương thơm kỳ diệu, thân hình đầy gợi cảm. Trong màn sương mờ ảo, Người mở mắt ra nhìn… Một hồi lâu sau, trùng trùng những hình hài yêu ma xuất hiện. Hàng trăm ngàn mũi tên phóng vút về hướng cây Assatha, sấm chớp vang dội, những tên ma quân cầm gươm chém lăng xả vào người vị Sa môn…
Kính mời quý vị và các bạn cùng đón xem những diễn biến tiếp theo của Sa môn Gotama sau sáu năm khổ hạnh tại làng Uruvela trong tập 10 – Thành đạo.
Tập 11: BÌNH MINH CHÁNH PHÁP
Đức Phật đã chứng đạo dưới cội cây Assatha, trở thành bậc Chánh Đẳng Chánh Giác, bậc tôn kính nhất trên đời. Tại vườn nai, Người đã hóa độ cho năm người đệ tử đầu tiên của mình – năm anh em nhà Kondanna với bài Pháp đầu tiên: Tứ Diệu Đế.
Tại kinh thành Benares bên dòng sông Hằng, trong sân một ngôi nhà giàu có một chàng trai đang ngồi ủ rũ. Trong sảnh nhà, các vũ nữ đang múa hát rộn ràng, mọi người say sưa ăn uống, hòa cùng tiếng đàn điệu múa. Cảm thấy không khí ngột ngạt, chàng trốn ra ngoài và đi lang thang trong khu rừng. Bỗng có tiếng nói vang lên: “Này Yasa, hãy đến đây! Nơi đây không có đau khổ, nơi đây không có vô nghĩa, nơi đây không có trống rỗng” … Và từ cuộc gặp gỡ này, nhân gian sẽ có thêm một vị Alahan. Trong khi đó, cha của Yasa và người hầu đi tìm chàng khắp nơi.
Mời quý vị và các bạn đón xem tập 11 – Bình minh Chánh Pháp, cùng tìm hiểu về những điển tích chứng quả của các vị đệ tử đầu tiên của Tăng đoàn cùng những lời Pháp nhủ vi diệu của Đức Như Lai.
Tập 12: TRỞ LẠI VƯƠNG XÁ
Tại một ngôi làng nọ, các trai làng nối nhau gánh những chú dê đang bị trói đến một tế đàn giữa một bãi đất trống. Mọi người tập trung vây quanh khu tế đàn. Những chú dê trắng bị kẹp đầu vào hai thanh gỗ và chờ bị cắt cổ. Một giáo sĩ cầm đuốc đến vừa đọc thần chú vừa châm lửa đốt. Bỗng một giọng nói trầm ấm vang lên: “Này các dân làng, có lẽ các vị thần không dám nhận tế lễ với ba mươi con dê bị giết như thế…”
Mọi người giật mình quay lại…
Phật quay trở về thăm ngôi làng Uruvela ngày xưa, tất cả mọi người đều rất vui mừng chạy ra đón Người. Mặt trời về chiều, trên ngọn đồi Sira, từng lời Pháp của Phật như rung chuyển đất trời: “Này các Tỳ kheo, Tất cả thế gian đều đang bốc cháy trong ngọn lửa vô thường, từng thân người rồi sẽ già nua, bệnh hoạn và già chết. Những ngôi nhà đẹp rồi sẽ lụi tàn, những vương quốc lớn rồi cũng suy vong, những gì chúng sinh đắm luyến rồi cũng tan hoại. Này các Tỳ kheo, khi nhìn thấy một ngọn lửa, hãy nhìn thấy cả thế gian đang rực cháy…”
Kính mời quý vị và các bạn cùng chiêm nghiệm những lời dạy của Đức Phật khi Người hóa độ cho ngôi làng Uruvela cùng những nơi Người đi qua và cuộc hội ngộ sau tám năm với Vua Bimbisara tại thành Vương Xá trong tập 12 – Trở lại Vương Xá.
Tập 13: THƯỢNG THỦ TĂNG ĐOÀN
Tại một khu rừng nọ, một nhóm người mang nhiều vật phẩm đi vào khu vực có nhiều chòi tranh. Vào sâu bên trong thì thấy tất cả tu sĩ đều khỏa thân và thực hành các thế khổ hạnh. Một tu sĩ bước tới và gọi mọi người đến đảnh lễ một vị tu sĩ khác, phong thái tỏ vẻ rất cao siêu. “Này các gia chủ cư sĩ, ai hết lệ thuộc vào vật chất của cõi trần gian này, đó là người sẽ không còn tái sinh đau khổ… Muốn chuyển hóa hết nghiệp phải dùng khổ hạnh đày đọa thân xác…” Vị tu sĩ đó là ai? Một giáo phái mới với một con đường giải thoát mới sao?
Trong khi đó tại kinh thành Kapilavatthu, Vua Sudhodana đang rất lo lắng sau khi nghe Vua Nanda báo cáo tình hình của các thám tử. Hầu hết các thám tử được phái đi bảo vệ Đức Phật đều tự ý xuất gia, các đoàn sứ giả được triều đình gửi đi thỉnh mời Đức Phật về thăm Sakya cũng lặng lẽ xuất gia rồi ở lại tịnh xá luôn, lực lượng bảo vệ bây giờ không còn mấy người. Khi không còn lực lượng thám tử tinh nhuệ bảo vệ, liệu Đức Phật có gặp những nguy hiểm gì không? Trong khi đó luôn có những toán giết thuê được sự chỉ đạo của nhiều kẻ có dã tâm luôn rình rập khu rừng trúc…
Tại một nơi khác, trong một ngôi làng thanh bình tên Upatissa, phía bắc thành Vương Xá đang tổ chức hội chợ rất náo nhiệt, buôn bán tấp nập, người xem đông đúc. Trong dòng người đông đúc ấy, xuất hiện hai thanh niên dáng vẻ khỏe mạnh, đẹp đẽ nhưng khuôn mặt đượm buồn. Một ngày, đôi bạn thân quyết tạm biệt gia đình để đến với du sĩ Sanjaya cầu đạo, thế nhưng lòng hai người vẫn cảm thấy bất an. Bỗng một ngày, trong khi đang đi thơ thẩn nhìn ngắm đường phố, Sariputta chợt như bị hút cả thân tâm khi nhìn thấy bóng dáng thong thả thoát tục của một vị sa môn áo nâu phủ trùm kín người…
Tập 14: VỀ CA TỲ LA VỆ
Từ khi biết Phật đã thành Đạo, vì lòng mong mỏi con, quốc vương Sudhodana đã nhiều lần cử các đoàn sứ giả đến thành Rajagaha để gửi lời mời Đức Phật về thăm quê hương. Tuy nhiên, tất cả đều không nói gì, lặng lẽ xuất gia rồi ở lại tịnh xá luôn. Công chúa Sundari gợi ý phụ vương giao cho Kaludayi có tài ăn nói và đã có vợ con để đi thỉnh hoàng huynh về.
Kết thúc “Đỉnh núi tuyết tập 13” là hình ảnh Kaludayi đến tịnh xá của Đức Phật và thỉnh gặp ngài. Liệu Kaludayi có giống các phái đoán trước là chỉ dám xin được xuất gia, làm đệ tử của Như Lai mà không thể nói lên lời thỉnh cầu?
Trong những trang truyện đầu của tập 14, độc giả sẽ thấy một sự lặp lại, đó là trước uy đức của Đức Phật, Kaludayi cũng giống như các sứ giả khác, chỉ có thể mở lời xin xuống tóc. Những lời thỉnh Đức Phật về thăm quê vẫn đến được với ngài. Vậy ai là người đã nói lên nỗi mong nhớ của những người thân đang chờ đợi Người từng ngày?
Tập 14 sẽ hé mở cho người đọc điều này với những chi tiết dẫn dắt lôi cuốn. Tập “Về Ca Tỳ La Vệ” của bộ truyện “Đỉnh núi tuyết” còn đưa đến cho người đọc rất nhiều tình huống mới mẻ và hấp dẫn.
Các vị A La Hán giống nhau và khác nhau trên những phương diện nào? Tại sao lại tạo nên sự giống và khác đó? Một người ăn xin với chiếc chân bị què, có một con chó gầy ốm ở bên cạnh và một người bị phỏng nặng thì họ đã bị nghiệp nhân quả gì? Còn một người kiếp trước là một phú thương giàu sang, hay giúp đỡ người nghèo và có cúng dường một vị độc giác Phật nhưng do một lần nổi sân hận, lại giết một người hầu gái thì kiếp này họ nhận quả báo như thế nào? Tại sao Đức Phật lại quyết định về thăm Kapilavatthu vào sau mùa mưa? Khi Đức Phật về lại cung điện thành Kapilavatthu, những chuyện gì sẽ xảy ra? Khi người con Rahula đến gặp Đức Phật và thưa xin phụ thân kho tàng. Vậy kho tàng đó có phải là tài sản mà khi xưa, quốc vương Sudhodana có ý để lại cho Thái Tử Siddhatha không? Quốc vương cũng đã biết được người vợ yêu dấu Maya của mình đang ở chốn nào. Vậy Hoàng Hậu Maya đang ở đâu?
“Đỉnh Núi Tuyết” tập 14 sẽ giải đáp tất cả những câu hỏi này cho độc giả. Cầm trên tay tập truyện này, người đọc sẽ còn được trải lòng mình trong những phút giây gặp gỡ đầy xúc động sau bao năm xa cách giữa Đức Phật với những người thân yêu.
Khi lật đến những trang sách cuối của tập 14, người đọc sẽ thấy vô cùng hứng khởi trước phép thần thông nhiệm màu của Đức Phật. Lần đầu tiên Đức Phật thể hiện thần thông trước đông chúng sinh như vậy. Và một bất ngờ lớn sẽ được tiết lộ ở cuối truyện.
Tập 15: TĂNG ĐOÀN HÙNG MẠNH
Đức Phật sau tám năm cầu đạo và chứng Thánh quả, trở thành vị Thầy của cả trời người, Người đã trở lại Kapilavatthu thăm gia đình và độ cho hoàng gia Gotama. Rahula đã được Phật cho theo học Sariputta và trở thành vị Sadi đầu tiên trong Tăng đoàn. Vua Nanda cũng xuất gia ngay trong ngày hôn lễ, thế nhưng ngài vẫn còn nhiều buồn phiền, vương vấn nơi thế tục. Vương quyền được trao cho Mahanama – con của Hoàng thân Atomidhana. Các thanh niên hoàng tộc Gotama cũng rủ nhau đến xin xuất gia với Thế tôn, và sau bài Pháp của Người, Tăng đoàn đã có thêm những vị sa môn trẻ. Vị Vua mới gánh vác trọng trách quản lý đất nước một cách thật bất ngờ, thanh niên trong hoàng tộc cũng đã đi xuất gia và không màng đến việc quản lý đất nước nữa. Đất nước Sakya rồi sẽ ra sao? Và liệu việc Đức Thế Tôn xuất gia cho Vua Nanda trong khi ngài chưa quên được những vọng tưởng trần tục có phải là một quyết định sáng suốt? Tôn giả Nanda liệu có thể chứng ngộ giải thoát hay không?
Trong tập truyện 15 này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu cách quán thân vô thường và quán niệm hơi thở qua lời dạy của Đức Phật, cuộc sống này, thân thể này vô thường ra sao hoặc biết được sở thích hay nằm soãi chân cao về phía người khác sẽ tạo nghiệp gì… Cũng trong tập này, tôn giả Pinana đã sử dụng thần thông cho một số người dân thấy và ngài đã ôm bình bát chào chư Tăng rồi ra đi về phương bắc, nơi có những ngọn núi quanh năm tuyết phủ.
Tập 16: HOA TRỜI RƠI RƠI
Trong các tập trước, chúng ta đã biết Rahula và Vua Nanda đã xuất gia theo Phật. Đêm xuống, bên bìa rừng, Rahula đang tập luyện võ thuật, một vị tỳ kheo chợt nhìn thấy và không hài lòng.
Tại kinh thành Savathi xuất hiện năm người phụ nữ tuy ăn mặc quê mùa nhưng toát lên vẻ cao quý. Năm người phụ nữ bước vào một tòa nhà lớn, vị chủ nhà sang trọng vội cúi lạy. Người phụ nữ dáng vẻ cao quý nhất căn dặn cấm không cho ai hỏi han nói ra nói vào gì về chuyện này. Cô ở lại kinh thành Savathi với một kế hoạch bí mật. Trong khi đó, Sudatta cầu kiến đại vương Pasenadi để nhờ Ngài tác động nhằm mua được khu vườn yêu thích của Thái Tử Jeta. Điều này khiến Thái Tử Jeta không vui.
Người phụ nữ có dáng vẻ cao quý đó là ai? Tại sao phải xuất hiện bí mật như vậy? Và mục đích của cô ta khi đến gặp Sudatta và việc Sudatta tìm mọi cách để mua lại khu vườn yêu thích của Thái Tử Jeta có liên quan gì đến nhau?
Cũng trong tập này, chúng ta sẽ tìm hiểu nguyên nhân tại sao có những chúng sinh chịu đau đớn tột cùng khi bị thân thể lúc nào cũng bị lửa bao bọc, thân thể bị giòi bọ đục khoét. Ngoài ra, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu có bao nhiêu cõi khác ngoài cõi người này và những bậc chưa chứng được A La Hán sẽ sinh về đâu?
Mời quý vị và các bạn cùng thỉnh tập 16 – Hoa Trời Rơi Rơi của Bộ truyện tranh Đỉnh Núi Tuyết để tiếp tục dõi theo bước chân xuất thế cao siêu của Đấng Giác Ngộ.
Tập 17: BƯỚC CHÂN NI GIỚI
Đức Phật về giáo hóa tại tinh xá Jevatana cũng được một khoảng thời gian nhưng Vua Pasenadi vẫn chưa đến đảnh lễ Phật. Thế nhưng vì không muốn làm mích lòng cả các giáo sĩ Bà La Môn lẫn Tăng đoàn của Thế Tôn nên nhà Vua quyết định đến gặp Thế Tôn để tìm hiểu Giáo Pháp của Người. Khi gặp Vua Pasenadi, Thế Tôn đã thuyết giảng về nghiệp của thân khẩu ý, Tứ Thánh Quả,… Vua Pasenadi đã quy y Thế Tôn sau khi nghe Người nói đừng nên xem thường một Thái Tử nhỏ tuổi, vì sau này vị đó sẽ lên làm Vua.
Bên dòng Rohini trơ đá vì khô cạn, một toán người đang đắp bờ tát nước về ruộng xứ Koliya. Chợt từ bờ bên kia một nhóm nông dân la lên: “Sao các người lại giành tát hết nước của xứ Sakiya chúng tôi?”… Hai bên bờ sông, người của hai xứ kéo tới ngày một đông, lời qua tiếng lại ngày càng nặng nề, và rồi họ tràn xuống sông. Một trận chiến nổ ra. Tiếng la hét, tiếng binh khí, tiếng khóc than vang lên khắp nơi. Dòng sông bị quẫy tung tóe, máu đã đổ xuống đỏ cả một khúc sông. Chợt có tiếng vang trên hư không và bóng một người dáng vẻ uy nghiêm hiện ra lơ lửng trên không…
Quý vị đón xem tập 17 cũng sẽ chờ đón sự xuất hiện của chúng tỳ kheo ni đầu tiên. Cuộc sống vất vả lay lắt, luôn phải phụ thuộc vào hoàn cảnh sống và xin ăn qua ngày, những nguy hiểm rình rập xung quanh người nữ, liệu những tỳ kheo ni có theo nổi con đường xuất gia cầu đạo? Hãy đón xem và tìm hiểu.
Tập 18: NHỮNG NẺO ĐƯỜNG THIÊN LÝ
Tại một làng quê nọ, từ xa có bóng dáng hai vị sa môn đang đi khất thực, một nam một nữ. Bỗng vị sa môn nam cất lời nói: “Này Bhadda, chúng ta đã phát nguyện xuất gia trên đường đi tìm đạo sư, ai cũng biết chúng ta đã từng là vợ chồng, nhưng trên đường lang thang thiên lý đi khất thực mà vẫn đi cạnh bên nhau như thế này thật là bất tiện. Mọi người sẽ dị nghị rằng sa môn gì mà vẫn sống đời vợ chồng…”
Vị sa môn nữ buồn rầu trả lời: “Thiếp biết Ngài không muốn chúng ta đi tìm đạo cạnh bên nhau như thế này, thế nhưng thân người nữ thật là nguy hiểm nếu phải đi một mình…” Hai vị sa môn đó là ai mà có vẻ khác thường như vậy? Liệu họ có tìm được đến với Phật khi trước kia họ đã từng là vợ chồng hay không?
Trong khi đó ở Vesali, hạn hán đang kéo dài, đồng ruộng khô cháy, lúa mất trắng, nạn đói đe dọa, bệnh dịch xuất hiện. Người dân lê lết xin ăn rất khổ sở, cái chết đang gieo rắc khắp nơi, một màu tang thương đang phủ trùm cả đất nước. Nguyên nhân tại sao họ lại gặp đại nạn này? Có phải vì thái độ thờ ơ khi Đấng Giác Ngộ đến với đất nước họ nhưng họ đã không tiếp đón chu đáo mà phước bị tổn hại nặng nề? Vậy phải làm sao để đất nước thoát khỏi cảnh khó khăn này? Hay sẽ có một đất nước sẽ bị diệt vong?
Cũng trong tập này, sa di Rahula đã bị Đức Phật rầy sau khi có một tỳ kheo vào mách Phật rằng sa di Rahula có lẽ ỷ lại Thế Tôn nên rất khó dạy, hay quanh quất nói dối, đi chỗ này lại nói đi chỗ khác, hỏi gì cũng chối, nhiều đêm còn bỏ đi chơi bên ngoài…
Tập 19: NÚI THIÊNG
Trong tập 18, tỳ kheo Nagasalama đã chấp ý mình, bỏ Thế tôn một mình trên đường đi khất thực và bị một nhóm sát thủ tấn công. Trong tập 19, theo sự sắp xếp của tôn giả Moggalana, tỳ kheo Meghiya thay thế tỳ kheo Nagasalama làm thị giả cho Đức Phật nhưng không lâu sau đó, tỳ kheo Meghiya lại tiếp tục bỏ Phật một mình trên đường lên hang núi Indasala an cư mà về an cư tại khu vườn xoài của kỹ nữ Ambapali, tỳ thiếp Vua Bimbisara. Đức Phật một mình an cư trên hang núi, không có thị giả hầu cận, không tăng chúng bảo vệ và các thế lực ngoại đạo hung ác thì lúc nào cũng nhăm nhe tìm cách hãm hại Người.
Trong khi đó, để tránh việc các tân tỳ kheo ở nhà vì thế mà buông lung tu tập, tôn giả Moggalana đã mời tôn giả Upali – Đệ nhất trì giới thuyết giảng về những điều nên làm và không nên làm đối với một tỳ kheo trong ba tháng Đức Phật an cư tại hang núi Indasala.
Một ngày, tỳ kheo ni Sujatha dẫn một đoàn tỳ kheo ni đi khất thực ngoài thành. Đến khúc đường vắng vẻ, chợt có cả trăm tên cướp nhảy ra chặn đường. Chúng bao vây các tỳ kheo ni và buông lời giễu cợt.
Những nguy hiểm chập chùng đang bủa vây Đức Phật trên hang núi Indasala, nguy cơ dãi đãi trong tăng chúng khi thiếu vắng Đức Phật, vẻ ngoài yếu ớt của đoàn tỳ kheo ni liệu sẽ gặp những nguy hiểm nào từ những thế lực ngoại đạo tàn ác? Hãy đón xem tập 19 – “Đỉnh Núi Thiêng” để tìm hiểu chi tiết hơn về những câu chuyện xung quanh cuộc đời hoằng hóa đầy gian nan của Đức Phật và Tăng đoàn.
Tập 20: VÂN DU TỰ TẠI
Tập 20 – “Vân du tự tại” kể về hành trình hoằng hóa của Đức Phật khi một mình đi vân du mà không có ai bên cạnh. Trong chuyến đi đó, Đức Phật đã gặp một nhà nhân tướng học. Ông ta có một cô con gái tuyệt sắc nhưng ông vẫn chưa tìm được chàng rể ưng ý. Nay gặp Phật, ông ta muốn gả con gái cho. Tuy nhiên, sau khi Phật thuyết Pháp cho ông nghe, vợ chồng ông đã ngộ pháp và chứng quả Tu Đà Hoàn nhưng người con gái của ông thì đã hiểu lầm Thế tôn và phát lòng căm hận Người.
Cũng trong tập này, tôn giả Pindola Bharadvaja đã được gặp và xuất gia với Thế Tôn. Ngài cũng đã khai pháp cho Vua Udena.
Một câu chuyện khác về một người đệ tử xuất thân từ ngoại đạo của Đức Phật. Đó là tỳ kheo Magadiya. Magadiya xuất thân từ làng Kuru, là một du sĩ không tin vào đạo của Phật, ngược lại còn chống đối và ganh ghét ra mặt. Nhưng khi được gặp mặt và nghe Phật thuyết Pháp, ông đã ngộ Pháp và xin xuất gia theo Phật.
Tập 21: THIÊN NHÃN ĐỆ NHẤT
Một buổi sáng, Đức Phật đi khất thực. Chợt ngài đứng lại. Sau khi các tỳ kheo khác chia nhau đi khất thực ở các hướng, Người đi đến khu nhà của một Bà la môn đang dâng lễ cúng tế lên đền thờ lửa.
Khi thấy Đức Phật từ xa đi tới, người bà la môn bèn nói với cháu mình: “Này cháu… ai mà không có một đầu tóc được chăm sóc đẹp đẽ, cẩn thận thì chỉ là kẻ bần tiện mà thô…”
Rồi hét gọi Thế Tôn đứng lại, không được bước vào lễ đài. Đức Phật thấy vậy liền hỏi lại: “Này Bà la môn Aggika, ông biết những yếu tố gì làm nên một kẻ bần tiện không?”
Câu hỏi của Phật khiến cho Aggika bối rối. Vậy những yếu tố nào làm nên một kẻ bần tiện?
Một buổi sáng, Thế Tôn ôm bát rời khỏi tinh xá Kỳ Viên, hướng về đất nước vajji (Bạt Kỳ). Một hôm, trong lúc đang du hành về phía nam, chợt có một em bé chạy ra từ trong rừng, nước mắt giàn giụa, không nói không rằng, em cứ chỉ tay vào rừng. tôn giả Anuruddah vội vàng nắm tay đứa bé chạy nhanh vào rừng thì nghe thấy tiếng kêu cứu từ xa. Một toán cướp đang đánh đập dã man một người đàn ông. Ngài vội hét lớn: “Dừng tay lại…” Toán cướp giật mình quay lại. Nhưng khi thấy tôn giả Anuruddah chỉ là một nhà sư lại một thân một mình nên chúng không hề sợ hãi. Chúng cười khẩy và từ từ tiến lại bao vây tôn giả Anurudda… Chuyện gì sẽ xảy ra tiếp theo? Tôn giả Anuraddah và gia đình nọ sẽ gặp nguy hiểm với một toán cướp đông và hung ác như thế nào?
Hãy theo dõi tập truyện 21 – Thiên nhãn đệ nhất để tìm hiểu “Thiên nhãn đệ nhất” là ai trong số những vị tỳ kheo xuất sắc của Đức Phật và Ngài chứng được những thần thông gì cùng những câu chuyện liên quan.
Kính mời quý Phật tử tiếp tục theo dõi những tập truyện tiếp theo của Bộ truyện tranh “Đỉnh núi tuyết” để tiếp tục tìm hiểu về cuộc đời hoằng hóa của Đức Phật Thích Ca Mâu Ni và những đệ tử vĩ đại của Người.
Tập 22: ĐẠI SỰ NHÂN DUYÊN
Thời gian gần đây tại thành Vương Xá, nhiều người kéo nhau đến xem các Bà La Môn biểu diễn tám phép thần thông rất kì lạ. Họ có thể bay lơ lửng trên không, đi trên mặt nước, bị chặt ra làm nhiều khúc nhưng vẫn cử động được như bình thường… Một số người tin rằng họ được Phạm Thiên ban cho phép lạ.
Trước tình hình đó, Sadi La Hầu La rất lo lắng đã tìm hỏi ngài Nanda và Ngài đã nhắc đến một Đại sự nhân duyên lớn sắp diễn ra.
Trong khi đó, sau khi dùng thần thông để lấy chiếc bình bát bằng bạc mà trưởng giả Maluta treo trên ngọn sào, ngài Pindola đã bị Đức Phật quở trách và cấm không cho các vị đệ tử khác sử dụng thần thông để biểu diễn hơn thua với kẻ khác. Tuy nhiên, sau khi Vua Bình Sa cầu kiến và xin lời khuyên về việc các ngoại đạo vịn vào việc Đức Phật rầy la đệ tử của mình mà tiếp tục rêu rao về các huyễn thuật, Đức Phật đã tuyên bố sẽ thị hiện thần thông dưới gốc cây xoài Ganda vào mùa an cư tới…
Hãy theo dõi tập truyện 22 – Đại sự nhân duyên để tìm hiểu chuyện gì sẽ xảy ra, nhân duyên đại sự đó là nhân duyên gì và có ảnh hưởng như thế nào đối với Đức Phật cũng như con đường giáo hóa của Người.
Kính mời quý Phật tử tiếp tục theo dõi những diễn biến tiếp theo của Bộ truyện tranh “Đỉnh Núi Tuyết” để tiếp tục tìm hiểu về cuộc đời hoằng hóa của Đức Phật Thích Ca Mâu Ni và những đệ tử vĩ đại của Người.
Tập 23: VI DIỆU PHÁP
Chư thiên đầy ngập trùng trùng lớp lớp, hào quang sáng rực, cung điện to lớn vô tận, hương thơm ngào ngạt, hoa trời tung bay khắp nơi. Vua trời Đế Thích, Thánh mẫu Maya cùng các chư thiên tử đều an trú nội tâm và lắng nghe Đức Phật thuyết Pháp trên cõi trời Đao Lợi.
Tại vì sao có những chư thiên tiến mãi đến các tầng trời cao hơn cho đến khi nhập Niết Bàn giải thoát, lại có chư thiên hết phước đầu thai làm người? Đến cảnh giới nào thì một bậc Thánh mới có thể thoát khỏi kiêu mạn dù cho phước báo của bản thân rất lớn?
Kẻ chấp công sẽ phí hoài công đức, tự khen mình thì sự thoái chuyển đã hình thành; người quên công, không tự khen mình thì sự bất thoái chuyển hình thành, người đó sẽ sinh về cõi trời, thể theo ý nguyện mà tiến tu mãi mãi.
Có những chúng sinh cõi người có lòng tin về chư thiên tử nên hay cầu nguyện xin xỏ đủ điều. Thế nhưng, những lời cầu xin đó có khi chính đáng, có lúc lại không. Và khi không được đáp ứng, chúng sinh đó lại mất niềm tin vào cõi trời, thậm chí phỉ báng cõi trời để tạo nghiệp bất thiện. Điều này chúng sinh phàm phu khó hiểu được mà mang nghiệp bất thiện vào thân.
Trong khi Đức Phật thuyết Pháp tại cõi trời Đao Lợi, hàng ngàn người vẫn tụ tập trong các lều trại dưới gốc cây xoài Ganda để chờ đợi. Thời gian của cõi Trời và nhân gian khác biệt quá lớn, vậy những người ở dưới nhân gian phải chờ đợi bao lâu Đức Phật mới trở về để thuyết Pháp? Sẽ có những biến cố, những câu chuyện nào sẽ xảy ra khi Đức Phật vắng bóng quá lâu?
Những diễn biến tiếp theo của Đại sự nhân duyên sẽ tiếp tục được trình bày trong tập truyện 23 của Bộ truyện tranh Đỉnh núi tuyết – Vi Diệu Pháp. Kính mời quý Phật tử tiếp tục theo dõi và thỉnh ấn phẩm tại…
Tập 24: ĐỆ NHẤT HÙNG BIỆN
Đêm đến trong tinh xá Kỳ Viên, tôn giả Nanda cùng trò chuyện với Sadi Rahula về những khó khăn sắp tới trong việc đào tạo và sử dụng hệ thống thám tử bảo vệ Phật và Tăng đoàn. Hôm sau, Sadi Rahula lặng lẽ đi đến một ngôi làng vắng vẻ giữa khu rừng vắng thuộc Kapilavatthu. Đến trước cửa một người phụ nữ mở cửa và xúc động quỳ xuống chào đón Sadi Rahula. Trong ngôi nhà ấy có rất nhiều con người kỳ lạ. Có người khinh công cao cường, phốc một cái đã nhảy lên được nóc nhà. Một người ném các thanh tre xuống nước rồi chạy trên các thanh tre đó để qua bờ bên kia. Có kẻ đang đi bỗng chốc biến mất chỉ còn chiếc áo rơi xuống…
Trong khi đó tại tịnh xá Kỳ Viên, Đại thần học sĩ nước Avanti Maha Kaccayana cùng với bảy người khác diện kiến Phật đảnh lễ và thỉnh Phật du hóa đến xứ Avanti. Đức Phật nhẹ nhàng thuyết pháp và giảng giải đạo lý cho các vị đại học sĩ đến từ xứ Avanti. Khi Phật hỏi Maha Kaccayana thế nào là Bát Chánh Đạo, Kaccayana bật đứng dậy và…
Vậy còn ai là đệ nhất hùng biện trong Tăng đoàn của Đấng Thế Tôn. Hãy đón xem tập 24 – “Đệ Nhất Hùng Biện” để tìm hiểu về người đệ tử siêu phàm này của Đức Phật.
Những sự việc liên tục xảy ra sau Đại sự nhân duyên được cập nhật trong tập 24 – Đệ Nhất Hùng Biện của bộ truyện tranh Đỉnh Núi Tuyết sẽ đem đến những khám phá bất ngờ và sâu sắc cho người xem. Kính mời quý Phật tử cùng đón nhận và thỉnh ấn phẩm.
Tập 25: CHA MẸ KIẾP XƯA
Qua 24 tập truyện tranh Đỉnh núi tuyết với nhiều tình tiết bí ẩn, kịch tính và đầy sức hấp dẫn, cuộc đời và sự nghiệp hoằng hóa vĩ đại của Đức Phật như dần được hé lộ những góc khuất ít ai biết được. Đến với tập 25 – Cha mẹ kiếp xưa, kính mời quý Phật tử tiếp tục theo dõi từng bước chân hóa độ của Đấng Thế Tôn cùng các đệ tử phi thường của Người.
Sau lần thi triển thần thông ở cánh đồng phía nam Savathi, ngày càng có nhiều người tin theo và xin được xuất gia theo Phật. Song song đó là sự chống phá ngày càng dữ dội của ngoại đạo. Chúng thuê sát thủ theo ám sát Phật và các đệ tử của Người, mua chuộc quan coi thành và đổ tội cướp đoạt tài sản cho Tăng chúng, bỏ thuốc độc vào vật phẩm cúng dường, đào hầm chông để Phật rơi xuống… Nhưng tất cả đều thất bại. Chúng vô cùng tức tối và họp bàn tìm mọi cách hãm hại Phật, kể cả việc xuất gia và trà trộn vào Tăng đoàn của Phật…
Câu chuyện về cậu bé Sivali ở trong bụng mẹ bảy năm. Khi vừa ra đời, gặp Phật và được xuất gia, khi tôn giả Sariputta cạo đường tóc thứ nhất, Sivali chứng quả thánh thứ nhất – Tu Đà Hoàn. tôn giả cạo đường tóc thứ hai, Sivali chứng quả thánh thứ hai – Tư Đà Hàm. tôn giả cạo đường tóc thứ ba…
Ở một câu chuyện khác, khi tôn giả Subhuti một mình đi vào rừng và ngồi trên một tảng đá thì bị một con cọp rình rập tấn công. Thế nhưng ánh sáng từ bi của vị tôn giả tỏa ra khiến cho con hổ khựng lại và quy phục. Sau khi được hóa độ, con cọp liền bỏ thân qua đời. Con hổ đó có nhân duyên như thế nào với vị tôn giả tràn ngập từ bi Subhiti khi được chính tôn giả hóa độ?
Cuối truyện, chúng ta sẽ bất ngờ cùng với sự kiện Đức Phật gặp lại cha mẹ kiếp xưa của mình khi cùng chư tăng khất thực ở Sankassa.
Những diễn biến hấp dẫn của tập truyện “Cha Mẹ Kiếp Xưa” sẽ tiếp tục được trình bày trong tập truyện 25 của Bộ truyện tranh Đỉnh Núi Tuyết. Kính mời quý Phật tử tiếp tục theo dõi và thỉnh ấn phẩm.
(Nội dung trên được copy từ trang https://thichchanquang.com/)
Tập 27
Tập 28
Tập 29
Tập 30
BẢNG CHÚ THÍCH
(Ghi chú: bảng này chỉ là đề xuất, chưa hoàn thiện)
PHÂN LOẠI | TÊN NGUYÊN GỐC | DỊCH SANG TIẾNG VIỆT | GIẢI THÍCH Ý NGHĨA (NẾU CÓ) | TẬP TRUYỆN |
Đất nước | Magadha | Ma Kiệt Đà | Nước | |
Anga | Ương Già | Xứ | ||
Kosambi | ||||
Neranjana | Sông Ni Liên Thiền | |||
Veluvana monastery | Tịnh xá Trúc Lâm | |||
Rajagaha | Vương Xá | |||
Vediya | ||||
Indasala | Tỳ Đà Sơn | |||
Devadaha | Quê của hoàng hậu Maya | 2 | ||
Kapilavastu | Ca Tỳ La Vệ | Kinh thành của Sakya | 1 | |
Sakiya | Thích Ca | Một tiểu quốc của ấn độ, do dòng họ Gotama trị vì | 1 | |
Kosala (kiều tất la), magadha (ma kiệt đà), licchavi, vesali (tỳ xá ly), vaji, vedeha, âng, moriya, kokiya, malla, kalama, vấm, kasi, avanti | Các nước lân bang Sakya | 5 | ||
Pataliputta | Hoa thị thành | |||
Kinh thành benares | Ba La Nại | Một thành phố lớn uốn cong nằm phía bắc dòng sông hằng, thuộc nước ma kiệt đà, ở tây nam osala, nơi có tập tục tắm nước sông hằng, cũng là nơi đức phật truyền giáo pháp đầu tiên. | 11 | |
Tìm hiểu (*) | Thôn sa la đà | Quê của ngài Kassapa (Đại Ca Diếp) | 18 | |
Jetavana | Kỳ viên | Tịnh xá | 21 | |
Vajji | Bạt kỳ | Nước | 21 | |
Lambini | Lâm tỳ ni | Khu rừng nơi hoàng hậu maya hạ sinh đức phật | 2 | |
Giai Cấp | Khatthiya | Sát đế lợi | Giai cấp có nhiều ruộng đất ở kinh thành ca tỳ la vệ, lo việc trị nước | 5 |
Sadra | Thủ đà la | Giai cấp hốt phân | 5 | |
Brahmana | Giai cấp lo việc tế tự | 5 | ||
Vaisiya | Vệ sá | Giai cấp làm các ngành nghề | 5 | |
Brahmana | Bà la môn | |||
Tôn Giả | Sariputta | Xá lợi phất | Đệ nhất trí tuệ – thống lĩnh tăng đoàn | 13 |
Moggalana | Mục kiền liên | Đệ nhất thần thông – thống lĩnh tăng đoàn | 13 | |
Ananda | A nan | Đệ nhất đa văn truyền trì kinh tạng | ||
Rahula | La hầu la | Đệ nhất mật hạnh – bảo hộ tăng đoàn | ||
Bakula | Bạc câu la | Đệ nhất cường tráng – a la hán | ||
Upali | Ưu pa li | Đệ nhất trì giới – a la hán | ||
Subhuti | Tu bồ đề | Tôn giả a la hán | ||
Devadatta | Đề bà đạt đa | Tôn giả a la hán | 15 | |
Anuruddha | A nậu lâu đà | 15 | ||
Kimbila | Kim tỳ la | 15 | ||
Nandiya | Nan đề | 15 | ||
Sudatta | Cấp cô độc | |||
Yasa | Da xá | Đệ nhất tán thán thế tôn- a la hán | 11 | |
Gavampati | Kiều phạm ba đề | Bạn thân tôn giả yasa, hóa độ phương đông – a la hán | 11 | |
Vimala | Bạn thân tôn giả yasa – a la hán | 11 | ||
Subahu | Bạn thân tôn giả yasa – a la hán | 11 | ||
Punnaji | Bạn thân tôn giả yasa – a la hán | 11 | ||
Nanda | Nan đà | |||
Kondanna | Kiều trần như | Một trong năm anh em kiều trần như – a la hán | 9 | |
Assaji | A xà chí | Một trong năm anh em kiều trần như – a la hán | 9 | |
Mahanama | Một trong năm anh em kiều trần như – a la hán | 9 | ||
Bhadiya | Một trong năm anh em kiều trần như – a la hán | 9 | ||
Vappa | Một trong năm anh em kiều trần như – a la hán | 9 | ||
Uruvela kassapa | Ưu lầu tần loa ca diếp | Anh em nhà kassapa | ||
Nidi kassapa | Anh em nhà kassapa | |||
Gaya kassapa | Anh em nhà kassapa | |||
Punna mantaniputta | Phú lâu na mã từ tử | Tôn giả xây dựng đền thờ nơi đức phật đã đản sinh vườn lumbini, có nhân duyên lớn với nhân dân vùng kapilavatthu nên về đó mở mang giáo hóa – a la hán | 15, 20, 21, 24 | |
Bhagga, tissa, usabha, uttiya, parupunnaka, rakkhita, pakkha, sappadasa | (tìm hiểu) | 15 | ||
Pinana | Tôn giả (tìm hiểu) (*) | 15 | ||
Udaka | Vị tỳ kheo trẻ thắc mắc hỏi tôn giả sariputta về sự hạ sinh của ngài la hầu la | 16 | ||
Kassapa | Ca diếp | Đệ nhất đầu đà khổ hạnh – a la hán | 18 | |
Sattha | Tỳ kheo là đệ tử của tôn giả punna mataniputta | 21 | ||
Upasena | Anh trai của tôn giả sariputta (xá lợi phất), cũng xuất gia theo đức phật | 22 | ||
Maha cunda | Em trai của tôn giả sariputta (xá lợi phất), cũng xuất gia theo đức phật | 22 | ||
Revata | Ly bà đa | Em trai út của tôn giả sariputta (xá lợi phất), cũng xuất gia theo đức phật | 26 | |
Pindola bharadvaja | Tân đầu lư phả la đọa | Tôn giả thi triển thần thông bay lên và lấy chiếc bình bát treo trên cây sào hai mươi mét | 22 | |
Maha kaccayana | Ca chiên diên | Trước kia là đại thần học sĩ của nước avanti, sau xuất gia theo đức phật, đệ nhất hùng biện – A la hán | 24 | |
Magandiya | Tìm hiểu (*) | Tỳ kheo | 20 | |
Vua chúa hoàng thân quốc thích | Sudhodana | Tịnh Phạn | Vua Tịnh Phạn | |
Maya | Ma da | Hoàng hậu ma da – vợ vua tịnh phạn | ||
Gotami | Kiều đàm di | Đức bà – em gái hoàng hậu maya | ||
Yashodara | Da du đà la | Công chúa da du đà la – vợ thái tử tất đạt đa | ||
Sujatha | Cung nữ theo hầu đức bà gotami – người thôn nữ dâng bát sữa cho thái tử lúc đang khổ hạnh | |||
Pajapati | Bà xà ba đề | Em gái của hoàng hậu maya, người nuôi dưỡng đức phật khi còn bé. | 2 | |
Mahanama | Con trai của hoàng thúc amitodana của đức phật, sau này được vua tịnh phạn truyền ngôi vua | 4 | ||
Adhika | Một tướng quân lỗi lạc dưới trướng vua tịnh phạn, ngài đã được cử đi tìm bản đồ kho báu bị thất lạc | 4 | ||
Sihahanu | Nội tổ của vua tịnh phạn | 5 | ||
Jayasena | Tổ phụ (cha) của vua tịnh phạn | 5 | ||
Suppabuddha | Em trai vua tịnh phạn, cha của công chúa yashodara | |||
Amitodhana | Hoàng thúc của đức phật, cha của ngài ananda | 6 | ||
Devadatta | Đề bà đạt đa | Em họ của đức phật | 7 | |
Sundari | Em họ của đức phật | 7 | ||
HỖN HỢP | Asita | Trưởng tế đầy đạo hạnh của giai cấp bà la môn, người xem tướng cho đức phật | 1 | |
Channa | Người giữ ngựa của đức phật khi người chưa xuất gia. | 8 | ||
Alara kalama | Tôn sư của đức phật, ngài đã chứng được mức định vô sở hữu xứ định, | 9 | ||
Uddaka ramaputta | Tôn sư của đức phật, ngài đã chứng được phi tưởng phi phi tưởng xứ định | 9 | ||
Sujatha | Thị nữ đóng giả làm người dân thường để hỗ trợ cho đức phật về lương thực và thuốc men khi ngài tu khổ hạnh | 9 | ||
Sudatta (hay còn gọi là anathapindka) | Tu đạt (cấp cô độc) | Người do đức phật trước kia đã đào tạo nên, sẽ làm nhiệm vụ dốc tiền ủng hộ đức phật truyền giáo. | 11 | |
Brahmadatta | Vị vua cai trị kinh thành benares thời xưa, cũng là tiền kiếp của đức phật. | 11 | ||
Pinana | Một trong ba mươi thanh niên ở thị trấn gaya | 12 | ||
Uruvela kassapa | Đạo sĩ là một trong ba anh em nhà kassapa, một truyền nhân của sư tổ uddaka ramaputta sau khi ngài mất. | 12 | ||
Nadi kassapa | Em ruột của đạo sĩ uruvela kassapa, một truyền nhân của sư tổ uddaka ramaputta sau khi ngài mất. | 12 | ||
Samudda | Con một vị hội đồng thành phố magadha, khởi tâm xuất gia khi vua bimbisara yết kiến và quy y với thế tôn | 13 | ||
Jeta | Kỳ đà | Thái tử, con của đại vương pasenadi, đất nước savathi | 8 | |
Subhuti | Người cháu của sudatta (cấp cô độc), sau đó xuất gia theo đức phật. | |||
Bhadda | Bạc đề | Vợ của ngài ca diếp, sau này cũng xuất gia. | 18 | |
Mahali | Hoàng tử nước vesali | |||
Tamba | Bà quản kho nhà của sudatta, kiếp trước là mẹ của tôn giả Lahula | 21 | ||
Culla sumana | Cậu bé là ông chủ ở kiếp xưa của tôn giả anuruddha, và được tôn giả độ ở kiếp này | 21 | ||
Maluta | Vị trưởng giả đã thách các sa môn, đạo sĩ tất cả giáo phái thi nhau bay lên không để lấy được bình bát bằng bạc treo trên cây sào hai mươi mét | 22 | ||
Mahali | Hoàng tử nước koliya | 25 | ||
Suppavasa | Công cúa nước loliya | 25 | ||
Candapajjota | Vua xứ avanti | 24 | ||
Malixa | Cô gái đã bán mái tóc dài của mình để có tiền cúng dường tôn giả maha kaccayana và 4 vị tôn giả đi cùng. | 24 | ||
Ông bà nakula | Cha mẹ kiếp xưa của đức phật | 26 | ||
Janussi | Đạo sĩ bà la môn | 26 | ||
Udena | Ưu điền | Vua của xứ kosambi | 26 | |
Magamdiya | Thứ phi của vua kosambi | 26 | ||
Samavati | 26 | |||
Sari | Mẹ của ngài Xá Lợi Phất | 26 | ||
Tìm hiểu (*) | Ni câu lự đà kiệt ba | Gia đình của ngài kassapa (đại ca diếp) | 18 | |
Pasenadi | Ba tư nặc | Vua nước kosala | 7, 20 | |
Malika | Mạt lợi | Vợ vua ba tư nặc nước kosala | 20 | |
Dòng tộc | Usabha | |||
Nagasamala | ||||
Devasabha | ||||
Uttiya | Uất đế du | |||
Paripunnaka | ||||
Nagita | ||||
Meghiya | ||||
Tissa | Đế tu | |||
Lomasakangiya | ||||
Vanavaccha | ||||
Bhagu | Bà cửu | |||
Rakkhita | Lặc khí đa | |||
Pakkha | ||||
Kaludayi | Ka lu đà di | |||
Bimbisara | Bình sa | Vua bình sa | 12 | |
Videhy | Vi đề hy | Hoàng hậu – vợ vua bình sa | 12 | |
Padumavati | Hồng liên | Hoàng phi – vợ vua bình sa | ||
Khema | Hoàng phi – vợ vua bình sa | |||
Ambapali | Hoàng phi – vợ vua bình sa | |||
Chellana | Hoàng phi – vợ vua bình sa | |||
Punjab | Hoàng phi – vợ vua bình sa – công chúa của tù trưởng xứ punjab | |||
Silavi | Hoàng phi – vợ vua bình sa | |||
Ajatasattu | A Xà Thế | Thái tử – con trưởng vua bình sa | 8 | |
Abaya | Vô úy | Vương tử – con thứ vua bình sa | ||
Jivaka | Kỳ bà | Vương tử – con thứ vua bình sa | ||
Vimala | Tỳ ma la | Vương tử – con thứ vua bình sa | ||
Risha | Con một vị tướng quân, người yêu cũ của hoàng hậu Videhy | 7 |
Tập 1: VỊ VUA TÀI GIỎI
Sakya là một tiểu quốc của Ấn Độ với kinh đô là Kapilavastu do dòng họ Gotama trị vì. Vua Sudhodana (Tịnh Phạn) là một vị Vua tài giỏi, trị vì anh minh nên nội tình ổn định, việc ngoại giao với các lân bang cũng rất tốt đẹp. Dòng họ Gotama thủ đắc bí quyết luyện khí lực nên nhiều đời luôn chiến thắng trong các cuộc tranh tài và trong chiến tranh. Hằng đêm Vua Tịnh Phạn luyện tập khí lực và võ nghệ, Đại Vương đã hơn 40 tuổi rồi nhưng chẳng có vị tướng trẻ nào đánh lại.
VUA CAI TRỊ ĐẤT NƯỚC:
Một lần nọ, tại biên giới Sakya có tộc người lạ nổi lên cướp phá khắp nơi, Vua Tịnh Phạn hay tin đã sai các tướng quân khéo léo thuần phục giặc bằng cách: 1 cánh quân đến tập kích bao vây thủ phủ buộc họ phải đầu hàng và Vua căn dặn tránh giết nhiều người; cánh quân thứ 2 chở 50 xe lúa đến tặng cho họ, có lẽ họ thiếu lương thực; cánh quân còn lại đem 500 quân đến bảo vệ dân làng và chờ giặc rút đi rồi cho họ ít lương thực đem theo ăn dọc đường. Với chiến lược tài tình và tấm lòng từ ái luôn chủ trương chiến tranh là việc bất đắc dĩ, giết hại sẽ để lại hận thù nên Vua dùng cách cảm hoá. Chính điều này đã làm cho giặc được thuần phục hoàn toàn. Không những thế hằng năm Vua còn đến thăm và khích lệ dân chúng, hướng dẫn họ trồng lúa.
Vua Tịnh Phạn luôn cố gắng giữ cho đất nước yên bình và giúp các vùng lân bang còn nghèo đói để các nước sống thuận hoà với nhau, không chiến tranh là hạnh phúc của toàn dân. Vua lường trước được năm nay mùa màng có dấu hiệu bội thu nên cấp phát lúa cho những vùng lân cận còn nghèo. Vua cho gửi các thầy thuốc đi khắp nơi để chữa bệnh cho dân, dạy cho dân biết cách dùng thuốc, hái thuốc về chế biến để tự chữa cho gia đình mình như vậy sẽ không lo thiếu thuốc. Vua cho kêu gọi các tướng sĩ hướng dẫn gia đình họ làm thêm các ngành khác như làm thúng, làm bè, dệt vải, làm gạch,… nhiều người sẽ đem lúa đến đổi thứ gì họ không có như vậy không cần phải làm ruộng nhiều.
Nhìn thấy dân làng nghèo khổ, nhiều người không có nhà ở đàng hoàng Vua ra lệnh mọi người dân giúp đỡ lẫn nhau, chung tay giúp nhau xây nhà, chẳng bao lâu khắp xứ sở Sakya được sống trong cảnh ấm no, hạnh phúc, lòng dân vô cùng mến mộ vị Vua anh minh của mình.
Vua cũng luôn củng cố quân sự để phòng khi có chiến tranh. Vua nói với chiến sĩ của mình: “Hãy dũng mãnh trước quân địch, nhưng hãy nhã nhặn trước đồng bào, các ngươi phải là nỗi kinh sợ của kẻ địch nhưng phải là niềm thương quý của toàn dân”.
Vợ của Vua là Hoàng Hậu Maya, mãi đến năm gần 40 tuổi Hoàng Hậu mới hoài thai. Và trước khi hoài thai Hoàng Hậu có mộng thấy điềm lạ. Đó là đêm trăng rằm khi Hoàng Hậu ngồi ngắm trăng bên cửa sổ và thấy một con voi từ trên không trung hiện ra sáng chói với sáu cái ngà, từ từ đi xuống gần chào Hoàng Hậu ân cần, rồi lấy cái ngà vạch một đường bên hông phải và bất ngờ mất hút vào trong bụng, Hoàng Hậu giật mình thức giấc thì thấy khắp phòng hương thơm ngào ngạt, tiếng nhạc du dương còn văng vẳng trên không, lòng cảm thấy an lạc lạ thường và cảm giác mình bắt đầu hoài thai. Từ lúc Hoàng Hậu hoài thai trong phòng lúc nào cũng có Thiên Thần hộ vệ.
Một lần Vua và Hoàng Hậu đến đền thờ Bà La Môn cúng bái để cầu cho Hoàng Hậu được vuông tròn, Hoàng Hậu có kể lại giấc mộng kỳ lạ thì được các vị tu sĩ của Bà La Môn tiên đoán đó là một điềm lành, nhân loại sẽ chứng kiến một Thánh nhân, một vĩ nhân, một siêu nhân ra đời, sau này Thái Tử sẽ là người dẫn đạo cả cõi đất, Sakya sẽ là Thánh địa bất diệt của loài người. Vị ấy nói thêm, Hoàng Hậu Maya được công đức vô biên vô lượng vì đã hoài thai một Thánh nhân cho thế giới, sẽ được phần thưởng lớn lao ở cõi trời.
Trong giai cấp Bà La Môn lúc bấy giờ có 1 vị trưởng lão là Asita – một người tràn đầy đạo hạnh, năm nay đã hơn 100 tuổi. Vào một ngày đẹp trời, Vua dẫn theo một số tùy tùng băng qua sông Banga đến thăm trưởng lão, nhờ chú nguyện cho Hoàng Hậu mẹ tròn con vuông, mọi điều an lành và cúng dường trưởng lão. Trưởng lão nói: “Ta nhìn thấy một vầng hào quang tràn ngập cả kinh thành Kapilavastu, Thiên Thần đang hộ vệ bào thai của Hoàng Hậu. Hoàng Hậu sẽ sinh một hoàng nam, và vị Vương Tử này sẽ làm cho dòng họ Gotama trở thành bất tử. Nhưng sau niềm vui lớn lao về sự hạ sinh của Vương Tử siêu đẳng này, Đại Vương có thể phải chịu phân nửa nỗi buồn đấy”. Vua vừa mừng vừa lo hỏi rõ vị trưởng lão nhưng không nhận được câu trả lời, trưởng lão chỉ nhắn nhủ rằng Vua hãy đi về và khi nào Thái Tử hạ sinh trưởng lão sẽ về xem tướng cho Thái Tử và thăm kinh thành Kapilavastu lần cuối.
Lúc này ở Devadeha, thuê tử của Hoàng đệ Suppabuddha cũng đang mang thai và sẽ sinh vào cuối năm. Thế là trong một năm đất nước Sakya có đến 2 hoàng tử công chúa cùng ra đời, thật là điều đặc biệt.
TẬP 2: ĐẢN SINH
Như huynh đệ cũng đã biết Vua Sudhodana (Tịnh Phạn) là một vị Vua hết sức nhân từ và tài giỏi. Hoàng Hậu Maya là một Hoàng Hậu với tâm từ bi, độ lượng và hết mực thương yêu mọi người. Đức Vua và Hoàng Hậu cai trị trong một kinh thành tên là Kapilavathu (Ca Tỳ La Vệ). Đức Vua và Hoàng Hậu đã lớn tuổi nhưng vẫn chưa có con, nên hai người rất bận lòng về điều này. Một ngày khi Hoàng Hậu Maya nằm mộng thấy có một vầng sáng chiếu vào bụng mình, một con voi trắng sáu ngà xuất hiện đến bên hông phải của Hoàng Hậu rồi biến mất. Sáng hôm sau khi tỉnh dậy Hoàng Hậu đã thụ thai, các vị tế sư tiên đoán Hoàng Hậu sẽ sinh ra một vĩ nhân. Và theo tục lệ Ấn Độ xưa gần đến kỳ sanh nở Hoàng Hậu sẽ về quê ngoại Devadaha để sinh nở.
Ngày sinh nở gần đến Hoàng Hậu Maya theo đoàn tùy tùng trở về quê ngoại. Khi đi ngang cánh rừng Lambini (Lâm Tỳ Ni), Hoàng Hậu trông thấy từ xa một loại cây nở hoa rất đẹp bèn cho dừng chân để ngắm hoa. Khi Hoàng Hậu tiến lại gần cây hoa lạ thì có một việc kì lạ xảy ra. Khu rừng Lâm Tỳ Ni nổi tiếng có rất nhiều thú dữ, nhưng khi chúng thấy Hoàng Hậu thì đi theo tỏ vẻ muốn bảo vệ người chứ không giống loài thú đi săn mồi. Chim chóc bay lượn một cảnh tượng rất đẹp. Hoàng Hậu bước đến bên cây hoa lạ đưa tay hái một cành hoa, vừa chạm vào thì bên hông phải của người hoàng tử bước ra. Mọi người sửng sốt, trên trời chư thiên tấu nhạc vang lừng, hoa trời rơi rụng nâng bước chân Thái Tử.
Lúc này, Thái Tử chỉ tay trên trời và nói: “Trên đời ta là người tôn quý nhất”. Vua Tịnh Phạn hay tin Hoàng Hậu hạ sanh Thái Tử liền tức tốc đến Lâm Tỳ Ni đón Hoàng Hậu về Ca Tỳ La Vệ.
Sau khi Hoàng Hậu ra về thì Đức Vua đã cho người đi hái cành hoa lạ kia và được biết đó là hoa vô ưu chỉ nở khi có thánh nhân xuất hiện.
Khi Đức Vua vào thăm Thái Tử thì bỗng nhiên người quỳ xuống đảnh lễ Thái Tử vì ngài thấy có một sức mạnh phi thường nơi hài nhi.
Sau khi hạ sinh Thái Tử, Đức Vua đã mời các vị đạo sĩ đến xem tướng cho Thái Tử. Các vị đạo sĩ cho biết Thái Tử có tướng của một bậc Thánh, ông đã bật khóc và lo sợ mình không sống được tới ngày Thái Tử đắc Đạo.
Đạo sĩ tiên đoán: “Một là Thái Tử sẽ là một bậc thánh nhân phi thường, còn hai là Thái Tử sẽ trở thành Thánh Vương xuất chúng, cai trị cả cõi trời đất”. Thái Tử được đặt tên là Siddhattha (Tất Đạt Đa) có nghĩa là toại nguyện. Sau khi Hoàng Hậu Maya hạ sinh Thái Tử được bảy ngày thì trong lễ đặt tên của Thái Tử Hoàng Hậu đã qua đời và được các chư thiên đón lên trời hưởng phúc. Thái Tử được giao cho em gái của Hoàng Hậu là Pajapati (Bà Xà Ba Đề) nuôi dưỡng và chăm sóc.
Ngay từ khi sinh ra, Thái Tử đã rất đặc biệt, Thái Tử không bao giờ khóc và trầm tĩnh, chững chạc như người lớn.
Do mẹ mất sớm nên Thái Tử phải xin sữa của mọi người và ai đã cho Thái Tử sữa thì con cái của người đó cũng rất bụ bẫm, xinh đẹp.
Qua câu chuyện này huynh đệ chúng ta thấy Thái Tử Tất Đạt Đa sau này là Đức Phật Thích Ca, ngay từ khi sinh ra đã là một vị thánh nhân phi thường. Và cách mà Người được sinh ra cũng không giống người thường mà theo một cách rất phi thường, hết mực tôn quý.
Nhân quả:
– Nếu ta có lòng từ bi đức độ, sống vì chúng sinh, yêu thương tất cả mọi người thì khi mất ta sẽ được sinh lên cõi trời.
– Khi chúng ta cúng dường Đức Phật thì nhân quả cho chúng ta diện mạo xinh đẹp, và sẽ được mọi người yêu mến.
TẬP 3: NGƯỜI MẸ HIỀN
Thái Tử Sidhattha (Tất Đạt Đa) ra đời trong sự vui mừng của tất cả mọi người trên đất nước Sakya.Thế nhưng trong buổi lễ đặt tên cho Thái Tử, Hoàng hậu Maya (Ma-da) đột ngột qua đời. May thay, Công nương Pajapati (Bà Xà Ba Đề) – em gái của Hoàng hậu Maya đã tình nguyện ở lại kinh thành Kapulavatthu (Ca Tỳ La Vệ) để chăm sóc cho Thái tử mới sinh. Công nương Pajapati (Bà Xà Ba Đề) là một người hết sức nhân từ; võ thuật rất giỏi với những đường gươm hết sức thuần thục, nhanh gọn. Công nương Pajapati (Bà Xà Ba Đề) thương yêu Thái Tử như chính con ruột của mình, chăm sóc hết sức chu đáo, ân cần. Không chỉ vậy, Công nương Pajapati còn phụ giúp Vua Sudodhana (Tịnh Phạn) coi sóc công việc của hoàng cung rất vẹn toàn, giúp Vua chuyên tâm lo việc nước.Nhờ vào sự quan tâm của Công nương tới người phụ bếp Panase mà Pajapati tình cờ phát hiện ra âm mưu phản bội của tên Avera. Hắn đã uy hiếp mẹ con Panase để thực hiện âm mưu bỏ thuốc độc vào đồ ăn của Vua nhưng hắn không thể làm lay động được lòng trung thành hết mực của mẹ con Panase. Âm mưu không dừng lại ở đó.
Hoàng thân Amitodhana (Hoàng thúc của Thái Tử Tất Đạt Đa) cùng con trai Mahanama tới thăm Vua Sudodhana (Tịnh Phạn), Công nương Pajapati (Bà Xà Ba Đề) và Thái Tử Siddhattha (Tất Đạt Đa). Sáng hôm sau, Hoàng thân Amitodhana cùng Vua Sudodhana về thăm Devadaha (quê của hoàng hậu Maya). Đức Vua hết sức ca ngợi công nương Pajapati – một người dì cực kỳ thông minh, quán xuyến mọi chuyện rất giỏi. Đoàn người ra về, trên đường phát hiện có phục kích và có thể bị bao vây bốn phía. Trong khi đó tại kinh thành Kapilavatthu (Ca tỳ La Vệ) xuất hiện nhiều kẻ lạ mặt có giấu vũ khí, tướng quân Bashura – người giữ kinh thành cũng đã dẫn quân đi xem xét biến động ở Tuyết Sơn, chỉ còn lại tướng quân Nameti. Tình hình hết sức nguy bách nhưng Công nương Pajapati bình tĩnh chỉ đạo, ra lệnh đối phó giặc.
Người cũng không quên dặn binh sĩ: “Cố gắng đừng giết hại ai, để ta tra hỏi về sau”. Pajapati im lặng nhìn Thái Tử đang say giấc ngủ cũng như đang im lặng chủ động đợi giặc xuất hiện. Bỗng có tiếng bước chân, hai tên thích khách vung đao lên nhưng đã bị Pajapati chặn lại và chỉ với vài đường gươm thoăn thoắt của công nương mà hai tên giặc này đã nhanh chóng bị bắt lại. Giặc cũng xuất hiện ngoài thành dưới dạng lái buôn nhưng cũng nhanh chóng bị quy phục. Trong ngoài kết hợp, kinh thành Kapilavatthu (Ca Tỳ La Vệ) đã ổn định và tiêu diệt được quân giặc. Lúc đó trong rừng, Đức Vua, Hoàng thân và binh sĩ quyết định phá vòng vây, tìm cách bắt từng tên giặc để phá vỡ thế trận của chúng. Quân tiếp viện cũng đến kịp lúc, Đức vua Sudodhana trở về hoàng cung. Bọn giặc cũng bị điều tra ra có liên quan đến tên Avera, vài người Thích Ca và cả vua Maha Kosala (Kiều Tất La) ở Savathi (Xá Vệ). Việc này cũng liên quan đến tin đồn tốt đẹp từ Thái Tử Siddhattha (Tất Đạt Đa) lan ra khiến ai cũng lo sợ một ngày nào đó dưới sự lãnh đạo của Thái Tử thì sẽ chiếm hết các nước lân bang. Từ đó, Đức Vua ra lệnh cấm không ai được nói đến những điều tốt đẹp của Thái Tử nữa, đồng thời cũng cho quan binh tặng vật phẩm cho các gia đình liệt sĩ. Chiến tranh làm ai cũng đau khổ, Đức Vua và Công nương Pajapati đều hy vọng vào Thái Tử: “Sau này không cần đánh mà thiên hạ quy phục thì hay lắm”.
Mọi chuyện đã ổn định, Đức Vua và công nương Pajapati (Bà Xà Ba Đề) đưa Thái Tử đến lễ Phạm Thiên ở đền thờ Balamon (Bà La Môn) nhưng trên bầu trời xuất hiện lốc xoáy làm cho ngôi đền bị hư hỏng; Thái Tử không chịu lễ bái Phạm Thiên. Điều kỳ lạ cứ nối tiếp nhau, Thái Tử Siddhattha (Tất Đạt Đa) ngồi trong vườn hoa mà các loài chim trên trời đều bay đến vây quanh chào mừng. Hơn nữa, ban đêm ở xung quanh phòng của Thái Tử luôn có vầng ánh sáng bao phủ. Những điều kỳ lạ này đều được công nương Pajapati xử lý êm ả để không bị lọt ra ngoài, Vua Sudodhana (Vua Tịnh Phạn) hết sức khen ngợi cách xử sự thông minh và nói: “Đúng là điều tốt phải biết che giấu lại. Điều tốt cho người này lại là là điều thiệt thòi cho người khác”.
Qua tập 3 truyện Đỉnh Núi Tuyết đã giúp huynh đệ chúng ta thấy được tài năng, đức độ của công nương Pajapati (Bà Xà Ba Đề) không chỉ thay Hoàng hậu Maya chăm sóc, yêu thương Thái Tử Siddhattha (Tất Đạt Đa) như con ruột của mình, võ nghệ tinh thông mà còn rất khéo léo, giỏi giang, thông minh trong việc coi sóc hoàng cung, giúp Vua Sudodhana (Vua Tịnh Phạn) chuyên tâm lo việc nước. Công nương Pajapati thật xứng đáng là một Người Mẹ Hiền!
TẬP 4: THẦN ĐỒNG
Sau buổi nói chuyện với Vua Tịnh Phạn về thành tích học tập và rèn luyện ngày một tiến bộ của con trai mình, hoàng thúc – Em trai Vua Tịnh Phạn ghé thăm cậu cháu trai sáu tuổi Tất Đạt Đa. Ông không khỏi ngạc nhiên khi tận mắt chứng kiến những điểm đặc biệt, từ ngoại hình đến tính cách “không giống bất kỳ trẻ em nào” của cháu trai mình. Thái Tử Tất Đạt Đa mang vẻ đẹp của một thiên thần, thân người luôn tỏa ra hương thơm tự nhiên êm dịu nhẹ nhàng và ánh sáng nhè nhẹ rất lạ về đêm, giọng nói vang như tiếng chuông, thường trầm ngâm và mang vẻ chững chạc như người lớn, dáng đi điệu đứng khoan thai đĩnh đạc, nụ cười có thể xua đi nỗi phiền muộn trong lòng người khác. Đứng trước vẻ đẹp “rực rỡ như một khối châu báu” của Tất Đạt Đa, hoàng thúc bỗng nhiên thay đổi ý định đưa cậu con trai tài giỏi của mình – Mahanama tới theo học cách trị nước tại một trường đại học danh tiếng, “chỉ cần sau này Mahanama phục vụ cho Tất Đạt Đa thì cũng tốt rồi”. Về phía Vua Tịnh Phạn, vì không đành để người con trai duy nhất đi học xa, nhà Vua đã gửi lời mời năm vị thọ sư danh tiếng về cung điện trực tiếp giảng dạy cho Thái Tử.
Vào ngày trăng tròn tiếp sau đó, năm vị thọ sư đã có mặt tại cung điện. Ngay từ buổi gặp gỡ đầu tiên, các thọ sư cũng vô cùng ấn tượng với tướng mạo tuyệt đẹp của Thái Tử – “chắc hẳn đây là một bậc tài trí phi thường”. Để phù hợp với độ tuổi còn nhỏ của Thái Tử, năm vị thầy quyết định luân phiên hướng dẫn trước năm môn (võ thuật, viết chữ, oai nghiêm của hoàng cung, kiến thức căn bản của trời đất, và toán số). Các bộ môn khác phức tạp hơn Thái Tử sẽ học khi lớn lên.
Thái Tử bắt đầu tháng tu học đầu tiên với võ thuật, viết chữ, nghi lễ hoàng cung và kiến thức về trời đất. Tất Đạt Đa rất thông minh, học đâu hiểu đó, siêng năng luyện võ, chữ viết cũng rất đẹp. Đối với mỗi vấn đề được giáo sư chỉ bảo, Thái Tử thường có những khúc mắc khiến các vị thầy thông thái cũng khó đưa ra được một câu trả lời thỏa đáng. Ví như khi học chữ, Người bày tỏ suy nghĩ về việc dạy cho tất cả mọi người ai cũng biết chữ trong khi thọ sư cho rằng chữ viết của Phạm Thiên là cao quý không phải ai cũng có thể học. Hay những câu hỏi về nguồn gốc của Phạm Thiên và liệu đã có ai kiểm chứng học thuyết “trời đất do Phạm Thiên sinh ra” mà các thọ sư giảng dạy. Đã có lần Vua Tịnh Phạn gọi Thái Tử lên nhắc nhở vì cho rằng cậu con trai nghịch ngợm nên mới bắt bí sư phụ. Thái Tử khẳng định trước Vua cha sự ham học hỏi tìm kiếm lời giải đáp cho các khúc mắc trong lòng chứ không bao giờ có ý bất kính với các vị thọ sư. Cũng chính tại buổi gặp đó, Vua và Hoàng Hậu hết sức bất ngờ khi chứng kiến những tiến bộ vượt bậc của con trai chỉ sau một tháng tu học, với những thế võ phức tạp mà vốn dĩ những đứa trẻ khác phải luyện tập mất hai năm.
Dưới sự hỗ trợ, quan tâm theo sát từ Vua cha và mẫu hậu, Thái Tử chăm chỉ tiếp tục tu học. Các thọ sư dạy cho Thái Tử toán số, thực hành thiền định cho tâm hồn an lạc, các quy luật của tự nhiên được ghi chép lại từ bao đời nay, cách cảm nhận những nguy hiểm xung quanh trong chiến đấu mà không chỉ dùng mắt thường để nhận diện, luyện tập cưỡi ngựa, cảm thụ âm nhạc cùng với nghệ thuật múa hát, và cách di chuyển trong nước. Đối với mỗi phân môn học, Tất Đạt Đa luôn tìm hiểu một cách sâu sắc, tiếp thu rất nhanh và học tập vượt trội hơn nhiều so với người bình thường. Thái Tử vẫn luôn trăn trở khi được dạy rằng tất cả mọi thứ đều bắt đầu từ Phạm Thiên, do Phạm Thiên sinh ra nhưng kiềm chế không hỏi nữa để tránh làm các vị thọ sư phiền lòng.
Ngay trong quá trình tu học, những suy tư, trăn trở và hành động của Thái Tử cũng phần nào thể hiện cách nhìn nhận cặn kẽ mọi vấn đề cũng như sự quan tâm đến mọi người xung quanh không phân biệt tầng lớp, và thậm chí là tấm lòng yêu thương đến muôn loài trong vũ trụ. Có lần Vua Tịnh Phạn tính xử phạt quân lính vi phạm quy định, cũng nhờ Thái Tử xin Vua cha điều tra kỹ căn nguyên vấn đề một lần nữa nên Vua không phạt người vô tội. Thái Tử cũng từng chia sẻ với Vua cha về suy nghĩ rằng bản thân mình “mang ơn nhiều người quá”, ngay như biết ơn người lính canh gác bảo vệ hoàng cung. Trong một lần xuất cung, Thái Tử vui vẻ hỏi chuyện quan tâm đến những người dân thường. Người không đồng tình với quan điểm phân biệt dòng dõi vương tộc không tiếp xúc với tầng lớp dưới theo như ghi chép trong kinh điển. “Sau này, con sẽ viết lại kinh điển khác, bảo con người phải yêu thương tử tế với nhau không được phân biệt như vậy” – Thái Tử nói với mẫu hậu của mình. Đối với những con vật, Thái Tử cảm thấy chúng cũng có tâm hồn, rằng con ngựa cũng như cảm thụ được điệu nhạc người hát khi cưỡi ngựa. Người thương cảm và day dứt khôn nguôi khi chứng kiến cảnh con thỏ bị giết để lấy máu tế thần mà tâm sự với mẫu hậu: “Sau này, con sẽ làm một vị Vua khiến cho muôn loài yêu thương nhau, không giết hại nhau”.
Nhà Vua và Hoàng Hậu vui mừng khôn xiết khi nghe Thái Tử chia sẻ sau này sẽ làm Vua, không đi tu làm thánh như lời tiên đoán của trưởng tế Asita. Hai người chuẩn bị tới thăm thì nhận được tin ngài trưởng tế vừa mới từ trần, đành đi tiễn ngài cùng đoàn người với lòng tiếc thương vô tận.
TẬP 5: TẤM LÒNG BAO LA
Được sự hỗ trợ của ngài thị trưởng và các các binh sĩ, đoàn thương buôn do ngài ADHIKA làm trưởng đoàn đã vượt qua được đoạn đường thường bị mai phục, vào thành KAIPILAVATTHU (Ca Tỳ La Vệ) an toàn. Đoàn thương buôn đã dâng lên Đức Vua tấm bản đồ kho báu mà ngài mong chờ lâu nay cùng với hàng hóa mang theo. Tấm bản đồ này, do tổ phụ Đức Vua JAYASENA truyền lại cho nội tổ SIHAHANU nhưng đã bị lấy cắp trong cuộc chiến nhiều năm về trước. Lúc bấy giờ, tướng quân lỗi lạc ADHIKA nhận lệnh nhà Vua đóng giả thương buôn đi khắp nơi để dò tìm, nhưng mãi đến mười hai năm sau Ngài mới tìm thấy nó ở một bộ tộc phía nam MAGADHA (Ma Kiệt Đà).
Nhà Vua, Thái Tử và Hoàng Hậu đã cùng nghiên cứu về tấm bản đồ kho báu và cho thám tử dò la truy tìm. Xét thấy với kho báu này thì đất nước SAKYA do Vua SUDHODANA (Tịnh Phạn) cai trị sẽ trở nên hùng mạnh có thể chiếm lại KOSALA – vùng đất trước đây thuộc cai trị của dòng họ Gotama nhưng bị dòng tộc của Vua MAHA KOSALA chiếm đóng. Cùng với tài năng hơn người về võ nghệ, tài trí, học thuật và tướng mạo cường tráng chẳng ai sánh bằng của Thái Tử SIDDHATTHA (Tất Đạt Đa), nhà Vua cho rằng kho báu này ứng với lời tiên tri của các vị Bà La Môn: “Thái Tử phải trở thành một vị Vua của cõi diêm phù đề” khi vừa sinh được bảy ngày.
Lúc này, Thái Tử đã nguyện với Phụ Hoàng và Mẫu Hậu rằng: “Con sẽ làm nên một điều gì đó để toàn cõi diêm phù này sẽ kính trọng Phụ Vương và Mẫu Hậu mãi mãi”.
Ngày mới lại đến, Thái Tử tiếp tục học các loại binh khí phức tạp và chiến thuật đánh trận.
Thái Tử SIDDHATTHA (Tất Đạt Đa) múa gươm nhanh như gió, với những đường múa điêu luyện, ngài hầu như múa trên cao khỏi mặt đất. Thái Tử còn cưỡi ngựa bắn liên tiếp nhiều mũi tên, tất cả đều trúng đích. Thế trận khó của các vị thân giáo sư dựa trên một đồi núi bằng cát cũng không làm khó được Thái Tử. Sau khi đưa ra thế trận phá định, người nói: “Nhưng dù sao ta cũng cho chúng một con đường sống, ta nên dùng đức cảm hóa giặc, làm sao cho mỗi khi nghe đến SAKYA là gia đình các binh sĩ sẽ ngăn cản họ, không cho họ lên đường đánh ta. Ta phải chiến thắng kẻ địch từ tận trong tim của cha mẹ và vợ con họ, chứ không phải giết họ rồi gây thù truyền kiếp”.
Thái Tử nói những điều mà các vị thân giáo sư chưa ai nghĩ đến. Tất cả đều ngạc nhiên đến thán phục về lòng nhân hậu bao la của Thái Tử.
Các vị thân giáo sư dạy tiếp cho Thái Tử về vấn đề trồng trọt: “Ăn là nhu cầu lớn nhất của con người vì thế ai có nhiều ruộng lúa sẽ là kẻ giàu sang nhất, quốc gia nào có nhiều ruộng lúa sẽ hùng mạnh nhất. Trồng lúa cũng không đơn giản vì thế người nông dân phải biết cách trồng và triều đình cũng phải hỗ trợ cho họ”.
Thái Tử đáp: “Thưa các vị thân giáo sư, người nông dân trồng lúa rất vất vả nhưng lại nghèo đói. Chỉ có địa chủ thương buôn là no ấm giàu sang. Đây cũng là một bất công cần phải được triều đình quan tâm xử lý. Hiện nay, ruộng lúa tập trung nhiều vào giai cấp KHATTHIYA (Sát Đế Lợi) để nuôi sống binh sĩ. Số nông dân làm chủ miếng ruộng lúa của mình không phải nhiều. Ta cần phải có dư dả lúa gạo cho mọi người trong thời gian phát triển những điều cao quý khác như học đạo lý, cất thêm nhà, tu hành luyện tập… Muốn trồng được nhiều ruộng lúa, thì phải dỡ thêm đất, nuôi thêm trâu bò, rèn thêm cày bừa, xây thêm kho đụn. Như vậy, nghề làm ruộng đã kéo rất nhiều nghề khác đi theo. Triều đình quan tướng phải hiểu như vậy để phát triển mọi thứ đồng bộ như nhau”.
Các vị thân giáo sư rất bái phục về trí tuệ phi thường của Thái Tử, học một biết trăm. Nhiều khi thái tự tự suy luận ra những điều mà các ngài chưa nói ra hoặc chưa nhìn thấy.
Thái Tử cũng nghĩ ra cách viết mới trên thẻ tre thay vì ta khắc chữ bằng cách nung nóng mũi sắt và viết lên. Cách này được nhà Vua nhận xét là giúp chữ viết mềm và đẹp tuy nhiên lại tốn công nung mũi sắt. Có nơi người ta chế ra được loại mực đen viết lên lá cũng rất đẹp.
Thái Tử được các vị thân giáo sư dạy về do thám tình báo: “Do thám tình báo là xương sống của triều đình. Mất ngành này là vương triều sẽ sụp đổ. Lực lượng do thám phài trà trộn khắp nơi để biết mọi biến chuyển của nhân dân, và cũng phải nằm vùng ở nước ngoài để biết được ý đồ của các nước đối với ta ra sao. Đặc tính của lực lượng chiến sĩ do thám là phải cực kỳ bí mật, thứ hai đường dây liên lạc thông tin cực kỳ nhanh chóng, thứ ba là kỷ luật sắt thép, thứ tư là phải giỏi về mọi mặt: võ thuật, ngôn ngữ, mưu trí, kế hoạch. Đức Vua phải là người trực tiếp chỉ huy lực lượng này vì ai nắm lực lượng này rồi đều có thể dễ dàng chiếm ngôi. Bất cứ vương tử nào cũng phải được rèn luyện về kỹ luật tình báo từ rất nhỏ để lãnh đạo quốc gia về sau. Chỉ có người kinh qua rèn luyện tình báo thì mới đủ tài trí để cai trị quan tướng. Một thám tử giỏi có thể vào rừng sống với cọp, xuống nước sống với cá, gánh phân chung với Sadra (Thủ Đà La), vui đùa với Khattiya (Sát Đế Lợi), buôn bán với Vaisiya (Vệ Sá) hoặc ngồi tụng thần chú với BRAHMANA (BÀ LA MÔN). Thám tử giỏi có thể đến nước nào nói tiếng nước đó, có thể nhìn người nào biết được bản chất người đó.
Thái Tử nói: “Thưa các ngài thân sư, ngành tình báo lợi hại thật, ai mà ác tâm và chỉ huy lực lượng này sẽ gây họa khôn lường. Người từ ngành này ra có thể làm tướng cướp mà không ai bắt được. Vì vậy, phải có sự giáo dục rèn luyện đạo đức sâu này cho chiến sĩ tình báo. Con xin quý vị từ nay quan tâm đến việc giáo dục cho thám tử ạ”. Hết buổi học, Thái Tử cũng quay về hỏi Vua cha về tình hình thám tử của nước nhà và được Vua cha nói về tình hình thực tế lực lượng thám tử của đất nước.
Ngày tiếp theo, Thái Tử được học ngôn ngữ của các nước lân bang bao gồm: KOSALA, MAGADHA, LICCHAVI, VESALI, VAJI, VEDEHA, ÂNG, MORIYA, KOKIYA, MALLA, KALAMA, VẤM, KASI, AVANTI. Vì Hoàng Hậu và Đức Vua không muốn xa Thái Tử, không muốn Thái Tử phải đi đến các nước lân bang để học ngôn ngữ của họ như mình trước kia, nên các vị thân giáo sư đã hướng dẫn trước cho Thái Tử về ngôn ngữ của các nước, đồng thời mời người bản xử đến nói chuyện trực tiếp với Thái Tử để ngài thực hành. Chỉ trong thời gian ngắn Thái Tử đã có thể nói thuần thục tất cả các ngôn ngữ trên. Ngài cũng không quên cảm ơn sự vất vả của các vị thân giáo sư.
Một hôm, trên đường đi dạo phố cùng tùy tùng, Thái Tử gặp một số nhà tu khổ hạnh đang thực hiện động tác chồng người ngược thân, ít ai có thể làm được. Thái Tử liền hỏi tùy tùng bên cạnh và được giải thích rằng: “Những người tu khổ hạnh này thường xuất hiện ở ven đường, bên bờ sông, nơi công viên, tự hành xác mình như thế để ai nhìn thấy cũng phải bái phục về khả năng khống chế bản thân của họ. Người đi qua lại sẽ cúng dường vào bát ở bên cạnh vị đó”.
Về đến hoàng cung Thái Tử liền hỏi ngài thân giáo sư về mục đích của các nhà tu khổ hạnh đó và được giải thích rằng: “Đó là một trường phái tu hành đã xuất hiện lâu đời. Họ cũng luyện thể lực giống như luyện võ thuật vậy nhưng sau đó họ không chuyển qua học chiến đấu mà tiếp tục luyện mãi các tư thế đó. Vì họ tin rằng, nếu khống chế thân thể đến tột cùng, họ sẽ được giải thoát”.
Lần đầu tiên nghe tới GIẢI THOÁT, Thái Tử liền hỏi vị thân giáo sư về ý nghĩa của hai từ này và được giải thích rằng: “Giải thoát là sự thoát khỏi luân hồi tái sinh, chứng nhập cảnh giới niết bàn vi diệu. Mọi người hiểu như thế, nói như thế, nhưng chưa ai thực sự giải thoát cả”. Từ đó, Thái Tử cứ suy nghĩ mãi về hai từ này, có lẽ ngài sẽ tìm cho mình về con đường riêng để thoát khỏi luân hồi tái sinh như các vị thân giáo sư nói.
Một ngày nọ, trong một buổi hóng mát tại vườn hoa cùng Hoàng Hậu, Đức Vua đã kiểm tra khả năng xoay sở của Thái Tử giữa rừng tên bắn tới tấp, xem khả năng phản xạ của ngài thế nào. Ngạc nhiên thay, Thái Tử đã vượt qua tất cả thử thách rất xuất sắc, ai nấy cũng đều ngưỡng mộ về khả năng của ngài. Đức Vua nói thêm: “Cung tên bắn thật sẽ nguy hiểm hơn nhiều so với những que phóng bằng tay như những thử thách Thái Tử đã vượt qua, vì tốc độ và sức công phá của mũi tên nhanh và mạnh hơn nhiều. Vì thế sau này Đức Vua sẽ cho Thái Tử bắn thử cây cung cực nặng, có sức công phá rất lớn trong đền thờ tổ phụ JAYASENA”.
Thái Tử lại quay lại với các buổi học với các vị thân giáo sư vào những ngày tiếp theo. Lần này, các vị thân giáo sư đã dạy thêm cho Thái Tử về tố chất, tài năng cần có của một vị Hoàng Đế ở mức độ cao hơn, khó hơn là khả năng đoán trước sự việc, khả năng xét đoán con người để dùng người cho đúng.
Để tiên đoán sự việc xảy ra, ta có thể xem một số điềm báo xảy ra lúc đó như tiếng gió thổi, hoa rơi, tiếng con vật nào kêu, vật nào rơi rớt, có ai bất chợt bước vào, trời đất lúc đó ra sao… Phương pháp này lại không có nguyên tắc cố định chỉ dự đoán bằng trực giác mà thôi.
Xét đoán người có ba phần. Phần một là đoán tính cách thiện ác, giỏi kém của người đó. Phần hai là đoán quá khứ của người đó. Phần ba là đoán tương lai của người đó.
Một buổi sớm nọ, Thái Tử cùng năm vị thân giáo sư ra khỏi thành đến khu rừng Lumbini ở phía đông nơi Thái Tử được sinh ra. Cả sáu người đã dừng chân lại một khu rừng tuyệt đẹp, hoa cỏ xanh tươi, cây cao bóng mát, chim muông bay lượn, cầm thú tung tăng. Bỗng một tiếng “rắc” vang lên, mũi tên của một vị thân giáo sư đã bị mũi tên của Thái Tử gạt mất khi nó gần bắn trúng một chú nai trong rừng. Lúc này, Thái Tử xuống ngựa và nói: “Thưa ngài thân giáo sư, con thật sự xin lỗi ngài, nhưng con xin phép ngài cho các loài thú ở đây được sống thanh bình ạ”. Các vị thân giáo sư ai ai cũng khâm phục về trí tuệ, tài bắn cung tuyệt vời cũng như lòng nhân ái bao la của Thái Tử. Lòng nhân ái đó, cảm động cả trời đất, ngay cả hổ trong rừng cũng chỉ cúi đầu bỏ đi khi gặp ngài. Chim muông cũng đến bay đến lượn nhiều vòng để chiêm bái ngài. Tại đây Thái Tử cũng đã cầu nguyện cho Mẫu Hậu của Người – Hoàng Hậu PAJAPATI – ở cõi giới bên kia được nhiều phước lành. Thái Tử thật là một người có trí tuệ và đạo đức vẹn toàn.
Trong buổi thiết triều đầu tiên mà Đức Vua cho Thái Tử tham dự cùng, Thái Tử đã thấy được căn bệnh trầm kha của các vị quan tướng, tuy rằng họ nhiệt tình bàn luận việc nước, nhưng lại gắn thêm vào đó vào lợi ích cá nhân của mình. Nếu Vua không tinh tế nhận ra thì sẽ bị qua mặt dễ dàng.
Quay lại với tấm bản đồ kho báu, thám tử đã dò la được kho báu hiện đang ở trong tay một bộ tộc thuộc quyền cai trị của KOSALA. “Âu cũng là số phận, vì thế hoặc là từ phải chia sẻ kho báu này với bộ tộc đó, hoặc là ta phải mua lại khu vực của họ một cách sòng phẳng”. Thái Tử nói với nhà Vua và có lẽ ngài đã giúp Đức Vua giải tỏa được nỗi lo lắng bấy lâu nay khi kho báu của mình lại nằm trên lãnh thổ của quốc gia khác.
Các vị giáo sư dạy cho Thái Tử vận khí, di chuyển trên mặt nước. Nhưng lạ thay, các vị thân giáo sư phải chạy thật nhanh thì cơ thể mới không bị chìm xuống nước nhưng Thái Tử chỉ cần chạy chậm rãi là có thể nổi trên mặt nước rồi. Chỉ có người có công lực rất mạnh mới có thể làm được như vậy. Các vị thân giáo sư ai ai cũng ngạc nhiên và nể phục về khả năng của Thái Tử.”
Ở độ tuổi mười hai Thái Tử đã nuôi trong mình ước mơ, mong sao loài người bình đẳng yêu thương nhau. Phá vỡ truyền thống phân chia giai cấp bao đời như giai cấp người KHATTIYA (Sát Đế Lợi) lo trị nước, người BRAHMANA (Bà La Môn) lo việc tế tự. Người VAISIYA làm các ngành nghề. Còn người SUDRA phải làm nhiệm vụ hốt phân.
Không những thế, Thái Tử còn trân quý từng sản phẩm và công sức lao động của người làm nên từng sản phẩm ấy. Ngài đau xót và lo lắng khi thấy người dân của mình vẫn để thân trần làm việc. Ngài nặng lòng khi xã hội còn có sự phân biệt giàu nghèo. Người giàu càng giàu thêm, người nghèo lại càng khó nhọc. Ngài ước nguyện sẽ tìm ra cách gì đó để con người đừng sai biệt quá về giai cấp giàu nghèo như vậy và ngài tin rằng phải có một điểm gì đó để tâm hồn con người đều giống nhau, khi ấy con người trở nên đạo đức giống nhau và sẽ tạo phước như nhau. Lúc ấy, có lẽ sẽ không còn sự khác biệt này nữa.
Các vị thân giáo sư cùng Thái Tử cải trang ra ngoài thành trong bảy ngày. Một mặt, giúp Thái Tử biết cách biến đổi hình dạng theo nghiệp vụ do thám. Mặt khác, kiểm tra khả năng phân tích đánh giá con người của Thái Tử khi nhìn thoáng qua một người. Tuy Thái Tử đã mặt thường phục và hóa trang cẩn thận để mọi người không nhận ra, thế nhưng vẻ đẹp của người vẫn không thể rời mắt người dân nơi đây, khiến họ phải trầm trồ thốt lên “Sao lại có chàng trai đẹp hơn tất cả mọi điều trên đời thế này”. Thấy thế, năm vị thân giáo sư liền kéo Thái Tử SIDDAHATTHA (Tất Đạt Đa) qua khúc đường khác và cải trang gương mặt thêm nữa.
Chuyện nhận xét đánh giá con người không hề dễ, không ai có thể nhìn một cái mà biết hết về con người được, có khi nghiệp che lại khiến chúng ta bị lầm. Thế nhưng Thái Tử đã có thể đưa ra đánh giá khá chính xác. Mặc dù không được một trăm phần trăm, mặc dù vẫn cần các vị thân giáo sư bổ sung. Thế nhưng, Ngài đã là học trò giỏi nhất trong các học trò của các thân giáo sư từ trước đến nay. Với tài năng xuất chúng như vậy, các vị giáo sư đã gợi ý cho Thái Tử về một uy quyền phủ trùm bằng cách can thiệp, chi phối các nước lân bang. Và các ngài cũng tin rằng Thái Tử sẽ là một vị Vua siêu tuyệt, uy quyền hiển hách. Nhưng Thái Tử lại mong các nước có thể sống yên bình bên nhau. Ngài thấy rằng, uy quyền của một vị cũng chỉ là tạm bợ mà thôi. Không đủ sức giải quyết hết những nỗi đau của chúng sinh. Có lẽ, có một con đường nào đó mà ngài chưa biết có thể giúp con người tìm được hạnh phúc vĩnh cửu.
Đêm đêm, phòng của Thái Tử có ánh sáng phát ra giống như có thiên thần hộ vệ khi ngài lặng lẽ ngồi thiền trong phòng riêng. Khi bình minh lên, Thái Tử lại ôn luyện võ thuật rất chăm chỉ. Thời gian rảnh, Thái Tử còn làm thơ gửi hết tình yêu thương chúng sinh vào đó:
“Mùa xuân tiếng chim vui
Mùa xuân cánh hoa tươi
Mong người thương nhau mãi
Để hạnh phúc đừng vơi”.
Sau vài trận mưa rào, cũng là thời điểm Đức Vua làm lễ hạ điền cầu cho mùa màng tươi tốt. Lần này, Đức Vua dự làm lễ Hạ Điền ở xa kinh thành một chút, vào giữa đám ruộng nơi có vài bóng cây to để khiến mọi người thấy lạ và vui hơn. Nhân cơ hội này, các vị thân giáo sư cũng tranh thủ dạy cho Thái Tử kỹ năng đoán biết thời tiết vì nó rất quan trọng để định liệu kế hoạch.
Trong lễ Hạ Điền, Đức Vua cùng Thái Tử làm lễ tế trời đất và đặt những lưỡi cày đầy đầu tiên. Thái Tử SIDDHATHA (Tất Đạt Đa) nhìn một tàng cây cao ở gần bờ đất, rồi lặng lẽ đi về phía đó ngồi thiền. Mặt trời phía đông đang chiếu, Thái Tử SIDDHATHA (Tất Đạt Đa) ngồi xuống dưới bóng cây ở phía tây. Đằng kia mọi người vẫn đang náo nức, Vua cày xong rồi lại đến quan. Lúc mọi người thu cày về bờ đất, chia nhau thức ăn thì ai ai cũng ngạc nhiên sửng sốt nhìn khi thấy ánh mặt trời nghiêng về phía tây dần, tàng cây che bóng cho Thái Tử bỗng nhiên ngã ngọn về phía tây tiếp tục che bóng cho Thái Tử. Vua bỏ thức ăn xuống cùng người dân tiến về phía cây đa. Khi đến gần, Đức Vua và tất cả mọi người chợt chắp tay cúi chào SIDDHATTHA (Tất Đạt Đa). Thái Tử SIDDATTHA (Tất Đạt Đa) vẫn ngồi bất động.
Ai nấy đều đứng yên chiêm ngưỡng hình ảnh Thái Tử ngồi thiền đẹp đẽ như ngọn núi châu báu chưa từng có này. Thái Tử mở mắt ra, duỗi chân đứng dậy, bước ra khỏi tàng cây, chắp tay chào Vua và mọi người. Tàng cây từ từ trả lên cao trở lại như cũ và đoàn người trở lại kinh thành.
TẬP 6: HOA SEN TINH KHIẾT
Mở đầu tập sáu là cuộc trò chuyện của năm vị thân giáo sư với Đức Vua Suddhodana (Tịnh Phạn). Các vị thân giáo sư thưa với Đức Vua rằng trong suốt mười năm qua đã dốc lòng dạy dỗ Thái Tử trở thành một chiến sĩ Khattiya (Sát Đế Lợi) vĩ đại. Một vị Vua tương lai của đất nước Sakya. Thái Tử bây giờ giống như một con voi chúa, hùng vĩ như một ngọn núi tuyết xa xa. Tài nghệ thì như dòng sông Hằng không bao giờ vơi cạn. Chỉ mới mười sáu tuổi mà Thái Tử đĩnh đạc như một tráng niên gần ba mươi tuổi, chẳng ai dám xem thường. Trí tuệ của Thái Tử phi phàm, học một biết trăm, học trăm biết ngàn. Những năm về sau, Thái Tử gần như tự nghiên cứu tìm hiểu là chính, thỉnh thoảng mới hỏi ý kiến của các giáo sư. Và thật ra, các vị thân giáo sư chẳng còn gì dạy thêm được nữa. Các vị bày tỏ lòng nhớ thương quê nhà và mong muốn được trở về quê hương. Dù Đức Vua và Thái Tử rất muốn giữ các vị lại kinh thành để tỏ lòng biết ơn công lao dạy dỗ. Thái Tử ngậm ngùi chia tay các vị giáo thọ sư. Thái Tử nhìn theo đoàn xe ngựa rời xa đến khi chỉ còn bụi đường bốc lên.
Hoàng thúc Amitodhana về thăm có dẫn theo Mahanama và người con trai hai tuổi là Ananda (A Nan) cùng về. Trong buổi nói chuyện thân tình việc thành gia lập thất cho Thái Tử được đề cập đến. Thái Tử bày tỏ việc không muốn cưới vợ. Tuy nhiên Đức Vua Suddhodana (Tịnh Phạn) kiên quyết cưới vợ cho Thái Tử. Đức Vua lo sợ lời tiên tri năm xưa trở thành hiện thực. Thái Tử sẽ xuất gia làm sa môn.
Công Nương Yashodara (Da Du Đà La) (tên khác là Bhaddakaccana, con cô con cậu với Thái Tử) đức hạnh và tài năng phi phàm được lựa chọn. Mọi người trong hoàng cung rộn ràng chuẩn bị hôn lễ cho Thái Tử. Thái Tử nhìn mọi người lòng buồn rười rượi, đăm chiêu…
Đoàn rước dâu thấp thoáng từ xa tiến về kinh thành Kapilavatthu (Ca Tỳ La Vệ). Mọi người nô nức ra xem, Vua, Hoàng Hậu, Thái Tử, nhiều quyến thuộc hoàng gia cùng ra nghênh đón đoàn người rước dâu từ Devadaha. Thái Tử Siddhattha (Tất Đạt Đa) đi bên cạnh Công Nương Yashodara (Da Du Đà La), cả hai trông như thiên thần từ cõi trời xuống.
Và theo tục lệ, trong ngày cưới Thái Tử phải biểu diễn tài nghệ cho thần dân xem để mọi người biết là Thái Tử đã trưởng thành đủ sức mạnh gánh vác giang sơn. Đây là lần đầu tiên và dường như cũng là lần duy nhất trong đời ngài dùng đến võ thuật. Lúc đó, trong đền thờ của Hoàng Tộc có một cây cung thần. Dây của cây cung được làm từ xương của con sơn dương cứng và dai. Cán cung cao hơn cả đầu người và làm từ một loại kim loại đặc biệt. Và cả mấy trăm năm qua không có ai nhấc nổi, không ai đủ sức giương cây cung bắn. Lúc đó, năm người mới đủ sức vác cây cung ra và hai người mang mũi tên ra khỏi đền thờ. Thái Tử giương cung bắn mũi tên ra. Tương truyền, mũi tên xé gió xuyên qua bảy cái trống đồng và rơi xuống tạo thành một cái ao. Mọi người reo hò vang dội và tin rằng Thái Tử là người trời xuống để đem vinh quang cho dòng dõi. Thái Tử cũng biểu diễn cưỡi ngựa, múa gươm và đổi ngựa trên lưng. Cuối cùng là màn đấu võ với một trăm vệ sĩ.
Đoàn rước dâu thấp thoáng từ xa tiến về kinh thành Kapilavatthu (Ca Tỳ La Vệ). Mọi người nô nức ra xem, Vua, Hoàng Hậu, Thái Tử, nhiều quyến thuộc hoàng gia cùng ra nghênh đón đoàn người rước dâu từ Devadaha. Thái Tử Siddhattha (Tất Đạt Đa) đi bên cạnh Công Nương Yashodara (Da Du Đà La), cả hai trông như thiên thần từ cõi trời xuống.
Và theo tục lệ, trong ngày cưới Thái Tử phải biểu diễn tài nghệ cho thần dân xem để mọi người biết là Thái Tử đã trưởng thành đủ sức mạnh gánh vác giang sơn. Đây là lần đầu tiên và dường như cũng là lần duy nhất trong đời ngài dùng đến võ thuật. Lúc đó, trong đền thờ của Hoàng Tộc có một cây cung thần. Dây của cây cung được làm từ xương của con sơn dương cứng và dai. Cán cung cao hơn cả đầu người và làm từ một loại kim loại đặc biệt. Và cả mấy trăm năm qua không có ai nhấc nổi, không ai đủ sức giương cây cung bắn. Lúc đó năm người mới đủ sức vác cây cung ra và hai người mang mũi tên ra khỏi đền thờ. Thái Tử giương cung bắn mũi tên ra. Tương truyền, mũi tên xé gió xuyên qua bảy cái trống đồng và rơi xuống tạo thành một cái ao. Mọi người reo hò vang dội và tin rằng Thái Tử là người trời xuống để đem vinh quang cho dòng dõi. Thái Tử cũng biểu diễn cưỡi ngựa, múa gươm và đổi ngựa trên lưng. Cuối cùng là màn đấu võ với một trăm vệ sĩ.
Lần đầu tiên nhìn thấy Yashodara (Da Du Đà La), Thái Tử biết được đây là người phụ nữ định mệnh của đời mình. Sau hôn lễ, đôi trẻ trông rất đẹp đôi và tâm đầu ý hợp. Điều này làm Đức Vua Suddhodana (Tịnh Phạn) an tâm, nghĩ là mình đã tính toán đúng. Nhưng có một điều Vua không ngờ được. Đó là đôi trẻ đã bí mật giao ước với nhau, chỉ sống với nhau như đôi bạn. Công Nương Yashodara (Da Du Đà La) cũng là một người có khuynh hướng tâm linh, hướng về tu hành. Thái Tử thì đã chứng Sơ thiền từ khi mười hai tuổi nên đã đoạn trừ ái dục. Cả hai hay rủ nhau ra ngoài để tiếp xúc với dân chúng về góp ý với Vua cha để lo cho dân. Công Nương Yashodara cũng theo chồng tập luyện khí công và ngồi thiền. Công Nương Yashodara từ bé cũng được phụ thân Suppabuddha dạy võ nghệ. Theo yêu cầu của Vua và Hoàng Hậu, Công Nương giao đấu với sáu cung nhân. Trong chớp mắt, các cung nhân đều bị đánh ngã. Công Nương biểu diễn tài bắn tên xuyên qua quả xoài nhưng trái xoài cũng không rớt xuống… Vua và Hoàng Hậu rất hài lòng với Công Nương.
Mỗi đêm khi ánh trăng nghiêng ở góc trời, trong phòng Siddhattha và Yashodara vẫn ngồi thiền lặng lẽ.
Thái Tử phụ giúp Vua cha công việc triều chính. Công Nương thay Thái Tử dạy dỗ các cung nhân làm việc và không bao giờ được hoang phí: nước phải uống hết bát, cơm phải ăn hết nồi. Nếu dư phải chia sẻ, không được vứt bỏ một chút cơm nước nào của trời đất. Các cung nhân cũng được dạy ngồi thiền để tâm họ an tĩnh, làm việc tập trung hơn.
GHI NHỚ: Trong tập sáu, chúng ta hiểu rõ hơn về tài năng và đức độ của Thái Tử và Công Nương. Đồng thời hiểu được nhân duyên tốt đẹp của cả hai. Ta vô cùng ngưỡng mộ đức hạnh của Công Nương Yashodara đã hết lòng ủng hộ con đường tu hành của Thái Tử. Và Công Nương cũng nguyện đi theo con đường đó không ngần ngại gian khổ hay cái chết. Tình cảm này thanh khiết như đóa hoa sen.
TẬP 7: VỊ VUA KHÔNG NGAI
Câu chuyện kể về cuộc đời Đức Phật khi Ngài còn là Thái Tử. Năm ấy, Thái Tử Tất Đạt Đa ở độ tuổi hai mươi. Thời điểm đó thì Thái Tử các nước khác đang chuẩn bị lên ngôi Vua. Vua cha SUDHODANA (Tịnh Phạn) cũng muốn con trai mình là Thái Tử Tất Đạt Đa ra mặt điều hành công việc trong triều đình. Vua cha biết tài năng của Thái Tử là trùm khắp cả thiên hạ, nếu cần có thể đem quân thu phục các nước khác. Nhưng Thái Tử chỉ muốn đứng sau hậu thuẫn cho cha mình và cho rằng chuyện đao binh chinh chiến làm chết chóc đau khổ cho nhiều sinh linh, chi bằng âm thầm giúp các nước sống trong hòa bình với nhau âm thầm xây dựng một hệ thống thám tử khắp nơi nhằm tác động vào công việc nội bộ của các nước khác để ngăn chặn những điều sai lầm như gây hấn chiến tranh, ngăn chặn ra các luật hà khắc với dân… Mặc dù, không ra mặt làm Vua, nhưng lại làm tất cả những chuyện của một vị Vua nên Vua cha rất hài lòng vì Thái Tử đang dần trở thành một VỊ VUA KHÔNG NGAI điều khiển hết các nước.
TRONG HOÀNG CUNG
Một ngày kia, tại chuồng ngựa có một con ngựa tên là Kiền Trắc mới vừa được biếu tặng. Chú ngựa rất đẹp và khỏe, có điều là không ai thu phục được, nó rất hung hãn và không cho ai đến gần. Thái Tử thấy vậy nắm dây cương kéo nó ra khỏi chuồng, nó vùng vẫy nhưng không cưỡng nổi sức kéo của Thái Tử. Nó lồng lên hí vang trời, Thái Tử giữ chặt một hồi nó mới chịu đứng im. Rồi Người truyền lòng từ bi sang, nhảy lên phi trên lưng nó rồi cùng với Công Nương Yashodara (Da Du Đà La) đi ra cổng thành…
Trong một buổi gặp gỡ các hoàng thân trong gia tộc Thích Ca, Thái Tử và các hoàng thúc của mình hỏi thăm nhau về chuyện đất nước, các anh chị em trong gia tộc. Trong đó, có hoàng đệ Ananda (A Nan) càng lớn càng đẹp trai ra. Đặc biệt, mới sáu tuổi mà ai nói đâu nhớ đó không sót một chữ nào. Hoàng huynh Mahanama thì đã lớn có vợ con, đã tự xây dựng cơ ngơi riêng… Riêng DEVADATTA (Đề Bà Đạt Đa) làm Thái Tử lo lắng nhất vì em nó nhiều mưu tính quá.
Sau khi kết thúc buổi gặp gỡ, Thái Tử vào phòng mẫu hậu thăm đứa em trai Nada (Nan Đà) và em gái Sundari Nan Đà. Nan Đa thì rất khỏe mạnh, còn Sundari thì đẹp như thiên thần, Thái Tử rất mong mỏi Nanda (Nan Đà) mau lớn để kế nghiệp cha mình để mình còn tiện đường ra đi. Khi ấy, Vua cha cũng bước vào phòng và cùng bàn chuyện lấy lại kho tài sản của tổ tiên bị thất lạc và dự định sau này sẽ cho Thái Tử nhiều thứ nhưng Thái Tử chỉ muốn để lại cho Nanda (Nan Đà) kế nghiệp chứ không tham tài sản.
Để hai người lớn bàn chuyện, Thái Tử và Công Nương Yashodara trốn ra ngoài đi dạo rồi ngồi tâm sự, Công Nương hiểu được tâm tìm cầu chân lý của chồng nhưng lại lo lắng vì phụ vương đã lớn tuổi còn Nan Đà thì còn quá nhỏ.
Thái Tử nói: “Yashodara à, ta sẽ sắp xếp mọi việc yên ổn rồi mới ra đi. Ta biết khi ra đi sẽ làm nhiều người buồn, nhưng ta không thể cưỡng lại được sự thôi thúc của nội tâm, phải đi tìm ra chân lý tuyệt đối. Thế gian này tạm bợ và bất an, phải có một đạo lý giúp chúng sanh giải thoát”.
Chính vì mục tiêu cao cả ấy, Thái Tử đã từng ngày xây dựng cả hệ thống vương quyền vô hình trùm hết các nước để ngăn chặn chiến tranh ở các nước và bảo vệ Sakya từ xa. Giờ chỉ đợi khi hệ thống hoàn chỉnh và Nan Đà lớn là Thái Tử ra đi… Yashodara xin theo nhưng Thái Tử không cho vì làm Sa môn thì không thể dắt vợ theo và từ lâu đã ấp ủ muốn thử tập luyện nhiều thế luyện thân khổ hạnh với cường độ cao hơn người bình thường.
Trong một đêm nọ, các thám tử về báo cáo tình hình là nước Kosala đang nguy cấp vì Thái Tử Pasenadi có thể sẽ không lên ngôi Vua được vì sẽ bị hãm hại. Thái Tử chỉ lại cách điều hành nhóm thám tử cho Công Nương Yashodara rồi đích thân cưỡi ngựa Kiền Trắc trong hai đêm liền đến Kosala để trực tiếp chỉ đạo mọi việc bên đó.
Sau vạch trần âm mưu của các hoàng tử khác muốn hại hoàng tử Pasenadi xong, Thái Tử Tất Đạt Đa quay trở về nước, Công Nương giao lại “thẻ bài” điều khiển thám tử cho Thái Tử nhưng Thái Tử bảo Yashodara cứ giữ đi, tập điều hành dần cho quen. Việc muốn Công Nương Yashodara giữ lại thẻ bài cũng là một trong các dự tính của Thải tử chuẩn bị cho lúc mình ra đi xuất gia.
Vì muốn giữ chân Thái Tử, không muốn Thái Tử đi xuất gia, Vua cha đã xây cho ba toà lâu đài cho các điều kiện thời tiết khác nhau. Nhưng ước mơ lớn lao của Thái Tử vẫn không hề lay chuyển được.
Thái Tử nói với Công Nương Yashodara: “Ta sẽ dạy cho tất cả mọi người trong ba lâu đài này biết ngồi thiền, để cho ai cũng có một đạo lý sống cao thượng. Thế gian này tạm bợ, ai rồi cũng phải già, bệnh và chết. Ta phải đi tìm một cái gì bất tử”.
Thời gian tiếp theo thì nước Vesali bất ổn phân tách ra làm hai phe đối lập có thể dẫn đến chiến tranh. Chỉ có cuộc kết hôn của Vua BIMBISARA (Bình Sa) và công chúa Videhi (Vi Đề Hi) mới làm êm xuôi chuyện này. Hai người đó đã có hôn ước nên Thái Tử dặn dò các thám tử là làm sao để cho cuộc kết hôn diễn ra êm đẹp là xong. Nhưng khi gần kết hôn thì lại có biến bởi vì công chúa Videhi (Vi Đề Hi) đã yêu công tử Risha – con của một vị tướng quân. Hay tin nên Thái Tử cùng Yashodara và đoàn thám tử đến ngăn chặn. Thái Tử khuyên Risha không nên vì tình riêng mà hãy nghĩ cho đại cuộc.
Risha không nghe nên xông vào đánh, hai phe hai bên đánh một hồi sau khi mà thua rồi thì mới chịu nghe Thái Tử nói: “Cả ngươi và công chúa phải hiểu được việc lớn, chuyện tình cảm cá nhân không có giá trị bằng vận mệnh của đất nước. Làm người lãnh đạo phải biết hy sinh. Hãy suy nghĩ lời của ta nói, tình cảm vốn dĩ rất vô thường, ngươi hãy cố nén đau thương”. Và Thái Tử cũng dặn dò công chúa Videhi (Vi Đề Hi): “Công chúa hãy nhớ lời ta dặn, chuyện tình yêu nam nữ mong manh dễ thay đổi. Vận mệnh đất nước mới là bổn phận thiêng liêng của mình”. Xong chuyện Risha ngậm ngùi nhìn Videhi (Vi Đề Hi) quay về hoàng cung… Thế là mọi việc ổn thỏa cuộc kết hôn của Vua Bình Sa và công chúa Videhi cũng diễn ra, đất nước ổn định trở lại.
Dù đã xảy ra rất nhiều việc nhưng cũng giải quyết ổn thỏa hết, lực lượng thám tử vẫn báo cáo và nhận lệnh đều đặn. Trong hoàng cung, mỗi ngày Công Nương Yashodara đều quỳ xin Chư Thiên cho mình một đứa con, nàng khao khát một đứa con trong khi Thái Tử lại không nghĩ đến chuyện vợ chồng vì năm mười hai tuổi khi chứng được Sơ Thiền thì tham dục đã tắt hoàn toàn.
Khi ở trong tòa lâu đài mà Vua cha xây cho, Thái Tử xót xa cho các thân phận người lạnh lẽo ngoài trời đang mưa và cho rằng do nghiệp sai biệt của chúng sinh chi phối khổ vui, chứ không tin vào số phận sướng khổ khác nhau là do vị thần thánh nào ban tặng cả. Thái Tử tin rằng mình có thể tìm ra một chân lý tốt hơn. Chợt thám tử đến báo tin mấy ngày nay mưa dầm dề ở phương Đông, có một du sĩ đứng một chân vắt lên cổ suốt hai ngày. Hay tin Thái Tử đã cùng thám tử cưỡi ngựa trong mưa để tìm gặp vị ấy. Đến nơi Thái Tử hỏi: “Thưa hiền giả, người luyện công này để đạt được mục đích gì?” Vị du sĩ trả lời: “Thưa cư sĩ, thân là cội nguồn của ràng buộc sinh tử. Nếu ai khống chế làm chủ được thân thì sẽ giải thoát khỏi ràng buộc sinh tử. Giữa trời mưa tôi đã đứng được như vậy suốt hơn hai ngày”.
Rồi hai người quay về hoàng cung, Thái Tử thì ngày càng suy tư nhiều hơn…
TẬP 8: XUẤT GIA
Vào một buổi chiều thu tại cung hoàng cung, công nương YASHODARA (Da Du Đà La) báo tin cho Thái Tử SIDDHATTHA (Tất Đạt Đa): “Tháng trước thiếp có nằm mộng thấy một vầng ánh sáng bay từ trên trời vào bụng thiếp. Thế rồi bây giờ thiếp có dấu hiệu có thai”.
Thái Tử SIDDHATTHA (Tất Đạt Đa) nghe tin vui mừng đáp: “Một vị nào đã lắng nghe lời cầu nguyện của nàng, đã dùng mật hạnh đệ nhất của mình vào thai, vừa giúp nàng toại nguyện, vừa giúp ta toại nguyện. Phụ vương ta kể rằng trước kia mẫu hậu cũng mộng thấy một con voi sáu ngà từ trên trời đi vào bụng rồi hoài thai ta, chứ ta không phải được sinh ra theo cách thông thường”.
Công nương YASHODARA (Da Du Đà La) buồn bã đáp: “Nếu nói cho Phụ vương và mẫu hậu nghe thì hai người sẽ mừng lắm, nhưng thiếp biết đây là dấu hiệu chúng ta sắp chia tay nhau”.
Thái Tử ôm Công nương vào lòng an ủi Người.
Tin vui về công nương YASHODARA (Da Du Đà La) hoài thai nhanh chóng đến tai vua cha. Vua cha và Hoàng hậu hết sức vui mừng. Trong lúc bàn về chính sự.
Vua cha chợt hỏi Thái Tử SIDDHATTHA (Tất Đạt Đa): “Này SIDDHATTHA tình hình ở KOSALA thế nào rồi?”
Thái Tử đáp: “Thưa phụ vương, vua PASENADI (Ba Tư Nặc) tỏ ra là người có tài cai trị, kiểm soát đất nước rất tốt. Thỉnh thoảng lại phải đem quân ra biên giới phía tây để đánh giặc một chút, phía đông có chúng ta giữ yên rồi. Bạn của PASENADI (Ba Tư Nặc) phong làm đại tướng cầm quân đánh giặc rất giỏi”.
Về lực lượng thám tử của Thái Tử hoạt động rất tốt và Thái Tử luôn cho người nằm bên cạnh vua PASENADI (Ba Tư Nặc) để giúp vua điều hành mọi việc cũng như các nước khác cũng như vậy.
Thái Tử tuy chưa làm Vua nhưng được xem như là vị vua không ngai vàng, là Vua của các vua giúp giữ yên bờ cõi, mối giao hảo của các nước với nhau.
Trong hoàng cung, nhà vua và Hoàng hậu PAJAPATI (Bà Xà Ba Đề) đang tranh luận với nhau. Hoàng Hậu PAJAPATI (Bà Xà Ba Đề) cho Thái Tử hay Bà La Môn KONDANNA (Kiều Trần Như) và bốn thanh niên Bà La Môn khác (tên là VAPPA, ASAJI (A Xà Chí), MAHANAMA, BHADDIYA) đòi xuất gia làm sa môn. Nhưng hiện tại họ nấn ná chưa chịu xuất gia liền vì muốn đợi Thái Tử xuất gia thành Phật như lời tiên đoán của trưởng tế ASITA.
Ngay lúc đó, Đức Vua phản bác lại lời của Hoàng hậu PAJAPATI (Bà Xà Ba Đề). Đức vua cho rằng: các nước chung quanh đang sôi sục nao nức về vị Chúa công mà họ không biết rõ là ai. Nhưng đã điều khiển hết mọi chuyện trong triều đình của họ. Họ muốn biết và tôn vị Chúa công đó lên làm bá chủ, chuyển luân vương, vua của tất cả các nước. Theo tin tức của các thám tử báo về. Ban đầu các vua không chịu có một thế lực bí mật nào chi phối, điều khiển triều đình của mình, nhưng dần dần các vua nhận ra rằng sự chi phối đó lợi cho đất nước của họ. Còn các quan tướng thì nghe lời vị Chúa công trong bóng tối nhiều hơn. Đến nay hầu hết các Vua đều bày tỏ lòng mang ơn vị Chúa công trong bóng tối và thực sự muốn Chúa công xuất hiện để lên làm minh chủ chuyển luân vương vua của các vua.
Đức Vua muốn Thái Tử lên làm Minh Chủ Chuyển Luân Vương, đó là vinh quang cho cả dòng dõi GOTAMA và đất nước SAKYA.
Tuy nhiên, Thái Tử thì lại nghĩ rằng: “Việc bí mật điều khiển hết các nước là vì muốn các nước sống hòa bình với nhau, muốn bảo vệ đất nước SAKYA chứ không muốn làm Minh Chủ Chuyển Luân Vương”.
Đức Vua lại cho rằng Thái Tử nếu có muốn cũng không được vì đây là số phận mà trời cao đã sắp đặt. Nếu Thái Tử không ra mặt để làm Chuyển Luân Thánh Vương sớm thì sẽ có nhiều kẻ giả mạo gây ra nhiều chuyện rắc rối.
Thái Tử đáp lại: “Thưa Phụ vương, chẳng có kẻ nào dám liều lĩnh làm chuyện này. Vì không thực sự nắm quyền thì chẳng ai nghe lời mình. Quyền lực mà chúng ta xây dựng trùm hết các nước cũng phải dày công lắm. Tốn gần phân nửa kho tàng gia tài của tổ tiên, hơn nữa biết bao nhiêu kế hoạch, đào tạo con người, sắp xếp đủ thứ, vượt qua biết bao nhiêu chướng ngại mới được như ngày hôm nay”.
Đức Vua dự định chia phân một phần gia tài cho các người trong hoàng tộc. Một phần giữ lại để Thái Tử SIDDHATTHA (Tất Đạt Đa) làm việc triều chính, sau này còn bao nhiêu thì cho NANDA (Nan Đà), SUNDARI, con của YASHODARA (Da Du Đà La).
Trời về đêm mùa đông lạnh giá.
Trong cung Thái Tử dự định chuyển giao việc điều hành hệ thống Thám tử cho công nương YASHODARA nên ngồi Thiền suốt đêm và đề nghị công nương YASHODARA đi gặp các Thám tử về trình báo và chỉ đạo họ mọi việc thay Thái Tử. Công nương YASHODARA đành ngậm ngùi làm thay công việc của Thái Tử.
Công nương YASHODARA đến gặp các thám tử dặn dò một cách hết sức cẩn thận và chu đáo: “Mùa đông đã đến trời rất lạnh, các người phải chăm sóc thuộc hạ của mình chu đáo nhé. Đừng để cho ai được lạnh lẽo và thiếu thốn”.
Thám tử báo cáo tình hình hiện nay vua của các nước ra sức truy tìm Chúa công (Thái Tử) là ai để bày tỏ lòng biết ơn quý kính và để tôn Chúa công (Thái Tử) làm Chuyển luân vương. Thám tử lo ngại một lúc nào đó họ sẽ tìm ra Thái Tử.
Công nương YASHODARA nghe vậy ngậm ngùi phó thác cho ý trời. Sau khi nghe các Thám tử báo cáo về tình hình của RAJAGAHA (Vương Xá Thành), Người lặng lẽ trở về phòng.
Giữa rừng giăng đầy tuyết, một toán người lạ mặt đang đi chậm rãi trong rừng. Bỗng một toán khoảng sáu người xuất hiện đánh nhau với họ. Sau khi thu phục được họ, toáng sáu người dò hỏi về nguyên nhân vì sao toán người kia đi từ RAJAGAHA về đất nước SAKYA để làm gì.
Sau một hồi, toáng người lạ mặt khai ra vì theo lệnh của Vua BIMBISARA (Bình Sa) vì ngưỡng mộ Chúa công trong bóng tối nên đã sai nhiều toán thám tử truy tìm xem vị Chúa công này là ai. Vua BIMBISARA chỉ muốn tôn vị Chúa công đó lên làm Chuyển luân vương cai trị các nước. Gần đây Vua BIMBISARA nghe tin là vị Chúa Công này đang ở đất nước SAKYA.
Nhóm thám tử sáu người giam toáng người này lại và vội vàng đến bẩm lại tình hình cho Chúa công (Thái Tử) nghe. Thái Tử trầm ngâm: “Vua BIMBISARA rất giỏi hoạt động thám tử, Ta đã hết sức bí mật mà Vua cũng tìm gần ra ta, Ta đâu cần làm chuyển luân vương, Ta chỉ mong tìm con đường giải thoát cho tất cả chúng sinh”.
Thái Tử ra lệnh cho Thám tử của mình thả bốn người thám tử của RAJAGAHA (Vương Xá) về, gieo thông tin lạc hướng cho họ đi tìm chỗ khác, không dò xét SAKYA của mình nữa.
Thái Tử lặng lẽ trở về phòng với vẻ mặt không vui.
Công nương YASHODARA (Da Du Đà La) nhận thấy được nên gặng hỏi.
“Chàng làm việc xong rồi hả, sao trông chàng buồn quá vậy?”
Thái Tử kể rõ sự tình cho công nương YASHODARA nghe:
“Bên mình bắt được một toán Thám tử bốn người đã khai ra. Ta e sợ Vua BIMBISARA (Bình Sa) biết được sẽ làm ầm lên, kêu các nước kéo về đây tôn ta làm chuyển luân vương, thế là ta hết đường xuất gia làm sa môn”.
Nghĩ đến cảnh Thái Tử ôm bình bát đi xin ăn từng nhà khi làm Sa môn, công nương YASHODARA xót xa gục vào lòng Thái Tử khóc nức nở.
Thời gian thấm thoắt trôi qua, công nương YASHODARA đã mang thai được tám tháng. Hoa trong vườn đua nhau khoe sắc. Mọi người tung tăng vui đùa trong vườn hoa. Chỉ riêng Thái Tử ngồi trầm ngâm.
Tin tức đưa về, Vua BIMBISARA vừa sinh được con trai đặt tên là AJATTASATTHU (A XÀ THẾ), còn Thái Tử JETA (KỲ ĐÀ) con vua PASENADI (Ba Tư Nặc) ở SAVATHI (Xá Vệ) thì đã lên mười tuổi. Còn DEVADATTA (Đề Bà Đạt Đa) ở DEVADAHA cũng đã lấy vợ và sinh được con gái. Thời gian này, Thái Tử đã được hai mươi chín tuổi và NANDA (Nan Đà) cũng đã được mười một tuổi.
Trong vườn hoa, NANDA đột nhiên hỏi Thái Tử: “Chừng nào hoàng huynh lên làm vua vậy?”
Thái Tử trả lời: “NANDA à, huynh sẽ không làm vua đâu, huynh nhường cho đệ làm vua đấy, đệ phải học cách làm vua dần dần đi”.
Thái Tử đánh thức CHANNA dậy thắng ngựa cho người. CHANNA đang ngủ giật mình thức giấc bất giác hỏi lại Thái Tử, câu hỏi mà CHANNA thường xuyên hỏi:
“Bẩm Thái Tử, giờ này trời tối, nhân gian mịt mờ lắm, Thái Tử định đi đâu?”
Sau đó, Thái Tử và CHANNA ra khỏi cổng thành.
Trong một khu rừng vắng, năm thám tử đang đứng chờ thái từ để nhận lệnh của Thái Tử.
Thái Tử ra lệnh: “Này tướng quân POTTHAKA, ngươi phải ngăn chặn cuộc họp mặt giữa các vua lại, không cho vua BIMBISARA (Bình Sa) gặp vua PASENADI (Ba Tư Nặc) cũng như không cho gặp mặt các vua khác. Các vua đang dự tính họp mặt nhau để tôn ta lên làm Chuyển Luân Vương, việc này không tốt”.
Tướng quân POTTHAKA đáp: “Kính thưa chúa công vĩ đại, đây là ý nguyện của biết bao nhiêu người, ai cũng thiết tha tôn Chúa công lên làm Chuyển Luân Vương vì ân đức và tài năng của chúa công đã phủ trùm các nước suốt nhiều năm qua. Xin chúa công tùy thuận lòng người”.
Thải tử đáp lại: “Người biết một mà không biết hai, có những điều còn cao cả hơn làm Chuyển Luân Vương, đem đến lợi ích cho muôn dân đời đời đời kiếp kiếp. Thôi các ngươi cứ vâng theo lời ta mà thi hành như thế. Đây là số tiền ta cho các ngươi để chi dùng”.
Chỉ dẫn xong mọi việc. Chúa công thúc ngựa quay về cung…
Trong sân tập võ, NANDA (Nan Đà) và SUNDARI nhờ Thái Tử dạy cho dạy cho vài thế võ. Thái Tử biểu diễn vài thế võ để NANDA và SUNDARI tập theo. Sau khi tập xong NANDA kể chuyện cho Thái Tử nghe về việc Đức Vua và Hoàng hậu sẽ nhường ngôi cho Thái Tử vào ngày rằm trăng tròn tháng hai sắp tới này đây.
Khi nghe tin, Thái Tử sững sờ nhìn NANDA không nói gì, lặng lẽ rời khỏi sân tập võ.
Một ngày nọ, Thái Tử đang đứng trầm ngâm suy nghĩ thì có cung nữ đến báo công nương YASHODARA (Da Du Đà La) đang chuyển bụng sắp sinh.
Thái Tử tất tả vào cung. Bế con mình trên tay, nét mặt buồn khó hiểu.
Ngay lúc đó, Vua và Hoàng hậu, NANDA và SUNDARI hớn hở bước vào. Vua ra lệnh cho triều đình mở tiệc ăn mừng bảy ngày để mừng Con của Thái Tử ra đời. Hôm nay là ngày mồng một, đến ngày mùng bảy sẽ làm lễ đặt tên. Bảy ngày trôi qua, lễ đặt tên được diễn ra long trọng tại hoàng cung KALIVATTHU. Mọi người bàn tán xôn xao về việc đặt tên cho con Thái Tử.
Thái Tử đề nghị được đặt tên con mình là RAHULA (LA HẦU LA) có nghĩa là chiến thắng các lỗi lầm, cũng có nghĩa là thần mặt trăng.
Tiệc tàn, trời dần về khuya, Thái Tử bước vào phòng nhìn công nương YASHODARA và RAHULA đang ngủ say. Người mang theo 1 túi vải rồi ra đi về phía chuồng ngựa gọi CHANNA thắng con ngựa KANTARA cho Ngài đi xa.
Vẫn câu hỏi cũ của CHANNA làm ai nghe cũng chạnh lòng: “Giờ này trời tối, nhân gian rất mờ mịt, Thái Tử định đi đâu?”
Thái Tử đáp: “Chính vì trời tối, vì nhân gian mờ mịt nên ta phải đi tìm ánh sáng cho mọi người”.
Ngay lúc đó, MARA (Ma Vương) hiện ra nói: “Này Thái Tử SIDDHATTHA (Tất Đạt Đa), chỉ còn bảy ngày nữa Ngài sẽ được tôn lên làm Vua của SAKYA và ba mươi ngày nữa Ngài sẽ được tôn lên làm chuyển luân vương, vua của các vị vua. Ngài đừng đi, hãy ở lại.
Thái Tử đáp: “Ta biết, nhưng ta không màng người đừng cản ta”.
Thái Tử bịt mặt lại cùng CHANNA phi ngựa vượt ra khỏi thành trong màn đêm hướng về phía nam. Đi được khoảng khoảng xa, Thái Tử cởi bỏ khăn bịt mặt ra, Người phi như bay về phía trước, tất cả những cảnh vật như bị bỏ lại phía sau.
Trước mặt Thái Tử là dòng sông ANOMA.
CHANNA sốt ruột giục: “Thái Tử à, trước mặt ta là sông AMONA, đã xa kinh thành lắm rồi, xin Thái Tử dừng lại và quay về”.
Thái Tử vẫn giục ngựa đi tiếp rồi dừng lại bên bờ sông ANOMA nước chảy cuồn cuộn. Thái Tử thúc ngựa nhảy xuống băng qua sông.
Sau khi lên bờ, đến một gốc cây nơi bãi đất trống, Thái Tử xuống ngựa bỏ túi đồ xuống, bỏ vương miện xuống, xõa tóc ra và cầm dao lên cắt tóc. CHANNA bàng hoàng không nói nên lời, muốn ngăn Thái Tử lại nhưng không dám, chỉ dám nhìn từng lọn tóc của Thái Tử rơi xuống mà nước mắt rơi theo. Sau khi cắt tóc xong, Thái Tử cởi bỏ bộ đồ Vương giả của mình ra và tháo hết trang sức ra, rồi lấy tấm y cũ màu nâu sẫm ra mặc vào người.
Trước hình ảnh này, CHANNA khóc nức nở, ngựa KANTARA cũng khóc…
Thái Tử đưa cho CHANNA túi đồ và lệnh bài tối mật dặn CHANNA về đưa cho công nương.
CHANNA khóc nức nở, quỳ xuống lạy Thái Tử rồi dắt hai con ngựa băng qua sông quay về. Con ngựa KANTARA cứ ngoái lại nhìn Thái Tử, không muốn quay về.
Đợi cho CHANNA băng qua sông rồi, Thái Tử mới quay lưng đi tiếp về phía Nam. Bóng người oai vệ dần khuất sâu trong rừng.
Mặt trời đã lên, Sa môn GOTAMA (Cồ Đàm) đi ngang qua một xóm nhà. Có một người đàn ông lấy phần cơm của mình sớt vào bình bát cho Người. Người đi được một đoạn lại có một người phụ nữ cúng dường thức ăn cho Người.
Lúc này, mặt trời đã lên gần đến đỉnh đầu, CHANNA cũng đã về tới hoàng cung KAPILAVATTHU (Ca Tỳ La Vệ). CHANNA vừa khóc vừa kể lại sự tình… Công nương YASHODARA (Da Du Đà La) ôm RAHULA vào lòng khóc rấm rứt, các cung nữ cũng khóc nức nở.. Hoàng cung chìm trong sầu thảm, mọi người đều buồn bã. Ngoài phố thì mọi người bàn tán xôn xao…
Trong hoàng cung, công nương YASHODARA bí mật gặp các thám tử ra lệnh: “Các ngươi cũng biết rồi đấy, Thái Tử của chúng ta tức là Chúa công của các ngươi đã xuất gia làm Sa môn. Các ngươi phải lập 1 đội mười người luân phiên nhau theo dõi bảo vệ Thái tử, Thái Tử đi đến đâu, sống như thế nào, đều phải báo lại cho ta biết. Các người không cho ai quấy phá đời sống tu hành của Thái Tử. Và điều quan trọng nhất là giữ bí mật suốt đời việc Chúa công chính là Thái Tử SIDDHATTHA (Tất Đạt Đa), nếu không sẽ nguy hiểm cho Thái Tử.
Các Thám tử đồng ý nhận lệnh.
Hàng ngày, Sa môn GOTAMA đi vào làng khất thực, người dân quý kính và cúng dường thức ăn cho Người. Người thường xuyên tìm một chỗ thanh vắng để ngồi thiền, khi khát thì người uống nước suối.
Những hoạt động hàng ngày của Người đều được Thám tử về bẩm báo đầy đủ cho công nương YASHODARA biết. Công nương YASHODARA không kiềm lòng được, khóc nức nở.
Thám tử báo cáo thêm: “Thầy tư tế AGGIDATTA của nước KOSALA cũng đã xuất gia được 7 ngày trước. ông làm tư tế suốt từ thời vua MAHA KOSALA qua đến thời PASENADI (Ba Tư Nặc). Nay ông về biên giới của 3 nước MAGADHA (Ma Kiệt Đà), KURUS và ANGAS lập trú xứ”.
Sa môn GOTAMA tiếp tục đi về phía Nam, người đi về bìa rừng để tránh khu dân cư. Chợt 1 toáng cướp xông ra chặn đường Người. Họ thấy rằng Sa môn này dung mạo quá đẹp, có lẽ là người giả dạng Sa môn để làm việc gì lén lút hoặc là người xuất thân từ dòng dõi sau sang.
Sa môn GOTAMA cất tiếng: “Ta chẳng có tài sản, vật dụng, tiền bạc gì cả, các ngươi cho ta đi qua”.
Tên cướp đáp lại: “Hơn mười ngày qua ta chưa cướp được món gì, đang rất đói. Ngươi nên bỏ vàng bạc trong túi đó ra, hoặc kêu người thân đưa tiền đến cho ta, thì ta sẽ cho ngươi đi”.
Sa môn GOTAMA không trả lời, lặng lẽ ôm bình bát đi thẳng tới. Tên cướp vung gươm lên tấn công, Người chỉ lách qua, lách lại là thoát khỏi vòng vây. Còn 4 tên cướp thì nằm ngã ngửa ra mặt đất, gươm của chúng thì văng đâu mất tiêu.
Sa môn GOTAMA lại tiếp tục đi về nước MAGADHA. Khi đến một bờ sông, nhiều người dân cũng đang đợi bè qua sông. Một chiếc bè lớn đến để đưa mọi người qua sông. Nhưng riêng Sa môn GOTAMA thì chủ bè lại không lấy tiền. Khi bè ra đến giữa sông, bỗng một người rút gươm ra kề vào cổ hai chống bè để cướp tài sản. Bỗng chiếc bè bắt đầu bị cuốn vào xoáy nước và quay vòng bất định.
Mọi người đều hốt hoảng,… Bỗng có hai hiệp khách bước tới, đoạt gươm và hất tên cướp xuống sông. Sa môn GOTAMA nhanh như cắt phóng xuống sông chụp tên cướp lại, lôi vào gần chiếc bè rồi ném gọn tên cướp lên bè. Một hiệp khách lấy dây trói tên cướp lại.
Sa môn GOTAMA ngăn lại: “Tên này không phải cướp chuyên nghiệp, vì túng quẫn nên làm liều. Ta nên giáo dục cảm hóa rồi lát nữa lên bờ bên kia thả cho hắn đi đi”.
Hai hiệp khách cúi đầu thật sát, rơm rớm nước mắt vâng theo trước sự ngỡ ngàng của nhiều người xung quanh.
Tàu cập bến, Sa môn GOTAMA răn nhắc tên cướp rồi thả cho hắn đi, quay sang nói với hai hiệp khách: “Các ngươi không cần theo ta nữa, hãy lo việc của triều đình là tốt lắm rồi”.
Hai hiệp khách nghẹn ngào không nói nên lời…
Sa môn GOTAMA tiếp tục lên đường hướng về thành Vương Xá.
Mặt trời đã xuống núi, cuối cùng thì cổng thành RAJAGAHA (Vương Xá) hiện ra. Sa môn GOTAMA quay người đi ngược lại về phía chân núi phía Tây, tìm một rặng cây nằm nghỉ. Người lót cỏ khô trên đất, rồi trải một tấm vải dày màu nâu nên nằm ngủ… Bình minh lên, Người ngồi thiền lặng lẽ dưới gốc cây. Sau đó, Người đi vào thành để khất thực.
Sự xuất hiện của Người làm cả kinh thành xôn xao. Mọi người đổ xô lại cúng thức ăn vào bát của Người… Sau khi khất thực xong, Người ra cổng thành đến gốc cây ven rừng ngồi ăn…
Trong hoàng cung RAJAGAHA, vua BIMBISARA (Bình Sa) họp các triều thần lại. Một viên quan trong triều bẩm báo: “Tâu Đại vương, sáng hôm qua trong thành xuất hiện một Sa môn lạ mặt, dung mạo cực kỳ đẹp đẽ, khiến cho mọi người xôn xao ngưỡng mộ. Chúng thần theo dõi thấy vị Sa môn ấy ban đêm ngủ trong rừng, dưới tàng cây gần chân núi phía tây và chưa biết nguồn gốc của vị sa môn này”.
Vua BIMBISARA tiếp tục ra lệnh: “Các ngươi tiếp tục theo dõi, rồi giả vờ làm thí chủ cúng dường, lân la hỏi thăm nguồn gốc vị Sa môn đấy nhé. Này đại thần PATU, ta nghe tin Thái Tử SIDDHATTHA (Tất Đạt Đa) xuất gia vào khoảng tháng trước. Chẳng biết có phải là vị Sa môn này không. Người thu thập thông tin rồi báo lại cho ta biết. Nếu đúng là Thái Tử SIDDHATTHA của KAPILAVATTHU (Ca Tỳ La Vệ) thì người này cao lớn, da trắng, dung mạo xinh đẹp, tóc có nhiều xoáy khắp đầu, giữa hai chặng mày có xoắn lông màu bạch kim, rất khác lạ so với người thường. Ta nghi ngờ chính Thái Tử SIDDHATTHA là vị Chúa công trong bóng tối mà bao nhiêu năm qua đã bí mật điều khiển các quốc gia khiến cho các quốc gia sống hòa hiếu với nhau, xứ nào cũng ấm no thịnh vượng. Khoảng một tháng nay, kể từ lúc Thái Tử SIDDHATTHA xuất gia, thì sự chi phối của thế lực bí mật đó kém hẳn. Nếu thật sự vị Sa môn kia chính là Thái Tử SIDDHATTHA của KAPILAVATTHA thì ta sẽ đích thân diện kiến người”.
Bình minh lên, Sa môn GOTAMA (Cồ Đàm) đang từ từ trên đồi đi xuống, chợt có ba người đàn ông đến đảnh lễ Người. Ba Người lặng lẽ cúng dường thức ăn cho Sa môn GOTAMA và ra về.
Ba người về bẩm báo lại với vua BIMBISARA (Bình Sa): “Thưa Đại vương, hình dáng của vị Sa môn đó đúng như Đại vương diễn tả. Da trắng, cao lớn, uy nghi đẹp đẽ, tóc có nhiều xoắn ở trên đầu, giữa hai chặng mày có xoắn lông màu bạch kim rất kỳ lạ”.
Khi nghe xong vua BIMBISARA sai quần thần chuẩn bị tùy tùng, vải vóc và thực phẩm để cúng dường Người.
Mặt trời lên, đoàn người từ từ tiến về ngọn đồi phía tây ngoài kinh thành. Khi đến chân đồi, vua cởi mão, thanh gươm đeo trên người và giày giao lại cho đại thần PATU rồi đi lên đồi đảnh lễ Sa môn GOTAMA.
“Bạch tôn giả, con là vua của nước MAGADHA (Ma Kiệt Đà) này, nghe tin Tôn giả về RAJAGAHA (Vương Xá) cư ngụ nên xin được đến ra mắt vấn an Tôn giả”.
Sa môn GOTAMA đáp: “Thưa Đại vương, tôi chỉ là một Sa môn xuất gia, không nhà như nhiều Sa môn quanh RAJAGAHA này, chẳng có gì đáng để Đại vương phải cất công thân hành đến đây vấn an. Tấm thịnh tình của Đại vương khiến tôi cảm kích. Mong Đại vương được nhiều phước lành”. Sa môn GOTAMA
Vua BIMBISARA bỗng òa khóc: “Chính là Người. Phải, chính là Người. Chính Người là vị Chúa công trong bóng tối mà từ lâu con ngưỡng mộ, muốn họp vua các nước để tôn Người lên làm minh chủ Chuyển Luân Vương. Nhưng Người đã bỏ tất cả để xuất gia làm một Sa môn không nhà”.
Sa môn GOTAMA (Cồ Đàm) đáp: “Nếu Đại vương đã biết được sự thật này thì tôi cũng xin Đại vương hãy hứa một điều là mãi mãi đừng tiết lộ bí mật này với ai khác. Hãy cho tôi hoàn thành chí nguyện của mình, đi tìm sự giác ngộ tuyệt đối cứu độ chúng sinh”.
Vua BIMBISARA (Bình Sa) thổn thức: “Con cúi xin Người hãy ở lại với chúng con. Con xin dâng đất nước MAGADHA (Ma Kiệt Đà) này cho người trị vì”.
Nhưng Sa môn GOTAMA không đồng ý.
Vua BIMBISARA nói tiếp: “Con xin hứa với Người sẽ mãi mãi không tiết lộ bí mật về thân thế của Người, và con xin Người hứa với con một điều. Nếu ngày nào đó Người tìm được sự giác ngộ đó, Hãy quay lại độ cho con”.
Sa môn GOTAMA đồng ý với thỉnh cầu của vua BIMBISARA.
TẬP 9: KHỔ HẠNH
Thái Tử Siddhattha (Tất Đạt Đa) trên đường về phía Nam để cầu đạo tìm ánh sáng để giải thoát. Dưới sự chỉ đường của các tu sĩ thành Rajagaha, sa môn Gotama (Cồ Đàm) tiếp tục đi về phía Tây Nam để tìm gặp đạo sư Alara Kalama – đạo sĩ đã chứng được đạo quả cao siêu và có thần thông. Trên đường đi, người gặp một vị tu sĩ khổ hạnh và hỏi mục đích tu luyện của vị hiền giả này. Vị hiền giả kia trả lời rằng ngài đang tu tập khổ hạnh qua sức định trong nội tâm, rồi dùng sức định nội tâm mà khống chế cơ thể theo những những hình thức khó khăn nhất, khi cơ thể được khống chế hoàn toàn thì ta sẽ được giải thoát, làm chủ được thân này tức là phá được luân hồi ràng buộc, tức là giải thoát, vì sao? Vì thân này là đầu mối của luân hồi ràng buộc.
Sau khi nghe được câu trả lời của vị tu sĩ, Thái Tử tiếp tục lên đường.
Trong thời điểm đó, tại kinh thành, Vua cha của Thái Tử rất lo lắng cho ngài nên đã phái bà la môn Kondanna (tôn giả A La Hán – Kiều Trần Như) cùng với bốn bà la môn khác là Vappa, Mahanama, Bhadiya, Asaji để theo bảo vệ, chăm sóc sa môn Gotama và cùng tu luyện. Cũng trong thời điểm đó, nương nương Yashodara (Da Du Đà La) – vợ của Thái Tử cũng phái người âm thầm theo dõi và chỉ đường cho năm anh em Kiều Trần Như đến gặp sa môn Gotama. Trong cung điện, nương nương ăn mặc rất giản dị, sống một đời sống khổ hạnh như Sa môn Gotama đang sống trên con đường đi tìm sự giải thoát.
Sau khi tìm đến được tu viện của tôn sư Alara Kalama. Tôn sư Alara Kalama là người đã chứng được đạo cao siêu, biết được nhiều kiếp quá khứ, vị lai, người có thể đi bộ chậm rãi trên nước như đi trên mặt đất. Tôn sư Alara Kalama đã chứng được mức định Vô Sở Hữu Xứ Định, nội tâm vắng lặng hoàn toàn, trí tuệ khai mở được nhiều điều mà người thường không thể biết được, có thể điều khiển được thân thể như ý mình muốn. Tôn sư mời Sa môn Gotama ở lại và sẽ hướng dẫn pháp và luật để chứng đạt. Tôn sư sắp xếp chỗ ở và người để chăm sóc cho Sa môn Gotama về thức ăn và nước uống. Sáng hôm sau, anh em Kiều Trần Như cũng vừa đến tu viện và được sắp xếp chỗ ở gần sa môn Gotama. Sau khi thọ thực, mọi người ngồi khắp nơi để thiền định. Tôn sư Alrara Kalama nói với sa môn Gotama về việc muốn chứng đạt vô sở hữu định xứ thì cần phải dứt bặt suy nghĩ, trải rộng đến vô cùng trong hư không, cứ như thế đến khi nào ta thấy rõ ràng khắp đất trời này chẳng có gì tồn tại, vắng lặng vô cùng. Chưa đầy một tuần lễ, sa môn Gotama đã chứng được đạt vô sở hữu định xứ và đến trình bày trạng thái của mình với Tôn sư. Tôn sư ân cần thỉnh mời Sa môn Gotama ở lại cùng Tôn sư để lãnh đạo toàn thể đạo sĩ tu viện.
Thế nhưng, Sa môn Gotama vẫn chưa tìm được sự giải thoát và loại trừ bản ngã sau khi đạt trạng thái Vô Sở Hữu Xứ Định. Thế nên, Ngài lại tiếp tục lên đường để đi tìm sự giải thoát thật sự cùng với anh em Kiều Trần Như sau khi đảnh lễ Tôn sư Alara Kalama.
Trên đường đi, Sa môn Gotama cùng anh em Kiều Trần Như được một vị gia chủ giúp đỡ và chỉ đường đến với đạo sư Uddaka Ramaputta. Sau khi, đến tu viện của sư Uddaka Ramaputta, Sa môn Gotama đảnh lễ với Tôn sư và xin phép được ở lại để tu là học trong pháp và luật cùng với năm anh Kiều Trần Như.
Tại đây, Sa môn Gotama tu và học để đạt được trạng thái Phi Tưởng Phi Phi Tưởng Xứ Định. Phi Tưởng Phi Phi Tưởng Xứ Định là trạng thái tâm không còn là tâm, vật không còn là vật, ai chứng đạt được trạng thái này có thể bay liệng giữa trời hư không như chiêm trời tự tại Tôn sư sắp xếp chỗ nghỉ ngơi Sa môn Gotama gần bên cạnh người. Tôn sư nhắc nhở Sa môn Gotama về an trú trong Vô Sở Hữu Xứ Định, đừng thọ nhận sự an lạc của nó thì mới có thể vượt lên để chứng nhập Phi Tưởng Phi Phi Tưởng Xứ Định được. Chỉ trong một vài ngày sau khi thiền định, Sa môn Gotama đã chứng đạt nhập Phi Tưởng Phi Phi Tưởng Xứ Định mà Tôn Sư đã mất bốn mươi năm mới có thể đạt được.
Tôn sư mời Sa môn Gotama ở lại lãnh đạo giáo hóa cho bảy trăm đạo sĩ thay tôn sư. Sa môn Gotama đã hỏi tôn sư về trạng thái Phi Tưởng Phi Phi Tưởng Xứ Định này có thể loại bỏ hết được bản ngã hay không, có thể giải thoát hoàn toàn được không, nếu đã hết bản ngã thì ai biết mình chứng đạt. Tôn sư đã trả lời rằng ngài không thể trả lời được và Sa môn Gotama phải tự tìm được câu trả lời này cho chính mình và chúng sinh. Sau đó, Sa môn Gotama đã từ giã tôn sư để tiếp tục lên đường để tìm câu trả lời cùng anh em Kiều Trần Như.
Ngài cùng anh em Kiều Trần Như đi về phía Tây để tìm một nơi có thể tu khổ hạnh.
Ngài đi về phía khu vực thuộc Uruvela, sông Naranjana để tu khổ hạnh. Tại đây, thôn làng đã giúp đỡ Ngài và anh em Kiều Trần Như xây dựng nơi trú ngụ và lương thực. Cùng thời điểm đó, nương nương Yashodara phái thị nữ Sujatha đến chỗ của Sa môn Gotama đóng giả làm người dân thường để hỗ trợ cho Ngài về lương thực và thuốc men.
Sa môn Gotama bắt đầu quá trình tu khổ hạnh của mình dưới những cơn mưa sa, những trận gió lùa với những tư thế hết sức khốc liệt, mỗi đợt tu luyện của Ngài thường kéo vài từ năm ngày đến cả tháng. Sau năm năm tu luyện khổ hạnh, Sa môn Gotama vẫn chưa thể tìm ra được câu trả lời về sự giải thoát, Ngài đã tìm đến tu luyện khổ hạnh bằng cách nhịn ăn, sau đó là nhịn thở. Thế nhưng, trong một thời gian ngắn, người Sa môn Gotama gầy rạc như bộ xương khô, và không thể tự mình đứng lên được.
“Có ai đó đang nằm kìa!” một đứa bé chăn bò hét lên khi thấy một vị Sa môn gầy rạc như bộ xương đang nằm bất động.
“Vị Sa môn này đã chết”.
“Không, Sa môn này chưa chết nhưng cũng gần chết…”
Trong khu rừng có tiếng cãi nhau. Sujatha đang nói chuyện với năm anh em nhà Kondanna rất gay gắt trong rừng. Cô liều mình chạy vô gặp Sa môn Gotama để khuyên Người ăn uống trở lại liền bị năm anh em nhà Kondanna kéo lại…
Tập 10: THÀNH ĐẠO
Thân thể Sa Môn GOTAMA (Cồ Đàm) đã khô héo sau thời gian dài khổ hạnh. Lúc này, Sujatha vội vàng xách giỏ chạy đến, lấy bình cháo sữa rót vào bát và dâng lên cho Sa Môn GOTAMA. Tay “Người” run run đỡ lấy bát cháo sữa uống chầm chậm từng ngụm một. Năm anh em Kiều Trần Như đứng hình một cách ngỡ ngàng không nói nên lời. Sau khi uống hết “Người” ngả lưng vào gốc cây nhắm mắt nghỉ, Sujatha bảo người dọn dẹp lại căn chòi rồi thỉnh “Ngài” vô nghỉ. Sa Môn GOTAMA từ từ đứng dậy, lết từng bước khó nhọc đi vào căn lều của mình nằm nghỉ. Lúc đó, năm anh em Kiều Trần Như bỏ đi vào trong lều, trên gương mặt tỏ vẻ thất vọng, bất mãn.
Rồi cứ bình minh lên – Sujatha lại mang thức ăn đến cúng dường. Không bao lâu sau “Người” đã bắt đầu khỏe ra, cơ thể phục hồi lại dần dần. “Người” đi dạo dưới tán cây, năm anh em Kiều Trần Như thấy “Người” thì lảng tránh, không nói chuyện với “Người”. Sujatha lại mang thức ăn đến, sau khi ăn xong Người ra bờ sông cạo râu đi và cắt tóc ngắn lại. Từng ngày nhìn thấy Sa Môn càng hồi phục thì năm anh em Kiều Trần Như càng không chịu nổi vì luôn tôn thờ sự khổ hạnh vĩ đại của Sa Môn mà lầm tưởng rằng nay “Người” đã hưởng thụ và đắm chìm trong dục lạc thế gian. Nên sau đó họ quyết tâm bỏ đi mặc cho ban đầu vì theo lệnh vua đi theo hầu hạ, và họ cũng biết chắc rằng vua Tịnh Phạn truyền ngôi cho Nanda, vì là vua mới cần lấy lòng dân nên sẽ không gây khó dễ cho gia đình của họ nên nhân lúc Sa Môn nghỉ ở trong lều, năm anh em lặng lẽ bỏ đi. Khi thức dậy, “Người” nhìn năm căn lều trống không rồi quay bước lặng lẽ đi dạo dưới tán cây.
Sujatha mang thức ăn và cúng dường cho Ngài xấp vải. Sa Môn nói rằng: “Ta sẽ xuống sông tắm rồi thay tấm y mới này. Bây giờ sức khỏe ta đã phục hôi nhiều nên ta sẽ bước vào một giai đoạn tu tập khác. Này Sujatha, lúc đó ta sẽ tìm nơi khả ái để ngồi thiền. Nếu cô không tìm được ta thì đừng lo lắng. Khi nào xong ta sẽ báo cho cô biết”.
Đợi Sujatha và người hầu ra khỏi khu rừng. Sa Môn GOTAMA cầm bát đi về phía bờ sông Neranjana tắm gội và rửa bát. Chợt Người cầm bình bát lên và nói: “Nếu ta đắc thành đạo quả Giác Ngộ lần ngồi thiền này thì nguyện cho chiếc bát sẽ trôi ngược dòng sông”. Rồi Ngài thả chiếc bát bồng bềnh mặt nước, lạ kỳ thay chiếc bát rẽ ngược dòng trôi lên. Sa Môn GOTAMA lên bờ đắp y mới rồi ôm bát đi thật sâu vào rừng và đứng lại trước cây bồ đề to lớn, cành lá xum xuê. Giống như một mái nhà mà ánh nắng và nước mưa không thể nào lọt vô được. Người đặt chiếc bát dưới gốc cây và đi tìm loại lá cỏ có mùi thơm tinh dầu để ngăn côn trùng đến gần. Sau đó, Người trải lá dưới gốc cây ở giữa hai rẽ lớn thành một tòa ngồi. Rồi Sa Môn ngồi trên tòa cỏ, tấm y phủ kín người. Người đưa bàn tay lên và nói với chính mình: “Nếu không thành được Chính Đẳng Chính Giác, dù thịt nát xương tan ta quyết không rời khỏi chỗ này”.
Rồi Ngài đặt tay xuống, ổn định cơ thể theo tư thế kiết già và bắt đầu nhiếp tâm vào định. Ngài cảm giác toàn thân, biết rõ hơi thở ra hơi thở vào, chẳng mấy chốc Ngài nhập vào trạng thái sơ thiền mà năm mười hai tuổi Ngài đã chứng nhập. Những cơn gió thổi từng cơn, bòng Người bất động dưới tàng cây bồ đề. Mặt trời lên, những con thú bay nhảy tung tăng, bóng người vẫn ngồi đó…
Trong khi đó, người dân khu làng đến gần những căn lều thì không còn thấy ai cả. Thôn trưởng hỏi ra mới hay tình hình, mọi người cũng cùng nhau đi tìm nhưng không thấy. Cũng vì nghĩ Người đi vào sâu ngồi thiền cho không ai quấy rầy nên mọi người cũng giải tán đi về, không tìm nữa.
Đêm xuống, lực lượng thám tử vì đã hơn bảy ngày mà vẫn chưa tìm được tung tích gì từ Sa Môn GOTAMA để báo về Kapilavathu. Sáng hôm sau, họ tiếp tục cải trang làm người dân và đi tìm tiếp. Khi ánh mặt trời ngả chiều, chợt có khói bốc lên từ một góc rừng. Mọi người vội vàng chạy về hướng đó thì thấy dáng Người ngồi bất động dưới cội cây bồ đề, năm người liền quỳ xuống lạy Ngài.
Lực lượng thám tử được lệnh bố trí âm thầm bảo vệ xung quanh khu vực Sa Môn GOTAMA để ngăn chặn những người dân lai vãng đến gần.
Trong khu rừng, Ngài tiếp tục nhập vào mức thiền thứ hai: Dứt bặt mọi ý nghĩ, toàn thân tuôn trào sinh lực và có hào quang tỏa ra xung quanh.
Rồi tiếp đến mức thiền thứ ba: Sinh lực siêu nhiên phủ trùm cả khu rừng, gương mặt Ngài sáng tỏ lạ kỳ. Các thám tử kể lại, khi lại gần Thái Tử trong vòng một trăm thước thì cảm thấy khỏe khoắn hẳn lên, như thần lực của người lan tỏa khắp cả vùng. Rồi màn đêm buông xuống, các thám tử chợt hôn mê bất tỉnh.
Tiếng đàn réo rắt vang lên hư không rồi từ từ đến gần cây bồ đề, ba người con gái đẹp tuyệt trần từ đâu bay xuống hát múa lả lơi. Trong lớp sương mờ ảo, Ngài mở mắt nhìn mọi điều rất rõ. Cảnh tượng không phải của thế giới này, mà của thế giới siêu hình hiện ra. Các cô đến sát Ngài, thân thể tỏa ra hương thơm kỳ diệu, họ uốn éo gợi cảm rồi buông lời quyến rũ. Ba cô vẫn hát múa, ngồi nỉ non, khóc than tha thiết. Sa Môn GOTAMA vẫn ngồi bất động, mở mắt và không nói gì. Một hồi lâu các cô buồn bã bỏ đi, Sa Môn GOTAMA nhắm mắt ngồi như cũ.
Chợt có tiếng động ầm ầm kéo tới, trên trời mây đen vần vũ. Lần này, trùng trùng những hình hài yêu ma xuất hiện. Tên nào cũng dữ tợn gớm ghiếc, tay cầm vũ khí đủ loại. Bọn chúng bao vây chặt gốc cây, la hét gào thét dữ dội, tiếng kêu la của chúng dường như vang tận cả trời đất. Số lượng của chúng có vẻ chật kín cả mặt đất, nhiều như cây trong rừng. Tất cả đều kinh kiếp, ồn náo, vang động. Bọn quỷ cứ la hét, nhảy múa đánh trống ầm trời, chúng dùng lời khiêu khích Sa Môn GOTAMA, rồi dùng tên bắn. Hàng trăm nghìn mũi tên lao vào Sa Môn. Nhưng kỳ lạ thay, tất cả mũi tên bay đến chưa kịp chạm vào thân Ngài đã lập tức biến thành những bông hoa rơi lả tả chung quanh. Bọn chúng tiếp tục chạy cuồn cuộn chung quanh gốc cây, la hét ầm ĩ, sấm chớp vang dội. Tên quỷ chúa ra lệnh, mười tên ma quân cầm gương nhảy vào chém xả vào người Sa Môn. Nhưng lạ thay, những thanh kiếm đó vừa chạm đến Ngài bỗng hóa thành sương khói, đi lướt qua người Ngài vô hại. Tên quỷ chúa tức giận cầm hai quả chùy đập thẳng vào người Sa Môn GOTAMA. Nhưng lạ thay, vừa đến gần Ngài hai quả chùy bỗng tan biến thành hai vầng sáng mờ ảo, rơi vào hư vô. La hét một lúc bọn chúng kéo đi hết, trời đất trở lại yên lặng, GOTAMA nhắm mắt lại nhập thiền tiếp.
Chợt ánh sáng chói lòa, một người cao to uy nghi hiện ra tự xưng là chúa tể của vạn loài, có thể điều khiển tất cả mọi người, bất cứ ai sống trong ngũ dục đều là quyến thuộc của hắn, đều được hắn bao bọc, chở che và sai khiến. Rồi hắn hứa sẽ cho Ngài tất cả quyền lực thế gian này.
“Này Mara (Ma Vương), tất cả chìm đắm trong ngũ dục đều chịu ngươi sai khiến, nhưng với kẻ không còn mong muốn điều gì, không còn sợ hãi điều gì thì làm sao ngươi chi phối được”.
“Trên đời này mấy người thoát khỏi ngũ dục. Hầu hết, tất cả đều còn chìm trong ngũ dục nên đều phải bị ta chi phối. Có những kẻ muốn tu hành thoát khỏi ngũ dục, thoát khỏi sợ hãi. Nhưng chỉ cần ta cho mời gọi ngũ dục, gây ra kinh sợ là bọn chúng rơi rụng liền”.
“Này Mara, tại sao ngươi ngăn cản mọi người tu hành muốn thoát khỏi ngũ dục thế gian”.
“Này GOTAMA, ta cảm thấy khó chịu khi có ai đó muốn thoát khỏi tay ta. Ta cảm thấy khó chịu khi có ai đó muốn tranh giành chúng sinh với ta. Từ vô số kiếp, ta đã làm nhiều công đức, phước ta vô tận và ta không thích ai hơn ta, ai giỏi hơn ta, ai tốt hơn ta, ai được người khác yêu mến hơn ta đều làm cho ta khó chịu. Ngươi cũng vậy. Này GOTAMA, ngươi được người và chư thiên yêu mến, ngươi lại tìm cách thoát khỏi ngũ dục của ta. Sau này, ngươi sẽ giáo hóa chúng sanh thoát khỏi lưới quyền lực của ta, điều này làm ta khó chịu lắm nên ta sẽ phá ngươi đến cùng. Chỉ khi nào, ngươi chịu theo ta, ta sẽ cho ngươi tất cả quang vinh của cõi người và cõi trời, xứng đáng với công đức và tài năng của ngươi”.
“Này Mara, ngươi đã từng biết làm nhiều việc thiện, chỉ vì ngươi có tâm đố kỵ quá lớn mà trở thành Ma vương, thật đáng tiếc”.
“Này GOTAMA, ta chỉ đơn giản là không thích ai hơn mình, ta muốn quyền lực của ta phủ trùm lên thân phận của mọi người, ta cảm thấy vui vì ta chi phối được cuộc sống của vô số chúng sinh”.
“Này Mara, tuy phước của ngươi rất lớn nhưng không vô hạn, ngày nào cũng sẽ hết. Ngươi tìm khoái cảm trong quyền lực chi phối chúng sinh, ngươi làm điều bất thiện nên phước sẽ hết và lúc đó ngươi nghĩ ngươi sẽ đi đâu”.
“Này GOTAMA, con cái ta đông vô kể, chúng sẽ nối tiếp ta cai trị muôn loài và giữ chúng sinh trong lưới quyền lực của ta, ngươi sẽ chịu được bao lâu nữa trước sức mạnh của ta, vì ta sẽ phá ngươi cho tới cùng”.
“Ta cũng làm vô số công đức từ vô lượng kiếp và những công đức này sẽ bảo vệ ta”.
“Ai làm chứng cho ngươi”.
“Này Mara, đất làm chứng cho ta. Khắp cõi đất này, chẳng có nơi nào mà không phải chỗ ta đã làm lên các công đức đối với chúng sinh”.
Sa Môn GOTAMA (Cồ Đàm) vừa nói dứt lời, một vị thần từ dưới đất hiện lên:
“Này Mara, ta là thần đất. Ta làm chứng cho lời của tôn giả GOTAMA. Bậc cao sư đến từ Sakya, đã làm vô số công đức từ vô lượng kiếp và các công đức này sẽ bảo vệ cho Ngài thoát khỏi sự phá hại của ngươi”.
Vị thần đất vừa nói xong, Mara gầm lên một tiếng, trời đất như rung chuyển rồi biến mất. Thần đất cúi lạy Ngài rồi biến mất. Khu rừng trở lại yên tĩnh, Sa Môn GOTAMA nhập thiền trở lại.
Trời gần sáng, bốn thám tử mới tỉnh dậy, ngơ ngác nhìn cảnh khu rừng trơ trụi xơ xác, lá rụng đầy, cây cối nghiêng ngả gãy đổ.
Dưới gốc cây Bồ Đề, lá vẫn xanh tươi, Ngài vẫn ngồi bình an nhập trong thiền định. Bốn người quay trở về làng với dáng vẻ mệt nhọc.
Sa Môn GOTAMA (Cồ Đàm) bắt đầu nhập vào mức thiền thứ tư, toàn thân ngập tràn ánh sáng. Rồi Ngài nhớ lại quá khứ của mình, bắt đầu từ kiếp này. Từ thuở bé thơ, lui dần đến khi vừa ra khỏi bụng mẹ, lui dần đến khi vào thai mẹ. Ngài nhớ lại dần từng kiếp Ngài đã mang tên họ như thế nào, có cha mẹ như thế, làm những hạnh nghiệp, tu hành ra sao. Có những kiếp Ngài làm vua, cũng có những kiếp Ngài làm thầy giáo dạy học, làm thợ thuyền, làm quan tướng, làm đạo sĩ. Ngài đã từng gieo trồng căn lành từ những Đức Phật quá khứ, đã từng Chư Phật thọ ký. Ngài nhớ dần đến vô lượng kiếp và đến đầu mối sinh tử luân hồi ban đầu. Ngay từ đó, Ngài thành tựu Túc Mạng Minh.
Ngài lại hướng tâm quan sát chúng sinh và thấy rõ chúng sinh trôi lăn trong luân hồi sinh tử không bao giờ dứt. Mỗi chúng sinh theo nghiệp của mình mà đi vào các cõi. Ai làm các nghiệp lành, giữ giới hạnh, từ bi giúp đỡ, sẽ sinh vào nơi hạnh phúc như cõi trời hoặc cõi người sang trọng. Ai làm các nghiệp xấu như giết hại, trộm cắp, tà dâm, ác ngữ… Thì sinh vào nơi đau khổ như địa ngục, ngạ quỷ, súc sanh. Ngài cảm nhận được tất cả duyên nghiệp của chúng sinh, cả trong ý nghĩ thầm kín nhất. Rõ như xem trái xoài trong lòng bàn tay, rõ như cả vũ trụ chỉ là một giọt nước. Thiên nhãn của Ngài thấy rõ hết, biết rõ hết sự luân chuyển của chúng sinh theo nghiệp trùm hết cả pháp giới vũ trụ mười phương bao la. Ngay lúc đó, Người chứng được Thiên Nhãn Minh.
Tiếp theo, Ngài thấy bản chất của thế gian này là đau khổ. Nỗi đau của chúng sinh ít hay nhiều tùy theo cõi giới, tùy theo duyên nghiệp nhưng tất cả đều là đau khổ. Ngay cả các cõi trời vô sắc thanh tịnh như Niết Bàn cũng có giới hạn phải thoái đọa. Còn nghiệp thiện ác chập chùng của chúng sinh lại càng khiến chúng sinh nổi trôi, lăn lộn. Chúng sinh càng tìm vui lại càng chìm đắm trong đau khổ. Chúng sinh càng tránh khổ lại càng vướng trong khổ đau. Bản chất của cuộc đời thật sự là đau khổ.
Ngài thấy rõ nguyên nhân của đau khổ là do vô minh, vô minh tạo thành chấp ngã, chấp ngã tạo nên vô số ham muốn buộc ràng. Chúng sinh vì ham muốn, vì ái dục nên đã tạo nên ràng buộc, ác nghiệp, đau khổ cho chính mình. Ngài thấy rõ Niết Bàn là trạng thái tịch diệt hết khổ đau, không còn luân hồi tái sinh. Nơi niết bàn này, Chư Phật chỉ là một, ba đời mười phương Chư Phật chỉ là một. Vũ trụ bao la cũng không khác nào một hạt bụi, vô lượng kiếp cũng chẳng khác nào một chớp mắt. Nếu nói là sáng thì sáng hơn ngàn ánh mặt trời. Nếu nói là tịch lặng thì tịch lặng hơn cả hư vô. Trạng thái Niết bàn không còn vô minh chấp ngã, nhưng không phải ngu ngơ như cây như đá mà là sự sáng suốt tột cùng. Nơi trạng thái Niết Bàn này không nói là từ bi mà là từ bi vô hạn, không nói là trí tuệ mà là trí tuệ vô cùng. Vì Niết Bàn này thu nhiếp tất cả chúng sinh vạn loại, nơi trạng thái Niết Bàn này thật sự không còn cái gì có thể cao hơn được nữa, tuyệt đối hơn được nữa.
Ngài cũng thấy rõ muốn chứng được Niết Bàn này, chúng sinh phải tu tập theo con đường Bát Chánh Đạo. Đó là lộ trình tất yếu sâu xa, càng thực hành càng thấy vi diệu bao la, càng có trí tuệ, càng hiểu đến vô tận. Ngay khi thấu suốt được chân lý Tứ Diệu Đế này, Ngài chứng được Lậu Tận Minh, viên mãn đắc thành Phật Quả Vô Thượng Chánh Đẳng Chánh Giác.
Ngay lúc đó, sao mai mọc lên góc trời phía Đông, mặt đất rung động lan tỏa rất lâu, cả bầu trời bừng sáng chói chang chiếu đến vô biên theo mọi hướng. Các tầng trời rung động dữ dội. Chư Thiên các tầng trời chắp tay bay về Uruvela để đảnh lễ Đức Phật đến từ Sakya. Đức Phật tiếp tục ngồi an trú trong quả vị Chánh Đẳng Chánh Giác.
Vô số chư Thiên, chư Bồ Tát bay về chật kín cả bầu trời để đảnh lễ Ngài. Các vị thần tấu lên những khúc nhạc du dương để ca ngợi Phật. Người dân Uruvela vẫn vô tư không hay biết chuyện gì vừa xảy ra gần họ, nhưng trong suốt bảy ngày đó cả làng tràn ngập niềm vui, mọi người đều hoan hỷ, ai cũng yêu quý nhau, công việc của họ gặp nhiều thuận lợi, may mắn. Ban đêm, bầu trời không tối đen mà cứ sáng sáng giống như đêm rằm, nhưng ánh sáng như có nhiều màu sắc kỳ lạ, vang vang trong không khí là tiếng nhạc dìu dặt.
Các thám tử cũng có cảm giác rất lạ về Thái Tử của họ nhưng không thể lại gần vì như có sức mạnh vô hình không cho đến gần nên phải đành đợi vài hôm.
Trời đã sáng, Ngài ngồi bất động dưới gốc cây bồ đề. Chợt một vị Phạm Thiên hiện ra, quỳ đảnh lễ Phật và xin Đức Phật thuyết giảng chân lý giác ngộ cho chúng sinh.
“Rất nhiều chúng sinh đã sẵn sàng đón nhận giáo pháp cao quý này. Nhưng nếu họ không có cơ hội nghe họ có thể bị thoái đọa. Có những chúng sanh căn tánh hạ liệt khó hóa độ, nhưng nếu họ được nghe giáo pháp này, họ sẽ có cơ hội chuyển hóa nghiệp duyên của mình. Cúi xin Thế Tôn hãy từ bi thương tưởng chúng sinh”.
“Này Phạm Thiên, cửa chân lý bất tử đã mở ra, ai muốn nghe hãy lắng lòng cố gắng”.
Vị Phạm Thiên vui mừng chắp tay, đi quanh Phật ba vòng rồi biến mất. Phật hướng tâm về hai tu viện của Alaka Kalama và Uddaka Ramaputta thì thấy hai vị đạo sư kia đã qua đời và sinh vào cõi trời vô sắc. Phật hướng tâm về phía tây thì thấy năm anh em Kiều Trần Như đang buồn bã, kẻ đứng người ngồi trong khu vườn Nai. Phật mở mắt ra, ánh mắt Người dịu dàng, bình lặng, sáng trong. Phật từ từ đứng dậy, vén lại tấm y, bước ra khỏi gốc cây một khoảng xa rồi xoay người lại nhìn cây. Phật đứng im như vậy nhìn cây suốt cả một đêm.
Sáng hôm sau, Phật bước dần ra khỏi khu rừng về phía con đường mòn. Đến gần đường, Ngài ngồi lại dưới một gốc cây và nhắm mắt thiền định. Có một đoàn xe ngựa đi đến, chợt từ bên đường một vị thần hiện ra kêu Tapussa và Bhalliya đến cúng dường cho Đức Phật ở gần đó. Nghe vậy, hai người vội lấy bánh và mật ong đi theo hướng mà vị đó vừa chỉ. Khi đến cúng dường nhưng lại không thấy bát của Phật, đang phân vân không biết sớt thức ăn vào đâu. Chợt có bốn vị Trời hiện ra dâng bốn chiếc bát. Phật đưa tay nhận cả bốn chiếc bát, bất ngờ cả bốn chiếc nhập lại thành một chiếc bát đơn sơ rắn chắc. Xong bốn vị Trời biến mất.
“Này Tapussa và Bhalliya, hãy tránh những điều ác, làm điều lành và giữ tâm thanh tịnh”.
“Chúng con xin quy y với Ngài và giáo pháp của Ngài. Suốt đời, chúng con hết lòng tôn kính”, Phật kẽ gật đầu.
Đợi Phật thọ thực xong, hai người rót nước vào bát để Phật uống, rồi rót nước cho Phật rửa tay. Sau đó, hai người đảnh lễ Phật rồi ra đi. Đi được một đoạn Sujatha và bốn người đàn ông chặn lại hỏi tung tích về Đức Phật. Bhalliya kể lại mọi chuyện. Rồi tất cả đi theo hướng ngược lại, chợt một vị thần hiện ra và nói rằng, Thế Tôn đã đắc thành Phật quả vô thượng, từ nay Ngài là thầy của vạn loài chúng sinh, các người không phải nhọc công lo lắng và bảo vệ Ngài nữa. Sau này, các ngươi sẽ gặp lại Ngài và hưởng nhiều phước báo vi diệu. Hãy quay về báo tin mừng cho đức vua.
Nhưng họ vẫn đi tìm và thấy Ngài dưới một gốc cây. Cả năm quỳ trước mặt Phật và bật khóc vì sung sướng. Đức Phật nói: “Các ngươi hãy quay về Ca Tỳ La Vệ, sau này sẽ gặp lại Như Lai. Đừng kể ai nghe về các việc các ngươi đã làm, bây giờ Như Lai đến chỗ năm anh em Kiều Trần Như để hóa độ cho họ”.
Sujatha dọn dẹp mọi thứ từ giã mọi người trong làng ra đi. Trong kinh thành Ca Tỳ La Vệ lúc bấy giờ, hay tin báo về Ngài đã đắc đạo phi thường. Lệnh truy bắt năm anh em Kiều Trần Như cũng được rút lại. Còn lòng của công chúa Da Du Đà La thì đang háo hức mong chờ Ngài quay về đưa mình đi tìm giải thoát giác ngộ như lời hứa.
Lúc này, Phật đang đi bộ trên con đường mòn. Ngài gặp một đạo sĩ đang đi ngược lại, vì thấy dung mạo Ngài kỳ tuyệt, ngũ căn sáng tỏ thanh tịnh, phong cách đường bệ đĩnh đạc như có một nội tâm siêu việt nên liền hỏi đạo sư, giáo pháp của Ngài. Ngài liền trả lời: “Này Upaka, Như Lai đã giải thoát, đã dập tắt mọi ái thủ, đã chiến thắng vô minh, đã dừng lại luân hồi. Như Lai không có ai là đạo sư mà Như Lai chính là đạo sư”.
Vì chưa từng có ai dám tuyên bố như thế nên Upaka có vẻ nghi ngờ rồi chào đi luôn. Phật lặng lẽ ôm bình bát đi tiếp. Đi đến khúc đường vắng, Ngài bất ngờ biến mất và hiện ra tại một con đường mòn khác.
Lúc này, năm anh em Kiều Trần Như luôn cảm thấy bất an vì rời bỏ Thế Tôn, niềm quý kính của họ đã ăn sâu vào tâm thức. Chỉ vì từ bỏ con đường khổ hạnh mà họ cho là cao quý nên bị sụp đổ. Nhưng niềm ray rứt ấy vẫn không thôi, khiến họ ăn không ngon ngủ không yên. Họ cầu mong Ngài quay lại khổ hạnh để họ quay về. Bất chợt bóng Ngài xuất hiện, mọi người không làm gì, cứ nhìn chăm chăm về phía Phật xong làm lơ như không thấy gì. Phật vẫn đứng yên lặng, toàn thân toát ra vẻ siêu phàm. Một hồi lâu, năm anh em không kiềm được lòng nữa, chạy đến bên Phật. Người cầm bát, người cầm tay, người vịn tấm y, người bật khóc thành tiếng. Rồi, năm anh em dọn chỗ cho Phật ngồi. Bhaddiya lấy nước rửa chân cho Phật. Xong, năm người ngồi xung quanh Phật như muốn nghe.
“Thưa hiền giả GOTAMA (Cồ Đàm), hiền giả có khỏe không, có được thân ít bệnh tật, tâm ít phiền não an vui không ạ?”
“Này các tỳ kheo, đừng gọi ta là hiền giả, Như Lai là bậc A La Hán, là bậc giác ngộ. Như Lai đã giải thoát, đã dập tắt mọi ái thủ, đã chiến thắng vô minh, đã dừng lại luân hồi. Và như vậy, này các tỳ kheo, đừng gọi Như Lai là hiền giả”.
Rồi, Ngài dạy cho năm anh em con đường ở giữa tránh khỏi cực đoan hai bên sai lầm. Cực đoan thứ nhất là sống hưởng thụ ngũ dục, hưởng hết phước quá khứ của mình. Vùi tâm hồn trong cấu uế, làm tăng trưởng khát ái dục tham, nuôi lớn chấp ngã vô minh. Cực đoan thứ hai là sống ép xác khổ hạnh vô ích. Và Đức Phật tuyên bố rằng Ngài đã khổ hạnh mà trước kia chưa ai làm nổi và sau này cũng vậy. Ngài đã đến ranh giới của cái chết vì khổ hạnh tột cùng nhưng sự giác ngộ vẫn không xuất hiện, điều đó chứng tỏ khổ hạnh không phải là con đường đưa đến giác ngộ. Cả hai cực đoan hưởng thụ hay khổ hạnh đều không phải là con đường đưa đến giác ngộ.
Rồi Phật giảng tiếp TỨ DIỆU ĐẾ cho năm anh em:
– Sự thật thứ nhất là đau khổ: Gồm tám cái khổ.
SINH KHỔ: đời sống là đau khổ, tất cả chúng sinh vì bản năng sinh tồn mà phải bươn chải vất vả biết bao nhiêu. Có khi vì sự sống của mình mà gây ra tội các, gây ra chết chóc cho chúng sinh khác. Mỗi miếng cơm ăn, mỗi manh áo mặc đều là mồ hôi, nước mắt thậm chí là tội lỗi.
LÃO KHỔ: già là đau khổ vì sức yếu, không làm chủ được cơ thể của mình, muốn làm gì cũng không được phải nhờ cậy vào người khác, gây nên gánh nặng cho người khác và dần dần bị người khác xem thường, chúng sinh tuổi già cũng mất dần trí tuệ.
BỆNH KHỔ: có khi bệnh duyên xảy ra lúc người già, cơ thể ốm yếu, càng khiến chúng sinh khổ sở biết bao nhiêu. Có khi bệnh duyên xảy ra lúc còn trẻ, xảy ra cho người giàu còn xoay sở, xảy ra cho người nghèo càng đau khổ biết chừng nào. Có những bệnh thoát ra rồi lành, có những bệnh khốc liệt khiến chúng sinh đau đớn gần như chết. Cơ thể nào cũng không hoàn hảo, đều là hang ổ cho bệnh tật xuất hiện.
TỬ KHỔ: chúng sinh phải chịu một sự đau đớn nào đó rồi mới chết được, chết rồi chưa phải là hết, mà chúng sinh cũng chịu sự dày vò của tâm lý, đau khổ, nuối tiếc, ham sống. Nghiệp đói khát bất an vẫn đeo đuổi chúng sinh sau cái chết cho đến khi chúng sinh tái sinh vào một đời sống mới và đón nhận nghiệp của đời sống đó.
ÁI BIỆT LY KHỔ: điều chúng sinh ham thích nhưng không có được khiến chúng sinh đau khổ. Chúng sinh muốn tìm dục lạc, tìm sung sướng, đâu ngờ chính cái tìm cầu đó làm đau khổ. Chúng sinh vị duyên nghiệp ràng buộc nên ái luyến nhau, nhưng sự đời vô thường, những người yêu quý nhau rồi sẽ phải xa nhau, càng chồng chất thêm nỗi đau khổ trong lòng.
OÁN TẮNG HỘI KHỔ: những điều chúng sinh sợ ghét, nhưng không tránh khỏi, phải đón nhận thật là đau khổ. Chúng sinh ghét nghèo xấu, bệnh, tai họa, kẻ thù, nhưng rồi phải gặp và đón nhận, thật đau khổ.
CẦU BẤT ĐẮC KHỔ: chúng sinh suốt đời mong cầu hết điều này đến điều khác, nhưng cầu được rồi cũng sẽ mất, cầu không được lại càng đau khổ hơn. Điều mong cầu càng to lớn thì đau khổ càng lớn theo.
NGŨ UẨN XÍ THẠNH KHỔ: thân tâm chúng ta là do năm thủ uẩn hợp thành. Đó là sắc – hình dáng, thọ – cảm giác, tưởng – ý nghĩ, hành – tâm điều khiển và thức – biết. Năm thủ uẩn này hoạt động căng thẳng mới thực sự là đau khổ. Tất cả đau khổ trước kia chính là do năm thủ uẩn căng thẳng, năm thủ uẩn càng căng thẳng chừng nào thì nỗi đau khổ càng lớn chừng nấy.
– Sự thật thứ hai, ái dục là nguyên nhân của đau khổ: chúng sinh vô minh chấp ngã nên chìm đắm trong ái dục. Chúng sinh ham muốn, khát khao tìm cầu sự hưởng thụ của dục lạc, tâm càng lúc càng tăm tối mờ mịt, loạn động, điên cuồng rồi tìm cầu dục lạc mà gây ra biết bao nghiệp chướng, nghiệp chướng lại càng khiến chúng sanh bị lôi cuốn vào dòng luân hồi vô tận.
– Sự thật thứ ba, NIẾT BÀN là trạng thái chấm dứt hoàn toàn đau khổ. Khi một chúng sinh tu tập chứng đạt được niết bàn thì mọi đau khổ chấm dứt, khát ái diệt tận, vô minh ngã chấp tan biến, luân hồi dừng lại. Niết bàn cực kỳ sáng suốt mà cũng cực kỳ tịch tĩnh. Niết bàn cực kỳ từ bi mà cũng cực kỳ trí tuệ, niết bàn là trạng thái vô ngã hoàn toàn.
– Sự thật thứ tư, BÁT CHÁNH ĐẠO: là con đường đưa đến niết bàn giải thoát.
CHÁNH KIẾN: là hiểu rõ giáo pháp không lầm lẫn, để định hướng tu hành mãi mãi về sau. Nếu chưa có chánh kiến thì việc tu hành tiếp theo sẽ phạm sai lầm. Khi có sẽ làm cho sự tu hành tiếp theo càng làm cho chánh kiến sáng tỏ hơn.
CHÁNH TƯ DUY: là suy nghĩ đúng, chúng sinh phải tự quan sát những suy nghĩ của mình, biết rõ ý nghĩ nào đúng, ý nghĩ nào sai, quyết tâm diệt trừ những ý nghĩ sai với giáo pháp, để cuối cùng mọi ý nghĩ đều thuần thiện, hợp với giáo pháp như vậy tâm hồn trở nên thuần khiết trong lành.
CHÁNH NGỮ: tu tập lời nói của mình sao cho mọi lời nói ra đều hợp với giáo pháp, hợp với lẽ phải, đem lại an vui lợi ích cho mọi người, chúng sinh quanh mình. Chúng sinh phải dứt trừ những lời nói thô ác, hiểm độc, dối trá, không gây đau khổ cho người khác để không gây ác nghiệp cho mình.
CHÁNH NGHIỆP: là chánh xa những hành vi sai trái, ác độc làm đau khổ cho kẻ khác, làm mê mờ tâm trí kẻ khác. Chúng sinh phải cố gắng làm những thiện nghiệp đem lợi ích, an vui, đạo lý cho mọi người. Chính nghiệp như thế tạo thành công đức lành lớn lao chuẩn bị cho sự tu tập thiền định về sau.
CHÁNG MẠNG: Ai cũng tìm cái ăn mặc để sống, nhưng người đi trong chánh pháp thi phải có chánh mệnh, nghĩa là chỉ kiếm sống bằng nghề lương thiện, tuyệt đối đừng làm nghề ác xấu khiến cho ác nghiệp mình đeo đuổi không thoát. Nghề lương thiện tạo thành phúc lành, càng làm càng có phúc. Còn tà mệnh, nghề bất lương thì càng làm càng có tội lỗi.
CHÁNH TINH TẤN: chúng sinh phải nỗ lực rất nhiều nhưng không được ham nhanh mà dằn ép. Phải cố gắng rất nhiều nhưng không được trở thành sôi nổi phô trương. Sự tinh tấn bền bỉ đó là yếu tố quan trọng cho việc tu tập thiền định tiếp theo, vì công phu thiền định cực kỳ gian khó, ai không đủ dung lực kiên trì bền bỉ thì sẽ dang dở công phu.
CHÁNH NIỆM: Chúng sinh phải thường xuyên tỉnh giác biết rõ toàn thân, biết rõ bản chất vô thường của thân, biết rõ mọi hành vi cử chỉ của thân. Chúng sinh phải biết rõ hơi thở ra, hơi thở vào rõ ràng. Và như vậy, tâm sẽ trở nên tỉnh giác biết được sự sinh diệt của ý niệm.
CHÁNH ĐỊNH: sau khi thuần thục trong chánh niệm, chúng sinh sẽ nhập dần dần các mức thiền từ sơ thiền đến nhị thiền, tam thiền, tứ thiền. Nơi mức thiền này, hành giả sẽ hướng tâm về quá khứ để biết vô lượng kiếp của mình mà đắc Túc Mạng Minh, quan sát sự lưu chuyển sinh tử của chúng sinh trong pháp giới mà đắc Thiên Nhãn Minh, thấu rõ tứ diệu đế mà đắc Lậu Tận Minh. Như vậy là thành tựu giác ngộ giải thoát viên mãn.
“Này các tỳ kheo, đây là Tứ Diệu Đế mà ba đời mười phương Chư Phật đều tuyên thuyết. Hôm nay, Như Lai cũng tuyên thuyết, mở ra con đường bất tử cho Chư Thiên và Loài Người”.
Ngay lúc đó, Kiều Trần Như sực tỉnh, gương mặt rạng ngời, nội tâm khai mở và thốt lên rằng: “Tất cả những gì có sinh đều phải có diệt. Bạch Thế Tôn, hôm nay con đã thấy được chính pháp, tâm con đã được sang một trạng thái mới. Con có đủ niềm tin nơi thế tôn là bậc Chính Đẳng Giác, con đủ niềm tin nơi giáo pháp của Thế Tôn tuyên thuyết là con đường thoát khổ cho chúng sinh, con đủ niềm tin nơi bất cứ ai làm đệ tử chân chính của Thế Tôn sẽ được giác ngộ. Xin Thế Tôn chứng minh cho con vì si mê nên đã hiểu lầm Thế Tôn, xin Thế Tôn chấp nhận con làm đệ tử của người”.
Kiều Trần Như quỳ lễ Phật ba lễ xong thì râu tóc của Ngài biến mất.
“Lành thay, này Kondanna, ông đã được chánh pháp nhãn tạng, đã vào dòng thánh, chứng được sơ quả Tu Đà Hoàn”.
Bốn người còn lại vừa vui mừng, vừa thắc mắc không hiểu Kondanna chứng được điều gì. Kodanna kêu mọi người cùng đảnh lễ Thế Tôn. Trên trời có tiếng nhạc du dương, chư Thiên cất lời ca ngợi. Kodanna cùng các đệ bảo nhau dọn dẹp chỗ cho Thế Tôn nghỉ, che lại mái lá, làm lại sàn tọa. rồi chia luân phiên đi khất thực mang về cho Phật dùng. Đức Phật ngồi dưới tàng cây, lều dựng xong, Đức Phật vào lều nằm nghỉ. Đêm xuống, có vị còn ngồi thiền, có vị vào lều nghỉ ngơi. Buổi sáng đẹp trời, Kodanna ra suối lấy nước về đổ vào chè, còn bốn người kia ôm bát vào làng khất thực. Sau đó, mọi người cùng nhau thọ thực, sau khi xong, Vappa rót nước để Phật rửa tay. Rồi năm anh em hỏi về việc Đức Phật rời hai vị Alaka Klama và Uddaka Ramaputta vì không trả lời được câu hỏi về vô ngã và Ngài tự đi tìm câu trả lời.
Nên năm anh em xin Phật giảng cho nghe ý nghĩa về Vô Ngã. Thân và tâm được hợp thành từ năm thủ uẩn là sắc, thọ, tưởng, hành, thức. Năm thủ uẩn này hợp với nhau giống như là có cái bên trong, khiến chúng ta sinh mê lầm, thấy có thật, thấy mình là quan trọng, rồi tìm cầu cho mình đủ điều dục lạc, gây tạo cho mình biết bao nhiêu nghiệp chướng. Cũng vì cái ta hư ảo này mà chúng sinh hơn thua với nhau, đố kỵ với nhau, tự ái phiền não với nhau. Bây giờ, nếu nói rằng thật, không có cái ta thì chúng sinh không tin, không hiểu. Chỉ những ai rất thiện căn trí tuệ mới cảm nhận được cái ta là cái ràng buộc, là chướng ngại, là hư ảo. Và cũng chỉ những ai chứng quả vị A La Hán mới thoát khỏi sự ràng buộc chấp ngã hoàn toàn.
“Này các tỳ kheo, các ông hãy cố gắng dụng công thiền định, vì chỉ có chứng đạt thiền định và tuệ giác thì mới giải thoát. Hãy ngồi thiền như Như Lai đã hướng dẫn. Hãy ngồi kiết già, buông nhẹ toàn thân, cảm giác toàn thân, biết rõ hơi thở ra, biết rõ hơi thở vào. Hơi thở dài biết dài, hơi thở ngắn biết ngắn. Biết hơi thở vào và cũng biết thân này là vô thường, thân này rồi sẽ chết, sẽ hoại diệt, ngay cả xương cũng thành bụi tan vào đất.”
Năm anh em thực hành lời Phật dạy. Họ ngồi thiền khi bình minh lên, đi vào làng khất thực rồi lại ngồi thiền khi mặt trời xuống.
Đến chiều tà Phật lại giảng tiếp bài pháp hôm qua: “Này các tỳ kheo, vô ngã không phải là hư vô như cây đá, mà đó là sự sáng suốt tột cùng. Sự sáng suốt này khác hẳn cái biết của thức uẩn. Thức uẩn cũng biết nhưng vẫn còn cái ta và cái biết còn hạn chế. Sự sáng suốt của vô ngã thì không còn giới hạn, phủ trùm, thẩm sâu, ở trong vạn hữu mà thoát ngoài vạn hữu”.
Nghe xong bài kinh, Kondanna (Kiều Trần Như) chứng quả A La Hán, đã giác ngộ giải thoát viên mãn. Vappa và Bhadiya cũng chứng Tu Đà Hoàn và xin Đức Phật nhận làm đệ tử của Ngài. Sau khi Đức Phật ấn chứng, râu tóc của hai vị đều được cạo sạch.
Đêm xuống, sáu thầy trò ngồi thiền giữa tàng cây. Sáng hôm sau, bốn vị tỳ kheo vào làng khất thực. Asaji và Mahamana quỳ đảnh lễ Phật, hai vị cũng đã chứng A La Hán. Chỉ trong vài ngày, năm anh em Kondana cũng đều chứng A La Hán. Các vị Chư Thiên trên các tầng trời chắp tay nhìn theo, hạnh phúc thay khi Đức Phật đã hóa độ thêm được năm vị A La Hán. Vậy là thế gian đã có tất cả sáu vị A La Hán.
TẬP 11: BÌNH MINH CHÁNH PHÁP
Trong một cuộc nói chuyện của Thái Tử Nanda và Vua Tịnh Phạn: Công nương Yashodara (Da Du Đà La) định giao hết lại hệ thống đang hoạt động ở các nước cho Thái Tử NanDa (Nan Đà) điều hành, tuy nhiên ngài lại lo ngại không dám nhận vì sợ không chỉ huy nổi. Vua Tịnh Phạn khuyên bảo: ban đầu công nương Yashodara sẽ kèm, rồi dần dần sẽ giao lại toàn bộ cho ngài.
Cả tháng nay, Thái Tử Siddhattha biến mất khỏi tầm quan sát của các thám tử nên ngài NanDa cho người tỏa ra đi tìm. Tuy nhiên, ngài lại không có cảm giác lo lắng và có suy nghĩ có lẽ Thái Tử Siddhattha đã đắc đạo rồi nên thần thông tự tại. Vua Tịnh Phạn nói với Thái Tử NanDa (Nan Đà) biết được Thái Tử Siddhattha (Tất Đạt Đa) ở đâu thì cho người đến bảo Thái Tử Siddhattha quay về thăm lại hoàng cung.
Đêm xuống, trong căn phòng bí mật, Công nương Yashodara (Da Du Đà La) nói với các thám tử, mặc dù các thám tử đã mất dấu Thái Tử Siddhattha (Tất Đạt Đa) nhưng Người lại không trách tội vì Người nghĩ Thái Tử đã đắc đạo rồi nên tự tại vân du. Công nương chắc chắn một lúc nào đó, Thái Tử Siddhattha (Tất Đạt Đa) sẽ quay lại để truyền dạy chánh pháp cho mọi người. Nên Người ra lệnh cho các thám tử phải lập nên một hệ thống cư sĩ ủng hộ cúng dường, để việc truyền giáo của Thái Tử được lan truyền rộng rãi và hỏi ý kiến các thám tử về việc ủng hộ Thái Tử truyền giáo. Các thám tử đưa ra ý kiến: tùy theo phạm vi hoạt động của Thái Tử sẽ xây dựng hệ thống ủng hộ Thái Tử tại đó. Và đề xuất thương gia Sudatta (Tu Đạt) hay còn gọi là Anathapindka (Cấp Cô Độc) kinh doanh rất thành công và giàu nhất tại kinh thành Savatti (Xá Vệ) là người do Thái Tử trước kia đã đào tạo nên, sẽ làm nhiệm vụ dốc tiền ủng hộ Thái Tử truyền giáo.
Tại kinh thành Benres (Ba La Nại), là một thành phố lớn uốn cong nằm phía Bắc dòng sông Hằng, thuộc nước Ma Kiệt Đà, ở Tây Nam Osala, nơi có tập tục tắm nước sông Hằng linh thiêng. Trong sân một ngôi nhà giàu, ba mẹ Yasa thường xuyên tổ chức những cuộc vui để làm vui lòng công tử. Tuy nhiên, Yasa (Da Xá) không thích những cuộc vui rỗng tuếch và vô bổ như vậy, công tử nghĩ chẳng lẽ cuộc đời này chỉ có bấy nhiêu hay sao.
Trong lúc mọi người say sưa ăn uống vui vẻ, Yasa vẫn rất ưu tư và thấy ngột ngạt nên đã lẻn đi ra ngoài và gọi người hầu lấy xe đưa chàng ra khỏi kinh thành. Sau khi đưa tiền và đuổi người lái xe về, Yasa thơ thẩn đi vào rừng một mình, vừa đi vừa nghĩ: “Đời khổ quá, vô nghĩa quá, trống rỗng quá”. Tại khu vườn Nai, Phật và năm vị tỳ kheo đang ngồi thiền trên các phiến đá.
Bỗng nhiên, Phật biến mất và hiện ra trên con đường mà Yasa đang đi. Phật lên tiếng khi Yasa đi ngang qua mà không thấy Phật ngồi: “Này Yasa, hãy đến đây. Nơi đây không có đau khổ, nơi đây không có vô nghĩa, nơi đây không có trống rỗng”.
Yasa quỳ xuống và đảnh lễ Phật. Phật thuyết giảng: “Mọi việc trên đời đều do NGHIỆP DUYÊN NHÂN QUẢ chi phối. Ai trong quá khứ từng làm nên những thiện nghiệp giúp đỡ chúng sinh, cung kính bậc Thánh sẽ sinh về cõi người, cõi trời hưởng nhiều phúc lạc. Ai trong quá khứ đã từng gây nên những ác nghiệp gây tổn hại chúng sinh, phỉ báng bậc Thánh, sẽ đọa vào nơi như địa ngục, ngạ quỷ, súc sinh để chịu nhiều đau khổ.
LUẬT NHÂN QUẢ chi phối cả sự tu tập và chứng ngộ của chúng sinh. Một kẻ gây nhiều ác nghiệp thì không thể tu chứng cho đến khi kẻ ấy trả hết nghiệp xấu ác của mình và tạo nên nhiều thiện nghiệp mới. Những ai sống thuần thiện hiền lành sẽ dễ dàng trong việc tu chứng. Hiểu được LUẬT NHÂN QUẢ, chúng sinh sẽ biết cố gắng tránh xa các điều ác, cố gắng làm các điều lành để được tăng trưởng trong thiện pháp. Chúng sinh lấy thiện nghiệp làm chỗ nương tựa, làm chỗ y cứ, chứ không phải thần linh nào đã quy định số phận cho họ.
Tâm của Yasa đã dần bình lặng, Phật chuyển sang nói về Tứ Diệu Đế: “Có bốn sự thật mà một bậc thánh chứng biết. Sự thật thứ nhất KHỔ ĐẾ: bản chất của cuộc đời là khổ. Sự thật thứ hai TẬP ĐẾ: nguyên nhân của khổ. Sự thật thứ ba DIỆT ĐẾ: niết bàn an lạc. Sự thật thứ tư ĐẠO ĐẾ: con đường Bát Chánh đưa đến niết bàn an lạc”.
Bất chợt Yasa ngộ đạo, chứng quả Dự Lưu lòng hân hoan buột miệng nói: “Bạch Thế Tôn con đã thấy, con đã biết, phàm những gì có sinh ra đều phải có lúc hoại diệt, con tin pháp của Thế Tôn tuyên thuyết là chánh pháp, con tin những ai đi theo sự dạy bảo của Thế Tôn, con tin Thế Tôn là Đấng Giác Ngộ, là những vị tu hành đáng kính, con xin Thế Tôn cho con xuất gia trong pháp và luật của ngài”. Sau đó, Yasa chấp tay đi theo Phật, về đến chòi, Phật nhờ tôn giả Asaji dạy ngồi thiền và sắp chỗ nghỉ cho Yasa.
Về gia đình của Yasa (Da Xá), mọi người đang rất lo lắng khi công tử Yasa đi vắng cả đêm qua. Cha của Yasa cùng với người hầu đi tìm khắp nơi, rồi men theo đường mòn vào trong rừng thì nhìn thấy căn chòi lá có sáu vị Sa Môn đang ngồi gần đấy. Yasa đang đứng cạnh Phật nhưng ông không nhìn thấy vì Phật đã dùng thần thông che Yasa lại. Ông quỳ xuống đảnh lễ Phật và hỏi Phật có thấy Yasa đi ngang qua đây không.
Phật mời cha của Yasa hãy ngồi xuống, Phật sẽ nói cho nghe. Cha Yasa cùng hai người hầu ngồi xuống nghe Phật nói về Pháp Thuận Thứ Nhân Quả Nghiệp Báo. Sau khi Phật nói xong bài pháp, Cha Yasa bừng ngộ: “Bạch Thế Tôn, con xin quy y với Ngài, quy y với giáo pháp của Ngài, và quy y với chúng tăng của Ngài, từ đây cho đến mạng chung con trọn đời quy ngưỡng”.
Phật rút thần thông lại, ông chợt nhìn thấy Yasa đang đứng cạnh Phật. Ông nói vì Yasa đi vắng cả đêm làm cho cả nhà lo lắng, hãy trở về với cha, mẹ và vợ của mình. Yasa thưa với cha rằng ngài không thể sống đời được nữa. Cuộc đời đầy đau khổ, vô vị, trống rỗng, công tử xin được xuất gia theo Thế Tôn. Phật nói: “Này trưởng giả cha của Yasa, thật là tốt lành khi một người xuất gia tu hành. Và cũng thật tốt lành, khi có một người con xuất gia tu hành. Trưởng giả hãy để cho Yasa được toại nguyện”. Cha Yasa ngẩn ngơ ngẫm nghĩ một hồi lâu sau đó nhận lời và xin kính thỉnh Thế Tôn và các vị tỳ kheo đây đến nhà thọ trai vào ngày mai, có cả Yasa nữa để gia đình có thể gặp Yasa lần cuối. Phật im lặng nhận lời.
Sau đó, Phật thuyết giảng cho Yasa nghe về VÔ NGÃ TƯỚNG. Cuối bài pháp, Yasa chứng A La Hán. Sau khi được Phật ấn chứng, lập tức tóc trên đầu Yasa biến mất, y phục sặc sỡ trên người cũng biến thành tấm y cà sa giản dị.
Đêm xuống trong rừng tĩnh mịch, tôn giả Asaji đưa tay lên, một phiến đá rộng và to từ xa lập tức bay về gần khu chòi và rơi xuống dưới gốc cây. Tôn giả Asaji lại tiếp tục đưa tay lên điều khiển, sáu phiến đá khác bay lên và xếp thành hình vòng cung. Sau đó, tôn giả kính thỉnh Thế Tôn ngồi trên phiến đá lớn để các vị tỳ kheo được quây quần hầu chuyện.
Câu hỏi của các vị tỳ kheo & Lời đáp của Đức Phật:
– Q: Tôn giả Konanna thưa với Thế Tôn, khi lần đầu nghe Thế tôn giảng về Tứ Diệu Đế, ngài được khai ngộ, thấy được pháp. Sau này, khi nghe Thế Tôn giảng về Vô Ngã Tướng ngài đã chứng được giải thoát hoàn toàn, tự biết mình hết vô minh. Ngài chưa tỏ sự khác nhau giữa lần đầu và lần sau là như thế nào.
– A: Thế Tôn giải thích vì lần đầu khi Phật giảng về Tứ Diệu Đế, tỳ kheo Kondanna đã chứng được Sơ quả nhập lưu Sotapanna – Tu Đà Hoàn, lẽ ra tỳ kheo Kondanna phải chứng lần lượt Nhị quả: Sakadagami – Tu Đà Hàm, Tam quả Angamin – A Na Hàm, cuối cùng là Tứ quả Arahanta – A La Hán. Nhưng vì nhân duyên đã đủ nên tỳ kheo đã vượt lên chứng luôn tứ quả A La Hán và các vị tỳ kheo còn lại cũng vậy.
– Q: Một vị tỳ kheo khác: khi Thế Tôn và các vị tỳ kheo đều cùng chứng quả A La Hán, tự biết rằng đã giải thoát hoàn toàn, vô minh đã hết, việc làm đã xong, không còn tái sinh đời sau. Tuy nhiên, ngài thắc mắc tại sao Thế Tôn có thể phân định giáo pháp rạch ròi có hệ thống từ lý nghiệp báo, đến Tứ Diệu Đế, đến Bốn Quả Thánh mà các vị tỳ kheo lại không thể phân định hệ thống những điều đó.
– A: Thế tôn giải thích: Tuy trạng thái giải thoát là giống nhau, nhưng Thế Tôn là Phật, là người mở đường viên mãn trên hai phương diện Phước và Tuệ, thấy rõ pháp, phân định pháp. Các vị tỳ kheo không thể so sánh với Thế Tôn về dung sắc, trí tuệ, công đức và thần lực.
– Q: Tỳ kheo Yasa hỏi Thế Tôn: một vị Phật như thế thì bao lâu mới xuất hiện một lần trên cõi đời này?
– A: Thế Tôn đáp: một vị Phật như thế thì rất lâu mới xuất hiện một lần, vị Phật này chỉ xuất hiện khi giáo pháp của vị Phật trước đã biến mất từ rất lâu. Cũng không bao giờ hai vị Phật xuất hiện đồng thời.
Khi bình minh lên, Phật và các vị tỳ kheo đi ra khỏi khu rừng, có một con hổ đang rình những con nai gần đấy, Phật nói tôn giả Asaji đuổi con cọp đi. Tôn giả Asaji lập tức biến mất rồi hiện ra trước mặt con hổ, ngài nói: “Này loài súc sinh kia, ngươi vì ngu si mà đọa vào thân hổ, ta khuyên ngươi ráng tu hành để thoát kiếp súc sinh. Sau này, gặp Chánh Pháp để tu hành, ta thọ ký cho tất cả loài hổ các ngươi vĩnh viễn không bao giờ tìm về khu rừng Isipatana này để săn mồi nữa”. Con hổ gầm gừ vài tiếng rồi bỏ đi.
Khi tôn giả Asaji quay lại thưa với Thế Tôn đã đuổi được con hổ đi. Tôn giả Kondanna nhắc Thế Tôn giờ phải thời đến nhà thân phụ của Yasa để thọ trai. Kính thỉnh Thế Tôn và các vị tỳ kheo lên đường, tôn giả ở lại làm vài việc rồi sẽ đến sau. Tôn giả Kondanna dùng thần thông lấy nhiều tre và cỏ tranh rồi ráp tất cả lại với nhau để tạo thành một khu nhà đơn sơ mà xinh xắn. Căn chòi của Phật rất đẹp nằm ở giữa, căn chòi to của các vị tỳ kheo nằm một bên. Bên trong, có những chiếc giường tre nhỏ gọn cho từng người. Xa xa ngài làm hai mái nhà vệ sinh, con đường mòn hiện ra dẫn từ khu nhà ra khỏi rừng.
Xong việc, ngài hiện ra nối bước theo sau Phật và năm vị tỳ kheo đi vào thành Benares, đến trước nhà của Yasa. Cha của Yasa ra cửa đón tiếp rất ân cần. Khi vào nhà, nhìn thấy Yasa mọi người đều sững sờ, vợ Yasa thì khóc tức tưởi nhưng tôn giả Yasa vẫn bình thản. Phật và các vị tỳ kheo thong thả ăn trong im lặng. Rất đông bạn bè thân hữu họ hàng của Yasa kéo về chật quanh nhà để xem sự kiện này và bàn tán xôn xao:
– Yasa rất an lạc, ước gì tôi cũng được an lạc như thế?
– Anh Yasa của chúng ta xuất gia làm sa môn chỉ trong một đêm, ngày hôm qua cha của anh còn đi tìm mà hôm nay anh ta đã hoàn toàn khác.
– Gia tài mà anh ta thừa hưởng là cực kỳ giàu có.
– Cha anh ta là trưởng giả quyền lực nhất thành phố này.
– Thật không hiểu tại sao anh ta lại bỏ hết để xuất gia.
– ….
Thọ thực xong, các gia nhân dọn dẹp và mang nước đến cho các vị rửa tay, rửa bát. Cha của Yasa thưa: “Bạch Thế Tôn, đây là gia quyến của con, gia tộc chúng con là gia tộc quyền quý ở Benares này, Yasa là người con thông minh, đạo đức bậc nhất mà chúng con rất yêu mến. Nay Yasa đã xuất gia làm sa môn, chúng con cảm thấy rất đau buồn và mất mát rất lớn. Nhưng con tin Yasa chọn lựa đúng, cúi xin Thế Tôn hãy ban cho chúng con vài lời của Chánh Pháp”.
Thế Tôn giải thích: sự quyền quý hay nghèo hèn của chúng sinh đều do NGHIỆP từ quá khứ tạo nên. Trong những đời trước, ai biết làm thiện nghiệp với thân, với khẩu, với ý thì đời sau sẽ tái sinh vào cõi trời, cõi người nhiều may mắn. Trong những đời trước, ai biết bố thí cho người nghèo khó, ai biết cúng dường các vị Bà La Môn hoặc Sa Môn khả kính thì đời sau tái sinh về cõi trời, cõi người giàu sang. Ngược lại, ai làm các ác nghiệp với thân, với khẩu, với ý, giết hại, trộm cướp, tà hạnh, phỉ báng các bậc Thánh, thì sẽ tái sinh vào địa ngục, ngạ quỷ, súc sinh. Các ông phải hiểu rằng mình là người quyền quý là do đời trước đã làm được nhiều công đức vì thế hãy tiếp tục làm những điều thiện. Vì thế, hãy về nương tựa với Chánh Pháp để có ngày thoát khỏi luân hồi sinh tử. Này cha của Yasa, hãy vui mừng vì gia đình ông có người con xuất gia làm sa môn tu hành đắc thành Thánh quả giải thoát”.
Cha Yasa thưa: từ khi Thế Tôn và các vị sa môn đệ tử đặt chân đến nhà con, gia quyến bạn bè con ai cũng trầm trồ về uy đức, dung nghi của Thế Tôn rực rỡ như mặt trời. Các vị sa môn đệ tử của Thế Tôn thì trầm mặt và sáng chói. Chúng con có niềm tin vào Thế Tôn, vào giáo pháp của Thế Tôn, vào các đệ tử của Thế Tôn, xin cho chúng con ở đây được quy y với Thế Tôn, với giáo pháp và các vị thánh đệ tử này. Bạch Thế Tôn, dân chúng ở Beneres đây tin vào dòng sông Hằng linh thiêng, các vị Bà La Môn dạy rằng ai thường tắm ở sông Hằng sẽ gội sạch các tội lỗi và sẽ sinh lên cõi trời hoặc không còn tái sinh nữa. Xin Thế Tôn dạy cho chúng con biết như thế nào là đúng ạ?
Thế Tôn giải thích tất cả các dòng sông đều trôi chảy, cũng như tất cả các sự vật trên thế gian đều vô thường, hãy nhìn dòng sông để thấy như thế. Ai được tắm trong dòng sông Chánh Pháp sẽ được giải thoát khỏi tái sinh.
Sau thời Pháp, Phật và các tỳ kheo ra về. Mọi người đều đứng dạt ra hai phía từ trong nhà ra đến ngoài cổng. Người nhà tôn giả Yasa và mọi người đi theo Phật và chư Tăng một chút rồi quay lại nhưng có bốn thanh niên vẫn đi theo mãi. Tôn giả Yasa nói với bốn thanh niên có thể quay về được rồi, nhưng một thanh niên đáp vì là bạn thân của tôn giả Yasa, đã cùng với tôn giả học hành, làm việc, vui thú.
Nay tôn giả đã xuất gia, tìm thấy Chánh Pháp, đã tìm thấy an lạc và bốn thanh niên cũng muốn như vậy nên xin được theo tôn giả Yasa. Tôn giả Yasa đưa mắt nhìn Phật, Phật khẽ gật đầu. Rồi Phật và các vị tỳ kheo tiếp tục đi về khu chòi còn ngài Yasa đứng lại nói chuyện với bốn người bạn: một vị giác ngộ như Thế Tôn rất lâu mới xuất hiện giữa thế gian một lần. Ngài là bậc Chánh Đẳng Chánh Giác, là bậc Thầy của cả cõi trời và cõi người, ngài là bậc Vô Thượng không ai có thể cao cả hơn được nữa. Là Đấng trí tuệ và đạo đức viên mãn, là Đấng hiểu biết tất cả thế gian Pháp Giới, là Đấng xứng đáng để chúng sinh cúng dường, là Đấng điều phục hóa độ vĩ đại nhất. Bất cứ chúng sinh nào có duyên phúc gặp Thế Tôn và khởi lòng tôn kính thì đã được thiện nghiệp vô biên. Dù tôi có nói đến khi cõi đất hủy hoại cũng không thể ca ngợi hết được sự cao cả của Thế Tôn. Dù tôi có đem hết thân mạng, trong trăm nghìn ức kiếp để cúng dường Thế Tôn cũng không thỏa lòng. Các bạn hãy một lòng quy hướng Thế Tôn để tìm sự giác ngộ, thế gian vốn vô thường chẳng bền lâu.
Bốn thanh niên bất ngờ vì chỉ không gặp tôn giả Yasa ba ngày mà tôn giả đã hoàn toàn thành một người khác hẳn, trầm lặng và tỏa sáng, họ tin tôn giả đã tìm được an lạc và chân lý tối thượng nơi Chánh Pháp của Thế Tôn. Rồi năm người cùng đi về khu chòi, cả bốn người cùng quỳ xuống trước Phật: “Chúng con là Gavampati, Vimala, Subahu, Punnaji, là bạn thân thiết của tôn giả Yasa, nay chúng con có lòng tin vào Thế Tôn, có lòng tin vào Chánh Pháp, có lòng tin vào chư Tăng, chúng con xin được xuất gia theo Thế Tôn, từ nay đến vô lượng kiếp chúng con xin trọn lòng quy ngưỡng”.
Đêm xuống, trời lại đổ mưa. Sáng hôm sau, cha của tôn giả Yasa cho người đến sửa sang con đường từ khu chòi vào thành. Trong lúc sửa đường, mọi người bàn tán với nhau: các vị Bà La Môn trong thành Benares bắt đầu phẫn nộ, lên tiếng chỉ trích nhà tôn giả Yasa tại sao bỏ tín ngưỡng Vệ Đà để theo các sa môn đầu trọc. Các vị Bà La Môn nói Benares có dòng sông Hằng linh thiêng có thể giúp chúng sinh giải thoát, cần gì các giọng điệu bậy bạ của các sa môn khất sĩ.
Trong khu rừng, các tỳ kheo cũng đang dọn dẹp lại khu chòi. Tôn giả Yasa nhờ tôn giả Gavampati nhập định uốn lại con đường dời qua chỗ khác, con đường sẽ bắt ngang qua suối thay vì trùng với dòng suối, phần tôn giả Yasa sẽ làm cây cầu bắt qua dòng suối.
Khi các gia nhân khi sửa đến đoạn đường này đều rất ngạc nhiên, con đường đang làm bỗng dời qua chỗ khác, không còn trùng với con suối nữa, rất dễ đi. Mọi người men theo con đường đến khu chòi Phật đang ở đảnh lễ, cúng dường vật thực cho Phật và các vị tỳ kheo. Sau đó, mọi người ra về và điều kỳ lạ về con đường lập tức được lan truyền.
Sau khi thọ thực, các vị tỳ kheo ngồi quanh Phật để thỉnh Pháp:
Câu hỏi của các vị tỳ kheo & Lời đáp của Đức Phật:
+ Q: Tôn giả Vappa hỏi Thế Tôn về sự khác nhau giữa các mức thiền định khi Thế Tôn chứng khi còn bé với khi ở với hai vị đạo sư Alara Kalama và Uddaka Ramaputta là như thế nào?
+ A:
– Năm mười một tuổi, một lần theo vua cha dự lễ Hạ Điền đầu mùa mưa, Thế Tôn ngồi thiền dưới gốc cây và chứng Sơ Thiền. Chính vì chứng được Sơ Thiền nên Thế Tôn dễ chứng được các mức định khi ở với hai bậc đạo sư. Khi ngồi dưới cội cây Assattha trong rừng cạnh làng Uruvela – Thế Tôn chứng nhập tiếp Nhị thiền, Tam thiền, rồi Tứ thiền. Nơi Tứ thiền, Thế Tôn chứng Tam Minh và thành Chánh Đẳng Chánh Giác.
– Sơ Thiền: mức thiền đầu tiên khi một hành giả đã trải qua hết Chánh Niệm Tỉnh Giác. Ở mức thiền này khiến hành giả ly dục, ly bất thiện pháp, không còn bị ái dục chi phối, không còn bị tâm xấu ác chi phối. Nếu chết với mức thiền này người đó sẽ sinh lên các cõi trời sắc giới, không còn dâm dục.
– Các mức thiền có được là do tâm luôn an trú nơi thân, cảm giác toàn thân, quán thân vô thường.
– Các mức định có được khi ta không an trú nơi đâu cả, thả tâm buông rộng cả hư không.
+ Q: Tôn giả Mahanama hỏi: khi Thế Tôn thuyết pháp, ban đầu chúng con bừng tỉnh, tâm rỗng rang thanh tịnh, thấy được đạo lý hiện hữu sờ sờ trước mắt khi nhìn mọi vật. Sau mấy ngày nhập thiền định, chúng con chứng rất nhanh quả vị A La Hán, trạng thái bừng tỉnh ban đầu đó là gì ạ?
+ A:
– Trạng thái bừng tỉnh ban đầu đó là quả vị Dự Lưu Tu Đà Hoàn: tâm được rỗng rang, thanh tịnh, tĩnh giác, thấy được một số đạo lý khi nhìn vạn hữu, thấy rõ vạn hữu vô thường nhưng chưa nhập được sơ thiền.
– Nhưng chỉ trong vài ngày nhập thiền các vị đã chứng luôn tứ quả A La Hán đó là do: túc duyên đời trước, trong các kiếp xưa thời Đức Phật trong quá khứ, các vị đã gieo trồng căn lành đầy đủ, đã từng cung kính cúng dường, thừa sự, tinh tấn tu tập. Bây giờ nhân duyên đã đủ, khi gặp Như Lai các ông nhanh chóng chứng đạo giải thoát.
+ Q: Bhadiya hỏi Thế Tôn: chúng con chứng rất nhanh trong khi Thế Tôn phước đức vô lượng như thế mà phải trải qua nhiều năm khổ hạnh, tại sao lại như thế ạ?
+ A: Mọi chuyện đều có nhân duyên. Như Lai phải trải qua như thế, đến thời gian như thế mới hợp lý. Nếu sự tình diễn ra khác đi lại phát sinh nhiều bất tiện. Nhưng một khi Như Lai đã chứng đạo rồi thì các đệ tử của Như Lai sẽ nhanh chóng chứng đạo theo.
+ Q: Asaji hỏi: Thế Tôn, các quả vị thánh khác với các mức thiền định như thế nào ạ?
+ A:
– Từng mức thiền định được đánh giá trên sự yên tĩnh của nội tâm, càng lắng tâm bao nhiêu thì càng chứng được thiền định sâu bấy nhiêu.
Thiền định cũng giúp hành giả tăng cường đạo đức và chứng ngộ quả vị thánh. Tuy nhiên từng mức thiền định chưa phải là quả vị thánh nên có thể bị thoát thất. Có thể bị ác pháp trong tâm xuất hiện rồi đọa lạc. Còn quả vị thánh đã chứng rồi thì tâm ổn định đi tới mãi.
– Người chứng quả Dự Lưu vẫn chưa bằng người chứng sơ thiền, chỉ có một phần Chánh Niệm Tỉnh Giác, còn phải tái sinh nhiều lần, còn phải trả nhiều nghiệp chướng trong quá khứ. Nhưng người này nhất định một lúc nào đó phải chứng A La Hán.
– Người chứng nhị quả Tu Đà Hàm cũng vẫn chưa bằng người chứng sơ thiền, chỉ đạt được gần hết Chánh Niệm Tỉnh Giác, còn phải tái sinh một lần về cõi người.
– Người chứng tam quả A Na Hàm thì có thể nhập được từ sơ thiền đến Tam thiền một cách tự tại, không còn tái sinh nữa, có thể an trú cõi sắc giới cho đến khi chứng A La Hán tại cõi này.
– Riêng người chứng A La Hán thì có thể nhập đến tứ thiền một cách tự tại và phải có đủ Tam Minh Lục Thông.
Tôn giả Yasa thật là đệ nhất tán thán Thế Tôn khi ngài thốt lên: “Công đức của Thế Tôn thật là vô lượng vô biên, đã cho chúng con sự quý giá tột cùng của quả vị A La Hán, chúng con có đốt thân này đến vô lượng kiếp để cúng dường vẫn không đền đáp được ân nghĩa vô hạn này.
Các Bà La Môn đang nổi giận vì nhiều người dân ở Benares tò mò tìm hiểu xem vị sa môn đó là ai mà mê hoặc được công tử Yasa, người dân bắt đầu kéo nhau vào rừng thăm hỏi, hỏi han đạo lý với các sa môn. Một ngày nọ, người dân mang vật thực kéo nhau vào rừng vấn an sức khỏe Đức Phật, xin được cúng dường thực phẩm đến các vị tỳ kheo, được thưa hỏi đạo lý.
Sau đó, Đức Phật ban cho bài pháp: Bốn Pháp Thượng Nhân mà người cư sĩ sống ở đời nên ghi nhớ và thực hành đó là: Cung kính những bậc đáng kính, giúp đỡ những người đáng giúp đỡ, ca ngợi những người đáng ca ngợi, hành trì những pháp đáng hành trì.
– Thế nào là cung kính những bậc đáng cung kính: Khi một cư sĩ có đức hạnh và trí tuệ, xuất gia, từ bỏ gia đình, sống không gia đình, thúc liễm thân tâm với chánh pháp và thiền định. Vị này chứng được sơ thiền, nhị thiền, tam thiền rồi tứ thiền. Khi vị này hướng tâm về đời sống quá khứ thấy rõ vô lượng kiếp của mình. Mỗi kiếp có tên gì, cha mẹ ra sao, làm hạnh nghiệp gì, báo ứng thế nào và vị này chứng được Túc Mạng Minh. Rồi vị này quan sát dự lưu chuyển của chúng sinh trong tam giới, thấy rõ chúng sinh đang trôi lăn trong các cõi giới tùy theo hạnh nghiệp của mình. Rồi vị ấy quan sát thấy rõ thế gian là khổ, thấy rõ nguyên nhân của khổ, thấy rõ niết bàn diệt khổ, và thấy rõ Bát Chánh Đạo đưa đến niết bàn, và vị ấy chứng được Lậu Tận Minh. Người ấy thấy rõ như người đứng trên lầu cao nhìn mọi người qua lại ở ngã tư đường, và vị ấy chứng được Thiên Nhãn Minh trở thành một vị A La Hán giải thoát giác ngộ hoàn toàn. Một vị A La Hán như thế đáng được chúng sinh cúng dường thừa sự. Ai cung kính cúng dường một vị A La Hán như thế là biết cung kính những bậc đáng cung kính, sẽ thành tựu vô lượng phước lành cho đời này và những đời sau.
– Thế nào là giúp đỡ những người đáng giúp đỡ: Một kẻ bị đau khổ vì thiếu đói, vì bệnh tật, vì tai ách, đau khổ gần như chết, miệng kêu than la khóc. Rồi một cư sĩ gia chủ vì lòng từ mẫn đến với kẻ ấy, giúp đỡ, bố thí, khuyên bảo, cho ăn, cho mặc, cho thuốc thang, khiến cho kẻ ấy được an ủi, an lạc, dừng sự than khóc. Sau đó vị cư sĩ gia chủ khuyên bảo kẻ bất hạnh kia phải khởi được tâm thiện, phải làm những thiện nghiệp để chuyển nghiệp.
– Thế nào là ca ngợi những người đáng được ca ngợi: Khi người cư sĩ gia chủ trông thấy ai làm được những hạnh lành thì ca ngợi cho nhiều người để mọi người tùy hỉ, bắt chước. Khiến cho điều thiện ấy lan truyền như gió mát lan truyền trong mùa mưa.
– Thế nào là hành trì những Pháp đáng hành trì: Khi một cư sĩ gia chủ gặp được bậc chân nhân, lắng nghe bậc chân nhân, ghi nhớ những lời dạy của bậc chân nhân, tin hiểu nghiệp báo, làm gì cũng xét đến quả báo, không dám làm khổ người, không dám làm hại người, chỉ muốn làm lợi người, chỉ muốn đem an vui cho người. Vị cư sĩ ấy biết dành thời gian tọa thiền để điều phục tâm ý, nhiếp tâm với Chánh Niệm, và có thể thành tựu những quả vị thánh nhân ngay ở trên đời.
Mọi người sau khi nghe pháp thưa: “Bạch ngài đại sa môn, cả đời chúng con có bao giờ nghe được những giáo pháp tốt lành như thế này đâu, Hôm nay ngài đã mở mắt cho chúng con để chúng con thấy, ngài đã thắp lại ánh sáng trong ngôi nhà tối, đã dựng lại chân lý đã bị quăng ngã. Chúng con xin quy y ngài, quy y giáo pháp của ngài, quy y các đệ tử của ngài cho đến mạng chung vẫn trọn lòng quy ngưỡng”. Sau đó tất cả mọi người đều quỳ đảnh lễ Phật. Chợt có năm mươi thanh niên chắp tay cúi xin Thế Tôn nhận làm đệ tử của Người. tôn giả Yasa bạch với Thế Tôn những thanh niên này đã từ lâu có chánh hạnh, có trực hạnh, xứng đáng để Thế Tôn nhận làm đệ tử. Thế Tôn nhận lời và nhờ tôn giả Kondanna sắp xếp cho các thanh niên xuất gia.
Trong kinh thành Kapilavattu, Ngài Nanda báo với Vua Tịnh Phạn về tình hình của Thế Tôn ở thành Benares, Vua Tịnh Phạn truyền lệnh cho các thám tử đang đóng vai gia chủ giàu có ở Benares đến vừa mua chuộc vừa hăm dọa các giáo sĩ Bà La Môn, không cho họ gây điều gì tổn hại với Thế Tôn.
Vua Tịnh Phạn nói lại tình hình của Thế Tôn với Hoàng Hậu Pajapati và Công nương Yashodara. Cả ba người đều mong gặp lại Thế Tôn để nghe Thế tôn giảng dạy giáo lý sau bảy năm xuất gia tu hành nên Vua đã cho người đến mời Thế Tôn về thăm lại hoàng cung.
Hoàng Hậu hỏi thăm về Rahula, công nương Yashodara nói Rahula đã bắt đầu học võ, nhưng Rahula nghịch quá, chọc phá các vị giáo thọ sư đến phát phiền. Rahula còn suy nghĩ ra các thế võ lạ để tấn công lại các vị giáo thọ sư làm các vị bất ngờ. Còn những cung nữ nào sơ xuất trong công việc thì Rahula giấu đồ hù dọa làm ai cũng phát hoảng. Có lần, Rahula còn giấu mất cây gươm của thị vệ làm chú hoảng hốt vì mất gươm sẽ bị giam vào ngục.
Sáng sớm, tôn giả Gavampati dẫn hơn ba mươi vị tỳ kheo vào làng khất thực. Vì ngài biết lát nữa sẽ có các cư sĩ gia chủ thành Benares mang vật thực đến cúng dường những vật thực đó chỉ đủ cho ba mươi người với Thế Tôn dùng đủ. Ngài Gavampati biết chính xác chuyện xảy ra đến từng chi tiết đến vậy vì đã chứng quả vị A La Hán. Quả thật, một số cư sĩ mang vật thực đến cúng dường. Sau khi Phật và các vị tỳ kheo thọ thực xong, một già chủ quỳ lên thỉnh pháp:
Câu hỏi của gia chủ & Lời đáp của Đức Phật:
+ Q: Vì rất yêu thương người vợ của mình, nên gia chủ muốn đời này và đời sau được tiếp tục gặp lại thì phải làm những hạnh gì?
+ A:
– Nếu gia chủ và vợ đời này giống nhau về Tín, giống nhau về Giới, giống nhau về Bố Thí, giống nhau về Trí Tuệ thì đời sau sẽ gặp nhau:
– Giống nhau về tín: có nghĩa là hai vợ chồng đặt niềm tin nơi giáo pháp như nhau, có sự hiểu biết về giáo pháp giống nhau.
– Giống nhau về giới: có nghĩa là hai vợ chồng giữ gìn đạo đức giới hạnh cư xử giống nhau.
– Giống nhau về trí tuệ: đó là hai vợ chồng có tài năng nhận thức giống nhau.
– Giống nhau về bố thí: tức là hai vợ chồng cùng bố thí, giúp đỡ làm phước giống nhau.
Bốn điều giống nhau thì duyên nhau còn gắng bó, khiến cho đời sau còn gặp lại.
+ Q: Những bằng hữu của gia chủ đều là những người giàu có, buôn bán thịnh vượng, nhà cửa cao rộng, có phải là do làm những nghiệp giống nhau ở đời trước hay chăng?
+ A: Tuy giống nhau về quả báo đời này, nhưng lại khác nhau về nghiệp nhân đời trước. Ông là người đã từng cúng dường sáu vị sa môn tu hành chân chính nên này được phước báo nhà cửa rộng rãi. Người bạn Danti ngồi sau lưng ông đời trước hiến nhà và đất để làm bệnh xá, chăm sóc người bệnh nghèo nên đời này nhà cửa rộng rãi. Người bạn Bandhu ngồi bên phải của ông đời trước tiếp đãi mọi người tử tế ngay trong ngôi nhà của mình nên đời này có nhà cửa rộng rãi. Các ông tuy khác nhau về nghiệp nhân đời xưa nhưng cùng có quả báo giống nhau.
+ Q: Gia chủ rất yêu thương đứa con gái, nhưng từ nhỏ đã bị bệnh bẩm sinh không nói được. Xin Thế Tôn cho biết nghiệp nhân của cháu là gì và làm sao để cháu thoát được nghiệp lực này.
+ A: Này thiện nam, đứa con gái của ông ngày xưa là một gia chủ giàu có hay giúp đỡ vợ chồng ông. Nhưng lại có thói quen khinh người, không muốn trả lời các câu hỏi của người khác, không quan tâm đến sự trình bày của người khác, và đã có lần cấm gia nhân không được nói gì. Nên đời này cháu sinh ra bị bệnh câm nhưng bù lại được vợ chồng ông rất yêu thương. Hai vợ chồng ông phải bố thí cúng dường để giúp đỡ mọi người làm phúc thay cho cháu, hai vợ chồng ông phải hiểu biết giáo pháp và phải thường xuyên nói cho cháu nghe để cháu chuyển tâm, được như vậy ba năm sau cháu sẽ bắt đầu nói được.
Sau đó, gia chủ thưa với Thế Tôn: con chưa từng thấy ai trong loài người có dung sắc rực rỡ như Thế Tôn, con nhìn Thế Tôn dung nghi thù thắng giống như một thiên tử hiện hữu giữa loài người, giống như viên ngọc chói sáng giữa đêm đen, giống như ngọn núi châu báu lấp lánh vời vợi khắp cả trời đất. Bạch Thế Tôn, ngay giây phút đầu tiên được chiêm ngưỡng Thế Tôn tại nhà của thân phụ tôn giả Yasa, con nhận ra rằng đây là vị thánh muôn nghìn năm mới có một lần, mấy hôm nay con được nghe Thế Tôn thuyết pháp, những giáo pháp tốt lành từ ban đầu, tốt lành ở đoạn giữa, tốt lành ở cả phần sau, lòng con như được tắm dưới ánh nắng mặt trời, con xin được quy y với Thế Tôn, quy y với giáo pháp của Thế Tôn, quy y với chúng đệ tử của Thế Tôn, từ nay cho đến mạng chung con trọn lòng quy ngưỡng”. Sau đó, mọi người ra về một vị tỳ kheo bừng sáng đến trình với Phật năm mươi vị tỳ kheo xuất gia sau này đều đã chứng A La Hán.
Bình minh lên, mọi người lũ lượt kéo nhau vào rừng Nai. Sau khi thọ thực xong, mọi người quây quần nghe Phật thuyết pháp. Thuở xưa, Benares là một kinh đô hùng mạnh, trị vì bởi Vua Brahmadatta uy quyền, lẫm liệt bao trùm cả giải đất từ núi tuyết phía bắc về đến đại dương ở phía nam. Sau khi cai trị đất nước thanh bình, Vua khởi tâm muốn tìm con đường tu hành giác ngộ. Vua nghe danh một ẩn sĩ trên núi tuyết đạo hạnh cao siêu nên đã gửi các đoàn sứ giả đến thỉnh đạo sĩ về cung dạy đạo. Sau khi hiểu đạo, Vua đã truyền ngôi cho Thái Tử rồi cùng theo đạo sĩ về núi tuyết tu hành, chứng thiền quán. Sau khi chết Vua đi theo nghiệp của mình, Thái Tử ở lại trị vì vương quốc của mình, rồi cũng tìm đường tu hành như Vua cha. Lúc đó, Vua Brahmadatta chính là Thế Tôn, còn các vị quan tướng cũng chính là những tỳ kheo đang ở đây với Người.
Một ngày cuối mùa mưa, Đức Phật nói với các tỳ kheo, các vị đã chứng A La Hán được giải thoát hoàn toàn, các vị không nên ở đây trong khi khắp nơi còn nhiều chúng sinh si mê tăm tối, hãy cất bước ra đi, hãy đi khắp nơi để truyền bá đạo lý giác ngộ này cho chúng sinh, hãy đi khắp mọi hướng và đừng đi hai người chung một đường. Hãy lên đường vì lợi ích của Chư Thiên và loài người.
Tôn giả Konnanda xin Đức Phật cho vài tỳ kheo ở lại để hầu hạ. Nhưng Đức Phật nói có thể tự lo cho mình vào lúc này, Đức Phật sẽ đi về Uruvela hóa độ cho những tu sĩ trước kia theo hai đạo sĩ Alara Kalama và Uddaka Ramaputta. Sau đó, Đức Phật sẽ đi về Vương Xá thành theo lời mời của Vua Bimbisara, các tỳ kheo chia nhau đi mọi nơi và sẽ gặp lại Đức Phật khi thích hợp. Và lần lượt từng vị đảnh lễ Phật rồi ra đi. Có vị đi bộ, có vị biến mất tại chỗ, có vị dùng thần thông bay đi, có vị đi quanh Phật ba vòng rồi mới ra đi. Sau khi các vị đều ra đi, Phật cũng ôm bình bát đi ra khỏi khu rừng.
TẬP 12: TRỞ LẠI VƯƠNG XÁ
Đức Phật một mình vượt sông Hằng để đến Vương Xá thành Rajagaha (Vương xá). Người vào thành trước khi đến bến đò. Người vừa cầm bình bát, vừa bước đi uy nghi đĩnh đạc khiến cho người dân xung quanh chăm chú ngắm nhìn. Có người cúi chào cung kính, có người trầm trồ khen ngợi. Khi đến bến đò, chợt có một người thỉnh Phật lên đò. Hai người chèo đò ra sức chèo để đưa Đức Phật cùng những hành khách khác qua sông, bỗng nhiên chiếc đò nhẹ nhàng lướt đi làm hai người chèo đò kinh ngạc. Khi đò cập bến, hai người chèo đò không ngừng lạy Đức Phật. Đức Phật thong thả vào một khu chợ, có người đến cúng dường vật thực, Phật đi ra khỏi khu làng, ngồi dưới một tán cây thọ thực.
Trong Hoàng cung Kapilavattu, Ngài NANDA (Nan Đà) và Công Nương Yashodara luôn dõi theo mọi hành động của Đức Phật. Theo tin tức có được, Đức Phật chia các đệ tử đi khắp nơi để tuyên giảng đạo lý, một đệ tử ở lại giữ khu rừng Nai, phật tử đến đây cúng dường, xây dựng một Tinh xá khang trang, tiện nghi hơn khi Phật trở về. Trước khi xuất gia, Đức Phật chỉ huy cả một hệ thống thám tử quyền lực trùm hết các nước. Nhưng khi Ngài thành Phật thì lại không cần lập nên một tôn giáo có hệ thống tổ chức chặt chẽ, không dùng hình phạt, không tưởng thưởng như các tổ chức khác, hoàn toàn tin tưởng vào sự tự giác của các đệ tử mình, điều này làm cho Quốc Vương và Công Nương Yashodara (Da Du Đà La) lấy làm khó hiểu.
Trên đường trở về thành Vương Xá, đêm xuống, Đức Phật đến một gốc cây to và trải tọa cụ ra ngồi Thiền. Cùng lúc đó, bốn vị Chư Thiên tử hiện ra cúng dường sàng tọa cho Đức Phật nghỉ ngơi (giường bằng gỗ chiên đàn, mái che bằng những tấm vải trời rất đẹp). Trong đó, có vị Chư Thiên hỏi Phật: “Bạch Thế Tôn, một thượng nhân hành trì pháp gì để được bất thoái chuyển trên đạo lộ dẫn đến Vô Thượng Bồ Đề?”
Đức Phật đáp: “Khi một thượng nhân muốn bất thoái chuyển trên đạo lộ dẫn đến vô thượng bồ đề hành trì Pháp Không. Thế nào là Pháp Không? Tức Thượng nhân đó phải làm tất cả những việc thiện, làm tất cả những việc có lợi cho chúng sinh, giúp chúng sinh có vật thực, có ý phục, có thuốc men, có chánh mạng nghề nghiệp, giúp chúng sanh có chánh pháp để hành trì. Thượng nhân đó làm tất cả những thiện trải qua nhiều số kiếp, làm lợi ích chúng sinh không tính giới hạn, nhưng xem tất cả là không để hướng về vô thượng bồ đề”.
Các vị Thiên tử sau khi nghe xong hoan hỷ, đảnh lễ Phật rồi biến mất. Sau đó, Đức Phật ngồi thiền đến khuya rồi lên sàn tọa nằm nghỉ. Nằm nghỉ một chút, Đức Phật lại ngồi thiền đến sáng. Người tiếp tục đi về phía đông.
Khi Đức Phật ngồi dưới gốc cây thọ thực xong, có gia chủ DHULI đến đảnh lễ Đức Phật mà thưa rằng: “Kính thưa Ngài Sa môn, xin cho chúng con biết Ngài từ đâu đến, danh tánh là gì, Ngài thọ trì giáo pháp của ai, và Ngài giảng đạo lý gì ạ?”
Đức Phật ôn tồn đáp: “Này gia chủ DHULI, Như Lai không có ai là Thầy, Như Lai xuất thân từ dòng dõi Gotama ở đất nước Sakiya, Như Lai giảng dạy đạo lý đưa đến diệt khổ, giác ngộ khỏi vô minh, giải thoát khỏi luân hồi sinh tử”.
Đức Phật tiếp tục thuyết giảng về ĐẠO LÝ DIỆT KHỔ: “Mỗi chúng sinh đều bị chi phối bởi NGHIỆP DUYÊN. Do nghiệp đời trước mà chúng sinh có thể sinh về nơi cao sang hay chỗ nghèo khó. Nghiệp cũng chi phối đời sống chúng sinh này suốt đời, khiến cho họ khi thì thành công, khi thì thất bại. Ngay cả dung nghi đẹp xấu của một người cũng bị nghiệp chi phối. Nếu một người đời trước sống với ba nghiệp thiện: thân làm thiện, miệng nói lời thiện, ý nghĩ điều thiện thì quả báo tốt lành sẽ đến với họ, thậm chí có thể tái sinh cộng trú với Chư Thiên. Nếu một người đời trước sống với ba nghiệp bất thiện thì đời này họ chịu nhiều quả báo đau khổ thậm chí bị đọa vào ba đường ác đạo là địa ngục, ngạ quỷ, súc sinh.
Con người ai cũng phải ăn để sống, nên ai cũng phải biết ơn các vị nông phu. Nếu ai sống trong cao sang quyền quý mà không biết đến việc hái trồng thì sẽ bị tái sinh vào gia đình nông dân để tự mình làm ra thực phẩm cho đời để trả ơn đời. Nếu ai sống biết giúp đỡ những người khó khăn, tiết kiệm của đất trời thì sẽ được mùa màng tươi tốt, được nhiều quả báo lành ở đời sau. Những ai sống bỏn xẻn, phung phí của trời đất thì sẽ chịu mùa màng thất bại”.
Sau khi nghe xong bài pháp, gia chủ DHULI vô cùng hoan hỷ tán thán, xin quy y, trọn lòng tôn kính Tam Bảo.
Một buổi sáng mùa đông ở một xóm nhỏ. Có hai đứa bé chăn bò thuê đang co ro vì lạnh. Chúng ghé vào một căn chòi xin que củi lửa rồi ra cánh đồng bứt cỏ khô để nhen lửa sưởi ấm. Sau đó chúng chạy đi bắt bẫy chim về nướng ăn. Đang mải mê ăn thì lửa cháy lan ra cánh đồng, bốc cao lên vây quanh hai đứa trẻ. Trong đám lửa cháy đó, Đức Phật xuất hiện. Ngài đến nhìn hai đứa trẻ một cách trìu mến. Hai đứa trẻ nhìn thấy Đức Phật thản thốt van xin: “Xin ông thần cứu đàn bò của con, lửa sẽ thiêu cháy mất bò”.
Đức Phật đưa bàn tay về phía cánh đồng lửa, lập tức lửa tắt lịm.
Hai đứa trẻ vui mừng cảm tạ Đức Phật rối rít và kể lại sự việc này cho người dân trong làng nghe. Mọi người trong làng vô cùng cảm kích.
Đức Phật thuyết giảng về NHÂN QUẢ cho người dân trong làng nghe. Ngài nói: “Mọi việc trên đời đều có nhân quả báo ứng, trong đời trước chúng ta đã làm nghiệp thiện ác ra sao thì đời này chính chúng ta sẽ nhận chịu quả báo khổ vui tương ứng như thế. Nếu đời trước ta sát sinh lấy của không cho tà hạnh, nói dối hay ác ngữ, chìm sâu trong men rượu thì đời này đau khổ vô cùng. Nếu đời trước ta có chánh hạnh, hay cứu người, biết bố thí, không xâm phạm vợ người, nói lời chánh trực, đúng pháp, tránh xa rượu men, thì đời này ta hạnh phúc giàu sang. Vì thế, mọi người hãy nhớ làm điều thiện lành suốt đời”.
Sau khi nghe xong, dân làng hoan hỷ thỉnh Đức Phật ở lại để mọi người cúng dường vật thực cho Ngài nhưng Đức Phật từ chối vì Ngài có việc phải đi về URUVELA.
Đức Phật lại tiếp tục đi….
Tại một ngôi làng nọ đang diễn ra lễ tế đàn, người dân ở đây nghĩ rằng cần cúng tế trời đất thì sẽ được trúng mùa. Ba mươi con dê đực, dê con đã được đưa đến tế lễ, một Giáo sĩ cầm lửa đốt đuốc và đọc thần chú, khi đốt lửa thì thì đống củi lại không cháy. Mọi người đang xôn xao thì Đức Phật xuất hiện. Sau một hồi tranh luận. Đức Phật đề nghị cởi trói cho những con dê bị trói thì củi sẽ tự bốc cháy. Còn nếu củi không cháy thì các vị Bà La Môn đề nghị Đức Phật đền bù ba mươi con dê và làm nô lệ cho họ ba năm. Sau khi những con dê được thả, đống củi tự nhiên bốc cháy. Mọi người ngạc nhiên reo hò và xin được nghe giáo pháp của Đức Phật.
Đức Phật tiếp tục giảng về NHÂN QUẢ cho mọi người nghe. Đức Phật nói: “Thần linh không đẹp lòng vì mọi người sát sinh cúng tế mà Chư Thiên chỉ đẹp lòng vì mọi người sống thuần thục trong chánh pháp. Vì thế hãy sống theo chánh pháp, không làm các việc ác, chỉ làm các việc lành, giữ tâm hồn thanh tịnh, và mọi người sẽ được no ấm. Nếu các người giữ được ba nghiệp thuần thiện, ý nghĩ đều tốt, miệng nói điều tốt, thân làm điều tốt thì khi mạng chung các người có thể sinh về cộng trú với Chư Thiên. Ngược lại nếu các người huân tập ba nghiệp ác thuần thục ý nghĩ điều ác, miệng nói lời ác, thân làm điều ác thì khi mạng chung các người sẽ phải đọa vào ba ác đạo, là địa ngục, ngạ quỷ, súc sinh. Này các dân làng, các thần linh không đẹp lòng vì các người sát sinh cúng tế. Chư Thiên không đẹp lòng vì các người cắt cổ các con dê trong đau đớn kêu la.
Dân làng sau khi nghe xong trọn lòng quy ngưỡng, cúng dường vật thực cho Phật. Đức Phật lại tiếp tục đi!
Tại thị trấn GaYa, có một thanh niên tên PINANA chưa lập gia đình cùng với hai mươi chín người bạn đã có vợ đang có mặt tại một tiệc rượu, họ luôn nghĩ mình giàu có, hạnh phúc nên thỏa thích say mê hưởng thụ tuy nhiên họ lại có thiện căn, hiểu rằng đời người tạm bợ, kính trọng các bậc sinh thành, giúp đỡ người xung quanh, được mọi người yêu mến, luôn lo sợ sự ích kỷ và tội lỗi của mình.
Khi mọi người đều say khướt, có một kỹ nữ lén lấy trang sức của các thanh niên rồi bỏ trốn, bị vấp phải một thanh niên niên khiến anh này choàng tỉnh, ba mươi thanh niên cùng đuổi theo cô kỹ nữ và gặp Đức Phật đã ngồi thiền trong rừng từ khi nào.
Khi hỏi Phật về cô kỹ nữ, Đức Phật trả lời rằng: “Việc tìm cô gái là quan trọng hay tìm chính mình quan trọng hơn?”
Các thanh niên trả lời: “Thưa ngài Sa Môn, mọi thứ trên đời đều vô thường tạm bợ, nên tìm chính mình quan trọng nhất ạ”.
Đức Phật giảng cho các thanh niên ở GaYa về ý nghĩa của việc: “TÌM CHÍNH MÌNH”.
Đức Phật nói: “Một thanh niên gia chủ sống đầy đủ với ngũ dục của thế gian, nhưng biết khao khát đi tìm một đời sống cao thượng. Người này gặp một đạo sư với tiếng lành vang xa. Đây là bậc đạo sư có tuệ giác và công đức vô lượng. Đây là bậc đạo sư đã giác ngộ và giải thoát khỏi ba cõi thế gian. Đây là bậc đạo sư có thể dẫn đường cả cõi trời và cõi người.
Người thanh niên xuất gia, cạo tóc, đắp y, từ bỏ gia đình, sống không gia đình, theo vị đạo sư học và thực hành giáo pháp.
Người này khép mình trong phạm hạnh, thấu hiểu nghiệp duyên chi phối kiếp sống của chúng sinh đời này và đời sau. Sống không lầm lỗi, không gây tổn hại chúng sinh và tinh tấn thiền định.
Này các thanh niên ở Gaya, người này an trú chánh niệm ngày và đêm, ngồi kiết già như hoa sen dưới gốc cây hay trong nhà hoang.
Người này lần lượt phá trừ năm triền cái là tham, sân, hôn trầm, nghi hoặc, trạo cử.
Người này bắt đầu nhập sơ thiền, thân tâm hỷ lạc còn tầm còn tứ, an trú trong sơ thiền thuần thục.
Người này nhập được nhị thiền, thân tâm hỷ lạc, hết tầm hết tứ, nhất tâm định tĩnh.
An trú thuần thục trong nhị thiền, người này nhập tam thiền, thân tâm an lạc, thoát khỏi các tưởng.
An trú thuần thục trong tam thiền người này nhập tứ thiền, không khổ không lạc, thoát khỏi tâm thức, thanh tịnh hoàn toàn.
Này các thanh niên Gaya, vị này sau khi nhập tứ thiền hướng tâm về những kiếp quá khứ, nhớ lại vô số đời sống đã qua. Nhớ lại mình sinh ở đâu, cha mẹ là ai, tên mình là gì, mình đã tạo những hạnh nghiệp gì, quả báo ra sao, cho đến vô lượng số kiếp. Như vậy vị này chứng được Túc Mạng Minh.
Vị này tiếp tục quan sát tất cả chúng sinh, thấy rằng chúng sinh trôi lăn trong ba cõi sáu đường theo các nghiệp đã tạo. Những ai tạo nghiệp bất thiện sẽ đọa vào ba ác đạo là địa ngục, ngạ quỷ, súc sinh. Những ai tạo nghiệp thiện sẽ tái sinh vào cõi trời hoặc cõi người. Vị này quan sát chúng sinh giống như một người ở trên lầu cao tại nhã tưu đường quan sát mọi người qua lại. Do quan sát như thế, vị này chứng được Thiên Nhãn Minh.
Sau khi chứng được Thiên Nhãn Minh, vị này quan sát khắp cả vũ trụ và nhân sinh để hiểu được Tứ Diệu Đế . Đức Phật tiếp tục giải thích về TỨ DIỆU ĐẾ:
“Tứ Diệu Đế tức vị ấy thấy rõ sự đau khổ là bản chất của cuộc sống. Vị ấy thấy ái dục là nguyên nhân của đau khổ.
Vị ấy thấy niết bàn là nơi hoàn toàn thoát khổ.
Vị ấy thấy rõ Bát Chánh Đạo là con đường đưa đến niết bàn thoát khổ. Như vậy vị ấy chứng được Lậu Tận Minh.
Với Tam Minh đã chứng đạt được vị ấy trở thành một vị A La Hán, viên mãn giải thoát giác ngộ.
Một vị như thế là vị đã tìm được chính mình”.
Sau khi nghe xong, ba mươi thanh niên sững sờ phấn khích. Chợt PINANA lên chắp tay thưa: “Bạch Thế Tôn, con có lòng tin Thế Tôn là bậc giác ngộ, là bậc A La Hán, những gì Thế Tôn vừa thuyết giảng đã khiến con mở con mắt thấy được pháp. Tất cả thế gian đều là sinh diệt vô thường. Từ nay con xin theo Thế tôn để tìm lại chính mình. Xin Thế tôn chấp nhận cho con xuất gia trong pháp và luật của Thế Tôn”.
Đức Phật im lặng nhận lời.
Sau đó, hai mươi chín thanh niên còn lại xin xuất gia theo Đức Phật.
Ba mươi thanh niên bỗng biến thành ba mươi tỳ kheo lúc nào không hay khi đang đi sau lưng Phật.
Các tỳ kheo chia nhau làm những căn lều trại gần bìa rừng để tu tập dưới sự hướng dẫn thiền định của Đức Phật.
Vài ngày sau, hai mươi chín người vợ trẻ kéo nhau vào rừng khóc than chửi mắng vì chồng mình đã trở thành tỳ kheo. Tuy nhiên, ba mươi tỳ kheo vẫn cương quyết theo Đức Phật.
Trong ba mươi tỳ kheo vừa mới xuất gia thì có mười hai người đã chứng quả Tu Đà Hoàn, Phật dặn dò mọi người hãy sống hòa hợp với nhau như nước với sữa, việc gì cũng hỏi ý nhau. Đừng tự ý làm theo riêng mình.
Đức Phật một mình đến một tu viện gần dòng sông Neranjana – Ni liên thiền, độ cho ba anh em Kassapa đang sống ở gần đó.
Tại đây, một số cư sĩ mang vật phẩm đến cúng dường cho đạo sư Uruvela Kassapa (Ca Diếp) để chuẩn bị lễ tế trời vào bảy ngày nữa. Đạo sư phải tịnh thiền để chuẩn bị cho lễ tế trời sắp đến và mời mọi người cùng thân quyến ở lại để dự lễ nên chỗ ở kín hết.
Đến chiều, Đức Phật ôm bình bát đi thẳng đến chòi lá của đạo sư Uruvela Kassapa xin nhờ một chỗ ngủ qua đêm. Hiện tu viện đã kín chỗ và chỉ còn một căn nhà đất trên đồi. Tuy nhiên căn nhà này có một con rắn hổ mang chúa rất to và hung dữ. Ai đến gần là nó phun nọc độc làm mù mắt ngay. Các cư sĩ ở đây thần phục đạo sư Uruvela Kassapa vì đã điều phục được con rắn này, tuy nhiên không ai vào trong nhà đó ở được.
Sau khi nghe đạo sư Uruvela Kassapa phân trần, Đức Phật đến ở tại căn nhà đất đó dưới sự ngạc nhiên của những tu sĩ ở đây.
Chiều tối xuống dần, quanh căn nhà đất tỏa ra ánh sáng dịu dịu chung quanh làm cho mọi người vừa ngạc nhiên vừa thán phục. Trời vừa sáng, các tu sĩ đã hội tụ đông đảo nhìn về căn nhà đất để thỉnh Đức Phật thọ thực.
Đức Phật cùng thọ thực với đạo sư Uruvela Kassapa, đạo sư Uruvela Kassapa hỏi Đức Phật:
“Thưa tôn giả Sa môn, Ngài từ đâu đến, dòng họ là gì, ai là thầy của tôn giả, đêm qua tôn giả ngủ có an lành không, con rắn thần đó có phản ứng gì không?”
Đức Phật trả lời: “Này đạo sĩ Uruvela Kassapa, Như Lai xuất thân từ dòng họ Gotama của nước Sakya. Không có ai làm thấy của Như Lai cả. Đêm qua Như Lai ngủ rất an lành, con rắn ấy vẫn nằm im trong góc nhà rất ngoan ngoãn”.
Đêm xuống, căn nhà đất bỗng có từng vầng hào quang bay xuống, lát sau lại bay lên sáng rực cả một vùng. Các tu sĩ tò mò ra xem và cùng gọi đạo sĩ Uruvela Kassapa.
Sáng hôm sau, khi ngồi thọ thực cùng Đức Phật, đạo sĩ Uruvela Kassapa hỏi Phật về sự kiện đêm qua.
Đức Phật trả lời: “Này đạo sĩ Uruvela Kassapa, những vầng ánh sáng đó là hào quang của chư thiên của các cõi trời xuống tham vấn Như Lai. Ban đầu là cõi trời Tứ Thiên Vương, sau đó là cõi trời Sakka Đế Thích, và cuối cùng là cõi trời Phạm Thiên”.
Đạo sĩ Uruvela Kassapa tiếp tục hỏi: “Chư thiên đã hỏi gì và Ngài đã đáp gì ạ?”
Đức Phật trả lời: “Này đạo sĩ Uruvela Kassapa, Vua Trời Đế thích đã suy giảm phước làm Thiên Chủ, về hỏi Như Lai đạo lý của sự giác ngộ. Như Lai đã giải thích về sự vô thường, vô ngã, khiến Đế thích chứng quả Tu Đà Hoàn và phục hồi phước làm Thiên chủ”.
Đạo sĩ Uruvela Kassapa nghe xong run tay làm rơi chiếc cốc…
Mọi người khẩn trương chuẩn bị cho việc tế lễ, không khí ở đây rất nhộn nhịp, mọi người ở xa lần lượt kéo nhau về dự lễ. Một tu sĩ ở đây chợt nhớ ra rằng Sa môn Gotama lúc trước có theo học với Sư tổ UDDAKA RAMAPUTTA một thời gian ngắn đã nhanh chóng chứng được kết quả bằng với Tổ sư, được Tổ sư mời ở lại để giao đồ chúng nhưng Sa môn GOTAMA đã từ chối và ra đi. Lúc này đạo sĩ Uruvela Kassapa đang nhập thiền độc cư nên không biết chuyện này và khi xuất thất thì Sa môn GOTAMA đã rời khỏi tu viện.
Đạo sĩ Uruvela Kassapa lo sợ Đức Phật sẽ làm cho mọi người trong lễ tế sẽ sao lãng. Tuy nhiên Đức Phật đã rời khỏi tu viện và nhắn lại rằng Người sẽ vắng mặt trong những ngày tế lễ và sẽ trở lại sau khi tế lễ hoàn tất. Ngài cũng nhắn rằng đạo sĩ Uruvela Kassapa nên xây dựng khu nhà vệ sinh riêng cho nam và nữ ở ngoài bìa rừng cho sạch sẽ và dự đoán sẽ có ba nghìn hai trăm lẻ bảy người về dự lễ, đạo sĩ Uruvela Kassapa làm theo lời Đức Phật dặn dò.
Trong buổi tế lễ, đạo sĩ Uruvela Kassapa đứng trên tế đài và đọc thần chú, sau đó đạo sĩ Uruvela Kassapa cầm đuốc châm lửa vào đống củi. Tuy nhiên ông châm hoài mà không cháy. Mọi người hồi hộp lo lắng. đạo sĩ Uruvela Kassapa nghĩ đến sự trợ giúp của Đức Phật, ý nghĩ đó vừa thoáng qua thì lập tức đống lửa bốc cháy. Mọi người thì reo hò, duy chỉ đạo sĩ Uruvela Kassapa sững sờ.
Qua hôm sau, đạo sĩ Uruvela Kassapa mời Đức Phật đến thọ thực cùng, đạo sĩ Uruvela Kassapa nói: “Thưa tôn giả Gotama, tôi có lòng tin tôn giả đã hỗ trợ tế đàn của chúng tôi được viên mãn tốt lành. Tôi xin cảm niệm ân đức của tôn giả và mong tôn giả hãy giúp đỡ chúng tôi nhiều hơn nữa”.
Đức Phật đáp: “Này Uruvela Kassapa, ông chưa phải là A La Hán, cũng chưa biết con đường đưa đến quả vị A La Hán và khi ông lạm nhận mình là A La Hán thì ông bị tổn hại công đức nặng nề. Có con đường đưa đến quả vị A La Hán, đó là Bát Chánh Đạo”.
Mọi người hối hả chuẩn bị lễ đài để Đức Phật thuyết pháp, Đức Phật nói về nhân quả nghiệp báo và Tứ Diệu Đế: “Này các đạo sĩ, hạnh phúc hay an vui của mỗi chúng sinh đều do nghiệp duyên quá khứ. Ai đã từng thực hành các thiện nghiệp với thân nghiệp, khẩu nghiệp, ý nghiệp tốt lành sẽ sinh về cõi trời hoặc cõi người. Ai tạo các nghiệp bất thiện với thân nghiệp, khẩu nghiệp, ý nghiệp xấu xa sẽ phải đọa vào ba đường ác đạo địa ngục, ngạ quỷ, súc sinh. Này các đạo sĩ, thế gian là đau khổ với tám loại khổ… Này các đạo sĩ, ái dục là nguyên nhân của đau khổ… Này các đạo sĩ, niết bàn tịch tịnh là giải thoát. Này các đạo sĩ, Bát Chánh Đạo là con đường đưa đến giải thoát. Này các đạo sĩ, chấp ngã là sự ngu dốt của chúng sinh, chúng sinh lầm tưởng có một bản ngã nên sống sai lầm, vị kỷ, tham lam, sân hận… Này các đạo sĩ, vô ngã là sự giác ngộ tột cùng cao quý”.
Sau khi Đức Phât giảng xong, đạo sĩ Uruvela Kassapa đáp: “Bạch Thế tôn, nay con đã giác ngộ, con mới lầm hiểu mình đã sai lầm khi tưởng mình là A La Hán”.
Đạo sĩ Uruvela Kassapa và các mọi người xin quy y với Đức Phật.
Sau khi mọi người đều xuống tóc và ném bỏ các vật dụng tế lễ xuống dòng sông Nerannaja, Đức Phật nói GOPURA đến cánh rừng phía đông nơi có ba mươi vị tỳ kheo đang trú ngụ mời các vị đến đây.
Đức Phật dạy các tỳ kheo NGỒI THIỀN. Ngài dạy: “Này các tỳ kheo, hãy ngồi kiết già an trú chánh niệm trước mặt, giữ thân bất động, hãy thực hành quán niệm hơi thở, hơi thở vào ta biết hơi thở vào, hơi thở ra ta biết hơi thở ra. Này các tỳ kheo, thực hành quán niệm hơi thở được nhiều công đức lớn, nhiều lợi ích lớn”
Sau khi nghe Đức Phật dạy về cách ngồi thiền, mọi người đều tinh tấn tu tập thiền định, ba mươi tỳ kheo ở khu rừng cũng đến đây để cùng với mọi người tu tập.
Bỗng một hôm, em ruột của Uruvela Kassapa tên là Nadi Kassapa dẫn ba mươi đệ tử đến xin gặp Uruvela Kassapa. Ông lo lắng vì trông thấy vật dụng tế lễ của Uruvela Kassapa trôi theo sông Ni Liên Thiền nên nghĩ rằng Uruvela Kassapa đã gặp nạn nên đã vội vàng dắt hết đồ chúng về đây ứng cứu. Ông ngạc nhiên vì thấy Uruvela Kassapa cạo bỏ râu tóc như một vị sa môn.
Uruvela Kassapa giải thích cho em mình hiểu rằng: “Này hiền đệ Nadi Kassapa, từ lâu huynh đệ ta tu hành đi tìm sự giác ngộ, huynh đệ ta đã từng theo học với tôn sư UDDAKA RAMAPUTTA. Sau khi tôn sư qua đời, ba huynh đệ ta bắt đầu làm thầy thu nhận đồ chúng và chia ra ở ba tu viện khác nhau gần đây. Trong quá trình tu đã gặp nhiều sai lầm, nghĩ mình là A La Hán nên phước hao tổn rất nhiều, nhờ gặp được Đức Phật nên đã giác ngộ”.
Khi nghe Uruvela Kassapa nói về Phật, một người thầy của cả cõi trời và cõi người, là vị Phật giác ngộ, trí tuệ siêu phàm. Nadi Kassapa muốn được gặp Phật. Uruvela Kassapa đưa Nadi Kassapa gặp Phật và xin được Đức Phật thuyết pháp cho em mình nghe.
Đức Phật thuyết giảng cho mọi người: “Này Nadi Kassapa, có những pháp hành đưa đến nội tâm an lạc, giải thoát, lìa xa những tham dục, sân hận, nghi ngờ, trạo hối và cũng có những pháp hành làm tăng thêm các ác pháp như thế. Này Nadi Kassapa, pháp hành nào làm xa lìa các ác pháp? Đó là khi một hành giả thấy được như thật, hiểu được như thật, quán được như thật sắc này là vô thường, thọ này là vô thường, tưởng này là vô thường, hành này là vô thường, thức này là vô thường.
Này Nadi Kassapa,
SẮC này do duyên tứ đại hợp thành, giòn bở không chắc chắn, sẽ già, sẽ bệnh, sẽ chết, sau khi chết các phần xương thịt nhanh chóng tan hoại thành bụi đất hư vô.
THỌ là những cảm xúc khổ vui biến động bất thường thúc đẩy chúng sinh yêu ghét phiền não không ngừng khiến chúng sinh tạo nghiệp trôi lăn, không thường tại trong luân hồi sinh tử. Những cảm xúc đó mong manh, biến dị, mau thay đổi, chợt đến chợt đi, không phải là bền vững lâu dài.
Này Nadi Kassapa,
TƯỞNG là những ý nghĩ, hình ảnh, âm thanh được biểu hiện bên trong tâm trôi liên tục như một dòng nước, không thường tại, không an trú, không phải là điều nương tựa.
HÀNH là những suy luận sáng tạo quyết định của nội tâm. Điều khiển sự hoạt động của cả thân, khẩu, ý là hang ổ của ngã chấp, biến dị, vô thường, liên tục thay đổi trong từng sát na, không phải là chỗ an trú.
Này Nadi Kassapa,
THỨC là cái biết trôi rất nhanh giống như bất động, nhưng vẫn là biến dị vô thường, không bền vững. Ai có thể thấy rõ như thế, hiểu rõ như thế, quán chiếu rõ như thế sẽ lìa xa các ác pháp, được tự tại, giải thoát sự ràng buộc của sinh tử, thoát khỏi lưới của Mara”.
Ngay giây phút đó, Uruvela Kassapa chứng quả A La Hán, Nadi Kassapa chứng quả Tu Đà Hoàn. Ngay lúc đó, cả Nadi Kassapa và ba mươi đồ chúng của Nadi Kassapa xin được xuất gia theo Đức Phật.
Đêm xuống, Đức Phật dạy các tỳ kheo ngồi thiền. Ban ngày, Đức Phật cùng các tỳ kheo vào làng khất thực. Khi Đức Phật đi vào ngôi làng Uruvela ngày xưa lúc Đức Phật tu hành khổ hạnh sáu năm ở đây. Cả dân làng reo mừng kéo ra đón tiếp, Đức Phật khuyên mọi người siêng năng tu hành theo chánh pháp.
Đến chiều, chợt có một đạo sĩ là em của Nadi Kassapa và Uruvela dẫn theo hai trăm đồ chúng đến đây vì cũng đã nhìn thấy những đồ tế trôi trên sông. Khi ông đến gặp Nadi Kassapa và Uruvela, hai người anh kể về Đức Phật và cùng với một nghìn đồ chúng đến đảnh lễ Phật và cầu sự hóa độ của Đức Phật.
Ngày hôm sau Đức Phật cùng các tỳ kheo trở về vương xá thành. Trên đường đi, Đức Phật thuyết bài kinh ADITTHAPARIYAYA có nghĩa là tất cả đều bốc cháy.
Đức Phật nói: “Này các tỳ kheo, tất cả thế gian đều đang bốc cháy trong ngọn lửa vô thường, từng thân người rồi sẽ già nua, bệnh hoạn và già chết. Những ngôi nhà đẹp đẽ sẽ tàn lụi, những vương quốc to lớn cũng suy vong, những gì chúng sinh đắm luyến rồi cũng tan hoại. Này các tỳ kheo, khi nhìn thấy một ngọn lửa, hãy nhìn thấy cả thế gian đang rực cháy. Này các tỳ kheo, tham sân si là ngọn lửa thiêu rụi tâm hồn của chúng sinh, chúng sinh bị tham, sân, si chi phối mà tạo vô số ác nghiệp để bị ràng buộc mãi trong luân hồi vô tận. Ai có thể dập tắt ngọn lửa tham sân si trong nội tâm mình mới là kẻ chiến thắng đích thực. Vì vậy, khi nhìn thấy một ngọn lửa, hãy nhớ đến nội tâm ta đang bị thiêu đốt bởi tham, sân, si.
Này các tỳ kheo, ngã chấp là ngọn lửa âm ỉ cháy trong tâm khiến chúng sanh si mê chìm đắm không lối thoát. Sắc thân là vô thường và tàn hoại, chúng sinh nghĩ rằng thọ là ta, là của ta, là thuộc về ta, nhưng không phải, cảm thọ chỉ là vô thường biến hoại, chúng sinh nghĩ tưởng là ta, là của ta, là thuộc về ta, nhưng không phải… hành là ta… thức là ta. Vì vậy, khi nhìn thấy một ngọn lửa, hãy hiểu rằng ngọn lửa chấp ngã đang âm ỉ cháy.
Này các tỳ kheo, lửa sẽ bốc lên và nước sẽ chảy xuống, đó là thuộc tính tự nhiên của vạn vật. Chẳng có lửa nào đưa ta lên trời nếu ta không từng làm những thiện nghiệp, cũng chẳng có nước nào đưa ta xuống địa ngục nếu ta không làm các điều ác. Vì vậy hãy tránh xa các điều ác và siêng năng làm các việc lành. Một tỳ kheo phải thấy sự nguy hiểm trong từng lỗi nhỏ nhặt, cũng như phải góp nhặt từng chút điều thiện lành.
Này các tỳ kheo, Thiền định là con đường đưa chúng sinh vượt lên khỏi những loạn động thấp hèn của tâm trí, chứ không phải ngắm nhìn ngọn lửa bốc lên mà có thể vượt lên cao được”.
Lúc Đức Phật thuyết pháp, thấp thoáng chư thiên cũng hiện ra nghe pháp. Sau khi kết thúc bài pháp, tất cả các tỳ kheo đều chứng quả từ thấp đến cao. Cả cõi đất rung động vì chưa từng có một khoảnh khắc nào đông người đắc đạo như thế, chư thiên hiện ra giữa hư không tấu nhạc và rải hoa cúng dường tán thán Đức Phật.
Đêm đó, Đức Phật và chư tỳ kheo nghỉ lại trên đồi Sira. Ba ngày sau, đã đến thành Vương xá.
TẬP 13: THƯỢNG THỦ TĂNG ĐOÀN
HD đang tóm tắt bằng hình ảnh ạ.
TẬP 14: VỀ CA-TỲ-LA-VỆ
Một ngày nọ, Kalydayi cùng những người bạn hữu đến trước Đức Phật và xin được xuất gia. Họ được quốc vương Nanda giao cho nhiệm vụ thỉnh cầu Đức Phật về thăm lại Kapilvatthu, quê hương của người.
Một buổi chiều, rất nhiều chư tăng và cư sĩ kéo nhau đến quây quần ở rừng tre. Kaludayi đến quỳ trước Đức Phật và kể về sự mong nhớ của những người thân yêu Đức Phật. Và cuối cùng, người quyết định sẽ về thăm lại Kapilavatthu vào mùa mưa.
Đêm đến những kẻ lạ mặt kéo nhau đến thăm dò thì bị tôn giả Kaludayi phát hiện. Những người này thuộc các nhóm ngoại đạo hoạt động quanh Vương Xá Thành, họ tức giận tìm mọi cách phá tăng đoàn chỉ vì vua Bimbisara quy y. Nhưng tôn giả Sariputta không dự định sẽ trình báo lên vua Bimbisara bởi cuộc đời này có nhiều thứ không thể theo ý muốn của mình, người gieo nhân nào thì sẽ gặp quả đó.
Trong thành Vương Xá, sau khi tôn giả Sariputta chứng kiến cảnh hai vị tỳ kheo đang sừng sộ với nhau. Theo lời chỉ dạy của Đức Phật, ông gọi các tân tỳ kheo lại chỉ dạy những động tác cử chỉ của một vị tỳ kheo chân chính. Những ngày hôm sau, một số tỳ kheo đến hỏi tôn giả về hóa thân kiếp trước của mình và họ biết được những việc làm xấu xa của mình đã gây ra một quả báo tương tự dành cho chính mình.
Trời sáng, tôn giả Moggalana ngồi nhập định hiện ra hàng nghìn tỳ kheo mang bát vào thành khất thực, trong thành các đạo sĩ ngoại đạo mắng chửi mặc cho các tỳ kheo bình thản đứng nghe. Bỗng nhiên, cả nghìn tỳ kheo nhẹ nhàng cất lên rồi biến mất. Trong sự ngỡ ngàng các gia chủ quay lại trách cứ các đạo sĩ đã phỉ báng nhầm các bậc thánh nhân. Sau đó, dân làng vui mừng ân cần đón tiếp khi gặp các tỳ kheo.
Một ngày nọ, nhiều tỳ kheo lớn tuổi đến và được tôn giả Asajira đón tiếp ân cần. Nhiều tỳ kheo trẻ đến đánh lễ với tôn giả Kondanna (một trong năm người được vua Sudhodana khuyến khích theo hầu hạ Đức Phật). Tôn giả Kondanna mỉm cười kể về ngày Thế Tôn bảy ngày tuổi, người được các Bà La Môn tiên tri sẽ là một vị Phật hoặc là một chuyển luân vương, cả triều đình chưa kịp vui mừng bao lâu thì cùng lúc đó hoàng hậu Maya qua đời khiến cả đất nước Sakiya bao phủ trong nỗi buồn. Và các tỳ kheo vây quanh các tôn giả trưởng lão hỏi thăm chuyện trò không biết chán…
Một buổi sáng đẹp trời, nghe tin Đức Phật chuẩn bị về Kapilavatthu, vua Bimbisara cùng tùy tùng vội đến tinh xá đảnh lễ Phật, ông xin cho người của ông gia nhập đoàn để mang các phẩm vật, Đức Phật im lặng nhận lời. Trong khi đó, mọi người trong tinh xá chào hỏi dặn dò nhau ai sẽ đi, ai sẽ ở lại thật nhộn nhịp. Hôm sau trời vừa sáng, Đức Phật đắp y ôm bát dẫn đầu đoàn người rời khỏi Trúc Lâm Tinh Xá. Vua Bimbisara cùng nhiều người đến quỳ bên đường đánh lễ từ biệt Phật. Đoàn người cứ thế ngày qua ngày băng qua con sông, băng qua cánh rừng, sườn đồi. Khi đến sông Hằng rộng mênh mông, Đức Phật dừng lại bảo tôn giả Sariputta hãy nán lại đi chung với đoàn ngựa chở vật phẩm. Trong chớp mắt, Phật cùng chư tăng biến mất ở bờ sông bên này, và hiện ra ở bờ sông bên kia để đỡ vất vả cho những người lái đò.
Trong cánh rừng, một nhóm cướp bàn tán với nhau việc cướp phẩm vật, bỗng tôn giả Yasa chợt hiện ra trước mặt bọn cướp. Ngài bảo chúng hãy tấn công mình, bọn cướp hoảng hốt xong đến đâm chém tôn giả loạn xạ, nhưng không thể chạm vào người ngài. Tôn giả Yasa bắt đầu kể nguyên nhân tại sao nhị ca của chúng bị phỏng nặng khiến bọn cướp lúc này chỉ biết buông gươm quỳ xuống chắp tay.
Một buổi sáng, nghe tin Đức Phật đi khất thực ngoài thành, vua Sudhodana và vua Nanda vội vã ra khỏi thành để mời Phật và chư tăng vào hoàng cung. Trong thành, người dân Kapilavatthu kéo nhau ra đường đón Đức Phật và đoàn tỳ kheo. Đến hoàng cung, Đức Phật ngồi trên bục nói về việc tu tập để chứng ngộ đạo quả vượt khỏi trầm luân khiến vua Suddhodana bừng tỉnh quỳ xuống lạy Phật. Trước khi ra ngoài gặp mọi người Đức Phật có vài lời khuyên nhủ công nương Yashodara khiến người bừng tỉnh.
Sau khi dặn dò Nanda, Đức Phật đi đến căn nhà đất nhỏ gần ba lâu đài. Lát sau, tôn giả Sariputta dắt Rahula vào, tóc đã cạo sạch khiến tất cả hoàng tộc đều ngỡ ngàng, vua Suddhodana tỏ vẻ không vui yêu cầu chỉ nhập nhận xuất gia cho trẻ nhỏ khi được cha mẹ đồng ý và được Đức Phật chấp nhận. Ngoài kia các binh sĩ tất bật dựng một khán đài cao trước sân gần hoàng cung, nhà vua lệnh cho người dân sáng đến nghe thuyết pháp. Hôm sau, mọi người lần lượt kéo đến ngồi chật kín cả quảng trường. Đức Phật và chư tăng nhẹ nhàng tiến vào, tất cả mọi người đồng loạt đứng dậy chấp tay xá chào. Đứng trên sàn lễ đài Đức Phật nói về nghiệp báo, sự tu tập và giác ngộ của chúng sinh khiến mọi người im lặng lắng nghe, giọng nói của người vang lên lồng lộng đến tận những người ở xa nhất vẫn nghe rất rõ. Lát sau, Đức Phật cất lên giữa hư không, hào quang từ thân chiếu sáng rạng ngời, người hiện thần thông một thân hiện ra nhiều thân hiện ra trước mặt từng người để an ủi, khuyên bảo. Rồi ngài lại hiệp nhất lại thành một vị Phật tiếp tục thuyết pháp. Mọi người trong hoàng tộc, kể cả cư dân, nhiều người chứng được sơ quả, ai nấy đề cảm động reo lên vui mừng.
Mấy hôm sau, hoàng cung nhộn nhịp chuẩn bị lễ cưới cho vua Nanda, ở ngoài kia đoàn người trang trọng gõ trống rước cô dâu vào điện, cô dâu là một người cực kỳ xinh đẹp khiến ai nấy cũng đều trầm trồ. Đức Phật cũng đến tham dự hôn lễ khiến vua Nanda mừng rỡ chạy ra nghênh tiếp. Khi buổi lễ sắp xong, Đức Phật bỗng đứng dậy rời khỏi cung điện để về căn nhà nhỏ, vua Nanda được Phật đưa cho chiếc bát không biết làm như thế nào đành phải im lặng đi theo. Trong căn nhà nhỏ Đức Phật gọi tôn giả Sariputta và các tỳ kheo xuống tóc cho vua Nanda và bốn vị hoàng tử xứ Mallas khiến vua chết lặng nhưng không dám từ chối vì cực kỳ kính trọng Phật. Tin báo về cung điện ai nấy cũng đều sửng sốt chỉ có vua Sudhodana là ngồi yên bình thản, ông đã nhận ra duyên số của vua Nanda và quyết định xuất gia trong pháp và luật của Thế Tôn. Trước khi xuất gia, vua Sudhodana truyền ngôi lại cho Mahanama, dặn dò vị vua mới phải hết sức cố gắng lo cho đất nước Sakiya được phồn thịnh an vui.
TẬP 15: TĂNG ĐOÀN HÙNG MẠNH
Sau khi Đức Phật và đoàn tỳ kheo dời về khu tinh xá mới, các thanh niên trong hoàng tộc Kipilavatthu rủ nhau đến xin Phật xuất gia, trong đó có các vị: Ananda, Anuruddha, Kimbila, Meghiya, Nandiya, Bhadiya, Devadatta, Bhagga, Tissa, Usabha, Uttiya, Parupunnaka, Rakkhita, Pakkha, Sappadasa… Công Nương Yashodara cúng dường đầy đủ vật thực cho các vị tỳ kheo. Vua Sudhodana khi ấy chứng Tư Đà Hàm, giao lại vương quyền cho người cháu Mahanama (con hoàng đệ Amitodana).
Sáng hôm sau tôn giả Yasa đã bay đến khu rừng Lumbini để quan sát tái hiện lại lúc Phật vừa đản sinh và đảnh lễ, khi ấy cây hoa Ưu Đàm trổ hoa rợp từ trên ngọn xuống đến gốc, hài nhi bước lẫm đẫm trên thảm hoa rực rỡ, thiên thần tấu nhạc vang lừng, hào quang chiếu khắp mười phương. Ngài dặn có vị tiều phu không cho ai chặt phá khu rừng Lumbini này, đây là nơi thánh địa muôn đời của chúng sinh.
Tôn giả Asaji và năm anh em Kondanna xin phép Thế Tôn về thăm và hóa độ cho gia quyến.
– Ngài Kondana độ cho gia đình chứng quả Nhập Lưu vả ngài Punna Mantaniputta xin xuất gia.
– Ngài Asaji thị hiện thần thông rực rỡ cho gia đình của mình được chiêm ngưỡng và kính tin.
Hoàng Hậu Yashodara đến thăm Phật và được Đức Phật hướng dẫn về việc. “Này Yashodara, khi hành giả thực hành tu tập phải biết thân trên thân. Thân gồm những gì, thân sẽ ra sao, hành giả phải biết rõ. Bên ngoài thân gồm tóc, da, lông, móng…, bên trong thân gồm xương, não, tủy, thịt, mỡ, chất dịch, máu, nội tạng…, hành giả đều phải biết rõ. Rồi thân này theo thời gian tuổi tác mà già cỗi, bệnh hoạn, đau yếu, và cuối cùng là hoại diệt mạng chung.
Này Yashodara, sau khi thân hoại mạng chung thân này sẽ sình trương, rửa thối, chỉ còn lại bộ xương. Rồi theo năm tháng, ngay cả bộ xương cũng rã thành đất bụi hư vô. Hành giả phải quán về thân theo trình tự rõ ràng như thế. Khi tâm bắt đầu yên lắng nhờ quán thân trên thân, hành giả sẽ biết rõ hơi thở ra hơi thở vào.
Sau đó, có người giữ ngựa năm xưa đến xin với Phật xuất gia và cả người thợ hớt tóc Upali. Một buổi chiều mát, các tỳ kheo đến trước thất của Đức Phật ngồi đầy cả khoảng sân rộng, nhiều người trong hoàng tộc và các cư sĩ cũng đến thăm Đức Phật. Vị Vua mới Mahanama đến bạch với Phật về việc chỉ có hoàng tộc, giai cấp cao quý mới xuất gia nhưng Phật đã giảng một bài đạo lý rất tuyệt vời về sự bình đẳng. Mọi người suýt xoa tán thán vì những lời dạy cảm động và vĩ đại của Thế Tôn.
Tôn giả Pinana trong lần đi khất thực để hóa độ cho mọi người đã thị hiện thần thông.
Tôn giả Pinana ngồi kiết già nhập định, thân hình cất lên lơ lửng giữa nhà, toàn thân tôn giả lửa bắt đầu bốc cháy. Mọi người đều sửng sốt. Nhiều người hàng xóm chạy đến xem. Lửa cháy phừng phừng nhưng tất cả đồ vật trong nhà chẳng bị chút xém nào cả, mọi người kéo lại chật cả nhà của Janna. Khi cảm thấy đã đủ, tôn giả tự tắt lửa, hạ người xuống đất, chào mọi người rồi ôm bát ra về. Việc tôn giả Pinana thi triển thần thông trong căn nhà ở trong hẻm lan nhanh về tinh xá, chư tăng vội kéo đến hỏi thăm ngài.
Tôn giả Pinana đến bạch Phật: “Bạch Thế Tôn vì con không đủ lời lẽ để hóa giải tà kiến của chúng sinh nên con tạm sử dụng thần thông để cảnh tỉnh họ. Con cảm thấy con không nên trú lại đây lâu hơn. Cúi xin Thế Tôn cho phép con rời Kapilavatthu trước ạ. Con xin được vân du giáo hóa tùy duyên”. Phật bảo ngài cứ làm việc ngài nghĩ là phải thời. Tôn giả Pinana ôm bát chào chư Tăng rồi ra đi về phương Bắc, nơi có những ngọn núi quanh năm tuyết phủ.
Đức Phật có đưa tôn giả Nanda lên thăm cõi trời, Phật nắm tay tôn giả Nanda, bỗng cả hai người thân thể chuyển sang trạng thái mờ ảo kỳ lạ và bay vút lên cao, bay qua khỏi các tầng mây, nhìn phía đông mặt trời lấp ló tia sáng đầu tiên, phía tây cả đại địa vẫn chìm trong bóng đêm. Hai người bay lên cao dần về phía đông, hai người bay vượt khỏi địa cầu… Phật vẫn cầm tay ngài Nanda bay ngang qua những Thiên Nữ xiêm y lộng lẫy, tóc bới xinh đẹp, trang sức vàng ngọc lóng lánh. Những Thiên Nữ có gương mặt nhân hậu hiền lành nhưng đẹp như muôn nghìn đóa hoa kết lại. Đức Phật nắm tay ngài Nanda dẫn đi, ngài Nanda vẫn sững sờ cứ ngoái nhìn mãi!
Sau khi về lại, Đức Phật đã hỏi ngài Nanda: “Đệ thấy các thiên nữ so với cô dâu vợ của đệ thì như thế nào?”. Ngài Nanda đáp: “Bạch Thế Tôn, nếu so với các thiên nữ thì các cô gái đẹp ở Kapilavatthu này chẳng khác gì các con vật bị chết cháy trong rừng.
Đức Phật bảo: “Nếu ta đưa đệ xuống địa ngục thì đệ sẽ thấy ngược lại, chúng sinh bị đọa đày dưới đó mặt mày biến dạng vô cùng gớm ghiếc. Thật vậy, sắc đẹp của con người là vô thường, thay đổi. Ai biết tu dưỡng tâm hồn và làm các điều phúc lành thì nhan sắc xinh đẹp; ai có ác tâm làm những điều bất thiện thì nhan sắc xấu xí. Này Nanda, thân xác này là vô thường biến hoại, ngày nào rồi cũng sẽ già bệnh rồi tử vong. Đệ hãy thường suy nghiệm quán chiếu như thế để tiến tu”. Phật quay về lại hương thất, tôn giả Nanda nhìn theo rưng rưng nước mắt. Từ đó, tôn giả Nanda rất tinh tấn tu tập tọa thiền đều đặn.
TẬP 16: HOA TRỜI RƠI RƠI
Trên đường làng, khi tôn giả Moggalana cùng với vài vị tỳ kheo đang đi khất thực. Bỗng tôn giả Moggalana mỉm cười. Một vị tỳ kheo thấy vậy liền thưa: “Xin tôn giả cho chúng con biết tôn giả cười điều gì ạ?”. Tôn giả Moggalana đáp rằng ngài thấy tại triền núi kia có một chúng sinh kỳ lạ. Hình hài của chúng sinh này giống như người, rất to lớn. Có giòi bọ đục khoét cả miệng. Và nói với các tỳ kheo là hãy về hỏi Thế Tôn sẽ rõ hơn.
Khi về đến tinh xá, các tỳ kheo đến đảnh lễ Phật và hỏi Đức Phật việc này. Đức Phật đã nói với các tỳ kheo rằng khi vừa thành đạo Người cũng thấy những chúng sinh như vậy, nhưng lúc đó Người không nói ra vì nếu Người nói ra nhiều người sẽ không tin, mà khi họ sinh lòng bất tín đối với Người thì họ sẽ tổn phước. Nay vì Moggalana đã nói nên Người cũng nói. Chúng sinh đó kiếp xưa là người tài giỏi, biết thuyết pháp. Nhưng vì muốn chiếm đoạt một tu viện nên đã lập mưu gây chia rẽ huynh đệ người khác, khiến họ bỏ đi. Vì gây chia rẽ và chiếm đoạt nên người này bị đọa ngót trăm nghìn năm trong hình hài kỳ dị. Bị thiêu đốt, bị giòi bọ đục khoét rất đau khổ.
Sau khi nghe Thế Tôn nói, các vị tỳ kheo lại thưa rằng: “Bạch Thế Tôn, kẻ phàm phu chưa đắc Đạo như chúng con chỉ nhìn thấy một cõi này. Xin Thế Tôn cho chúng con biết trong vũ trụ bao la này có bao nhiêu cõi nữa ạ?”. (Đức Phật giảng về các cõi giới)
Thế Tôn đáp rằng, vũ trụ pháp giới có ba cõi là dục giới, sắc giới và vô sắc giới.
Dục giới bao gồm các chúng sinh từ địa ngục, ngạ quỷ, súc sinh, cõi người và một số cõi trời thấp. Đặc tính của cõi dục là chúng sinh vẫn còn nghiệp dâm dục.
Sắc giới bắt đầu từ cõi sơ thiền trở lên. Cả các tầng trời Phạm Thiên lên đến cõi trời sắc cứu cánh. Đặc tính của cõi trời sắc giới là Chư thiên đã hết nghiệp dâm dục (Tr28). Chư thiên cõi sắc giới này vẫn còn hình dáng, rất to lớn và rất tự tại.
Vô sắc giới bao gồm các cõi trời không vô biên xứ, thức vô biên xứ, vô sở hữu xứ và phi tưởng phi phi tưởng xứ. Chúng sinh cõi vô sắc giới không còn hình dáng thân thể nữa, chỉ còn trạng thái tâm vô hình. Chính vì vậy Chư thiên cõi này hay lầm tưởng mình đã an trú Niết Bàn. Đến khi hết thọ mạng trong vài trăm nghìn năm, lại tái sinh trở xuống.
Sau khi nghe Thế tôn giải thích về các cõi giới, các vị tỳ kheo tiếp tục hỏi Thế Tôn về bốn mức thiền và bốn quả vị thánh.
Các vị tỳ kheo hỏi rằng: “Ai đã chứng A La Hán thì an trú Niết Bàn không còn tái sinh nữa. Vậy nếu những ai khi thân hoại mạng chung mà vẫn chưa chứng A La Hán, chỉ chứng các quả vị thấp hơn hoặc chỉ chứng các mức thiền, thì sẽ sinh về cõi nào ạ?”.
Thế Tôn đáp rằng, ai chứng quả vị Tu Đà Hoàn là đã vào dòng Thánh, sẽ tái sinh trở lại cõi người nhiều lần trước khi chứng A La Hán, mà chắc chắn sẽ chứng A La Hán vào lúc nào đó. Vị Tu Đà Hoàn này khi lên xuống giữa cõi trời và cõi người không cố định tùy theo nghiệp duyên.
Những vị chứng Tư Đà Hàm sẽ phải tái sinh lại cõi người duy nhất một lần.
Sau đó, hoặc vị đó chứng A Na Hàm không còn trở lại cõi người nữa, lên cõi trời sắc giới rồi chứng A La Hán tại đấy; hoặc trong lần tái sinh lại cõi người đó, vị đó chứng A La Hán luôn. Còn trước khi tái sinh lại cõi người một lần cuối, vị đó có thể từ cõi người hoặc từ cõi trời đến. Những vị chứng A Na Hàm thì không còn tái sinh lại cõi người nữa, sẽ sinh về cõi trời sắc giới, thường là cõi trời sắc cứu cánh và cuối cùng chứng A La Hán tại đấy. Thời gian vị đó tồn tại ở cõi trời sắc giới lâu hay mau tùy nhân duyên của từng vị.
Đức Phật lại nói tiếp rằng, không phải chứng các mức thiền đều là đã chứng các quả thánh như trên. Có một số ngoại đạo cũng chứng được các mức thiền, có thần thông nhưng vẫn không đắc quả thánh giải thoát. Chỉ trong pháp và luật của Như Lai mới có bốn quả thánh như trên.
Nếu một tỳ kheo hay cư sĩ tại gia trong pháp và luật của Như Lai, chứng được Chánh Niệm Tỉnh Giác, rất dễ cho vị đó chứng được Tu Đà Hoàn. Hai quả thánh ban đầu tương ứng với giai đoạn Chánh Niệm Tỉnh Giác, phá năm triền cái.
Nếu một vị tỳ kheo hay cư sĩ tại gia trong pháp luật của Như Lai, chứng được từ sơ thiền đến tam thiền rất dễ cho vị đó chứng được tam quả A Na Hàm. Phải biết tam quả A Na Hàm tương ứng sơ thiền cho đến tam thiền.
Nếu một vị tỳ kheo trong pháp và luật của Như Lai, chứng được tứ thiền rất dễ cho vị đó chứng được A La Hán. Phải biết tứ quả A La Hán tương ứng với tứ thiền.
Sau khi nghe Đức Phật nói về các mức thiền và các quả vị thánh thì các vị tỳ kheo đảnh lễ Đức Phật và lui ra.
Trong kinh thành Kapilavatthu, tại lâu đài Vua Sudhodana đang cùng với Mahanama và Yashodara đang bàn về việc nước. Năm nay, trúng mùa lúa nên dân tình được an ổn, thuế thu được nhiều. Mối giao hảo với các nước anh em vẫn tốt đẹp, vẫn cư xử đúng mực, khéo léo với đại vương Pasenadi ở Savathi. Nhưng lâu dài thì cũng không lường hết được những biến động bất ngờ.
Vua Sudhodana nói rằng: “Đạo giáo và tâm linh sẽ là cách giao hảo tốt nhất các con à. Khi nào Thế Tôn nhiếp hóa được đại vương Pasenadi thì ta với Kosala sẽ yên ổn hơn. Con nên sắp xếp mở đường cho Thế tôn về Savathi đi”.
Công Nương Yashodara thưa với phụ vương rằng, có sẵn Sudatta là người của mình ở Savathi, là cơ sở kinh doanh tài chính cho ta. Sudatta là người rất có tâm từ thiện hay giúp đỡ những kẻ cô quẫn khốn cùng. Nên được mọi người tặng cái tên là Cấp cô độc Anathapindika. Sudatta sẽ về Vương xá xin làm đệ tử Thế Tôn và thỉnh Thế Tôn về nhận cúng dường một tinh xá ở Savathi. Sẽ chọn khu đất đẹp nhất để xây tinh xá cho Thế Tôn tại đấy. Vua Sudahodana nói rằng đây là một ý kiến hay và hãy lấy tài sản lúc trước ngài đã cho Thế Tôn để mua đất và xây tinh xá. Mahanama nói rằng Công Nương Yashodara nên chủ động cho người đi tìm khu đất thích hợp để làm tinh xá rồi hãy báo cho Sudatta biết. Nên tìm khu đất gần kinh đô Savathi để Thế Tôn giáo hóa được kinh đô thì sẽ gây ảnh hưởng hết cả khu Kosala.
Công Nương Yashodara quyết định đích thân sang Savathi tìm khu đất đẹp để xây tinh xá cho Thế Tôn. Đến nhà Sudatta, Công Nương truyền đạt cho Sudatta việc xây tinh xá tại đây và bảo Sudatta trước hết phải về thăm quê vợ ở Rajagaha (Vương xá thành) để đến đảnh lễ xin làm đệ tử của Thế Tôn. Sau đó hãy thỉnh Thế Tôn về Savathi này để lập tinh xá.
Khi Công Nương cùng các cung nữ cưỡi ngựa ra ngoài thành. Chợt họ thấy một khu vườn rừng xanh tươi, nhiều cây cao to được rào giậu cẩn thận. Hỏi ra thì biết đây là khu vườn của Thái Tử Jeta (Kỳ Đà), con của đại vương Pasenadi. Mọi người đi vào ngắm. Cảnh bên trong đẹp không thể tả, hơn Trúc Lâm tinh xá nhiều lần. Và Công Nương quyết định rằng bất cứ giá nào cũng phải mua khu đất này để làm tinh xá cho Thế Tôn. Trở lại nhà của trưởng giả Sudatta, mọi người bàn bạc xem làm thế nào để mua được khu vườn này. Sudatta trình bày cặn kẽ những việc của triều đình Vua Pasenadi để Công Nương tìm cách buộc Thái Tử Jeta phải bán lại khu đất đó vì khó có thể dùng tiền bạc để thương lượng với Thái Tử.
Cuối cùng, Công Nương bảo Sudatta đến nhà tế sư Bhaggava của Vua Pasenadi, mang theo nhiều tiền vàng để tặng tế sư nhân dịp vợ tế sư vừa hạ sinh một bé trai. Và nhờ vị tế sư này nói với đại vương rằng Thái Tử Jeta không nên ở khu vườn rừng đó, vì khu đất đó ứng với người tu hành đạo sĩ. Thái Tử ở gần đó sẽ dần dần thích tu mà không thể gánh vác chuyện quốc gia đại sự được.
Khi vị tế sư vào cung tâu lại với nhà Vua việc này thì cùng lúc đó trưởng giả Sudatta xin vào cầu kiến nhà Vua. Sudatta xin nhà Vua minh xét cho mình việc này “Thần có hỏi Thái Tử Jeta xin mua lại khu vườn rừng của Thái Tử. Thái Tử bảo rằng nếu thần trải vàng khắp khu đất thì Thái Tử sẽ bán. Nay thần xin đại vương làm chứng, thần sẽ trải vàng khắp khu đất như lời Thái Tử yêu cầu và Thái Tử không được nuốt lời”. Thái Tử Jeta cũng vừa chạy vào nói rằng mình nói như vậy có nghĩa là không muốn bán, đó chỉ là lời thách thức huyễn hoặc. Nhà Vua nói với Jeta rằng dù nói đùa nói thách thì đó cũng là một giao ước thương mại rồi. Quay sang Sudatta nhà Vua hỏi vì cớ gì mà dám bỏ ra hết gia sản để mua khu đất đó. Sudatta thưa rằng mình muốn mua khu vườn rừng đó để xây cất một tinh xá cúng dường cho một vị đạo sư. Vua Pasenadi thấy điều này phù hợp với điều vị tế sư của mình đã nói là khu vườn đó ứng với người tu hành đạo sĩ mà thôi.
Nhà Vua hỏi Sudatta vị đạo sư đó là ai vậy. Sudatta thưa rằng vị đạo sư đó chính là Thái Tử Siddhattha của xứ Sakya, xuất gia tu hành đắc đạo, hiện nay đang ở Rajagaha và được Vua Bimbisara tôn làm Thầy. Nếu đạo sư Siddattha có một tinh xá ở đây, tới lui giáo hóa thì đất nước Kosala sẽ được nhiều lợi ích, tình lân bang hữu hảo với nước Magadha cũng tốt hơn. Vua Pasenadi thấy đây cũng là điều tốt nên đã đồng ý cho Sudatta mua lại khu vườn rừng đó và chỉ cần tìm một viên ngọc nào rất sáng, rất to, rất đẹp để làm quà cho Thái Tử Jeta là được rồi. Mặc cho Thái Tử Jeta phản đối Vua Pasenadi vẫn quyết định bán khu vườn rừng đó với điều kiện sau này gọi tên khu vườn rừng là Jetavana.
Sudatta về báo tin cho Công Nương và Sudatta bắt đầu đi về Rajagaha để xin làm đệ tử và thỉnh Thế Tôn nhận cúng dường Jetavana. Sudatta đén tinh xá Trúc Lâm và xin được quy y làm đệ tử của Thế Tôn. Và kính thỉnh Thế Tôn cho mình được cúng dường Thế Tôn và chúng tăng một tinh xá ở Savathi. Đức Phật im lặng giây lát rồi nói rằng sẽ cho Sariputta về Savathi để xem xét việc xây cất tinh xá.
Sau đó, tôn giả Sariputta, mười vị tỳ kheo cùng với đoàn người của Sudatta lên đường về Savathi.
Từ sau khi Sudatta mua khu vườn rừng của Thái Tử Jeta, thì Vua Pasenadi rất quan tâm và luôn cho người theo dõi quanh nhà của Sudatta. Nên Công Nương Yashodara không thể đến đây nữa chỉ cử người mang vàng, truyền lại lời dặn dò về việc xây dựng tinh xá và đưa cho Sudatta một viên ngọc minh châu to đẹp cực quý để đền bù cho Thái Tử Jeta về khu đất vườn rừng. Và Sudatta cũng xin được lấy tài sản của mình góp vào việc xây dựng tinh xá.
Hôm sau, Sudatta cùng tôn giả Sariputta và các vị tỳ kheo đến khu vườn rừng. Ông trình bày lại mong muốn của Công Nương Yashodara là muốn xây dựng tinh xá như một hoàng cung và xin dành một khu đất cho nữ giới dự phòng sau này Thế tôn cho nữ giới xuất gia. tôn giả Sariputta bảo rằng Vua Pasenadi vốn là người đa nghi, lại chưa hiểu gì về chánh pháp của Thế Tôn. Nếu ta xây dựng một tinh xá nguy nga như hoàng cung thì lập tức Vua Pasenadi sẽ phản ứng bất lợi. Thậm chí, sẽ tìm cách ngăn cản việc xây dựng hoặc tìm cách lấy lại miếng đất này. Bây giờ ta xây vừa đủ, đợi khi nào Vua Pasenadi thật lòng kính mộ chánh pháp của Thế Tôn thì ta sẽ mở mang thêm, ta sẽ dành nhiều khu đất cho sự phát triển về sau. Hơn nữa, Thái Tử Jeta cũng còn oán hận trong lòng. Còn về việc dành khu đất cho nữ giới thì tôn giả đồng ý.
Tôn giả Sudatta dẫn kiến trúc sư giỏi nhất Savathi đến gặp tôn giả Sariputta để trình bày mô hình tinh xá. Sau đó, tinh xá bắt đầu đi vào xây dựng. Cùng lúc đó, trong ngôi đền thờ bà la môn, các giáo sĩ bà la môn căng thẳng bàn bạc. Họ lo sợ chánh pháp của Thế Tôn sẽ phát triển ở Savathi này. Nên bàn kế hoạch ngăn chặn việc xây dựng tinh xá. Họ thuê những người sống ngoài vòng pháp luật đến từng nhà người thợ để uy hiếp hăm dọa.
Hôm sau, công trường chỉ còn lác đác vài người làm. Trưởng già Sudatta ngơ ngác chạy tới chạy lui hỏi mà chẳng ai biết gì cả. Công Nương Yashodara nghe chuyện nên cấp tốc đến Savathi để xem xét tình hình. Sau khi phân tích khả năng việc này do các bà la môn làm thì người phái các thám tử đến nhà các thợ để tìm hiểu vì sao. Khi các thám tử theo dõi nhà người thợ thì phát hiện một người che mặt khả nghi đi vào. Theo dõi người khả nghi đó đến một ngôi nhà thì thấy một đám người đang tụ tập, một tên báo cáo lại với tên đầu đảng là các thợ thuyền đã bỏ việc được năm ngày. Khi bọn chúng đang uống rượu mừng và cười nói thì bất chợt cánh cửa gỗ bị đá bay tung. Vị thám tử bước vào và nói với tên đầu đảng là hãy cho thủ hạ đến bảo các thợ thuyền ngày mai đi làm trở lại. Vì nếu họ không chịu đi làm trở lại thì tên đầu đảng hết đường sống. Nghe câu đó bọn chúng lập tức xong vào chém vị thám tử tới tấp. Vị thám tử tung bay, gạt đỡ, đá văng gươm đao, đánh gục từng tên. Bên ngoài chợt bước vào nhiều vị thám tử áo đen khác nữa. Sau đó bọn chúng đã khai là nhận tiền của các bà la môn để làm việc này. Các vị thám tử buộc chúng ngay lập tức phải đến từng nhà người thợ bảo họ quay lại làm việc ngày mai.
Hôm sau, công trường tấp nập trở lại như cũ, các hạng mục đã hình thành rõ nét. Ít lâu sau tinh xá được hoàn thành. Mọi người đứng nhìn hoan hỷ. Dân chúng của Savathi kéo nhau ra khỏi thành để đến tham quan tinh xá. Mọi người bàn tán hỏi nhau về đạo sư Gotama là bậc thế nào mà trưởng giả Sudatta mua cả khu đất của Thái Tử Jeta để xây tinh xá hiến cúng. Và đoán rằng chắc đây là một vị đạo sư lỗi lạc lắm. Mọi người bảo nhau đi nhanh và đứng vào hàng để nghinh đón đạo sư Gotama.
Cuối cùng, Đức Phật và theo sau là khoảng năm trăm vị tỳ kheo nghiêm trang đi đến tinh xá Jetavana. tôn giả Sariputta và các vị tỳ kheo ra đón và đảnh lễ Phật tận ngoài đường xa. Trưởng giả Sudatta cũng quỳ xuống đảnh lễ đón Phật và chúng tăng. Dân chúng hiếu kỳ đến xem rất đông, nhìn thấy dung nghi rực rỡ của Phật liền chắp tay cúi chào, có người quỳ xuống đất để lạy. Lẫn trong đám dân chúng xôn xao có người phụ nữ ăn mặc nghèo nàn, lặng lẽ nhìn Phật và Rahula và chảy nước mắt. Người đó chính là Công Nương Yashodara.
Sau khi Đức Phật cùng đoàn tỳ kheo đến tinh xá Jetavana, tôn giả Sariputta thỉnh Phật đến nhà nghỉ. Trong nhà nghỉ đã bố trí sẵn chỗ ngồi cho các vị tỳ kheo. Gia nhân của trưởng giả Sudatta bưng nước đến cho chúng tăng rửa tay chân. Còn Sudatta đích thân mang nước cho Phật rửa tay chân và dâng cúng cả nước uống. Rồi ông bảo cháu mình là Subhuti ở đây hầu Thế Tôn, còn ông sẽ đi ra sau xem công việc chút.
Rồi sau đó Đức Phật bắt đầu thuyết giảng. Người nói rằng có bốn nơi đáng để cư trú.
Thứ nhất là nhà chúng sinh có tâm từ bi với các loài, nơi không có hận thù giết hại.
Thứ hai là nơi có chánh pháp được tuyên giảng rộng rãi.
Thứ ba là nơi có các bậc Thánh cộng trú.
Thứ tư là Niết Bàn giải thoát nhưng chỉ có những bậc xuất gia, chứng đạt trí tuệ thù thắng mới có thể an trú Niết Bàn của A La Hán.
Ở những nơi như vậy, tâm ta được an lạc, được lợi ích, được thấm nhuần thiện pháp. Mỗi người hãy tạo ra trú xứ như thế cho mình và cho mọi chúng hữu tình chung quanh.
Cuối bài pháp rất nhiều người đã chứng quả thánh Tu Đà Hoàn. Những đóa hoa trời lấp lánh rơi rơi khắp cả tinh xá, vừa chạm đất liền biến mất. Mùi hương lạ ngào ngạt khắp vùng. Trên trời những vầng mây ngũ sắc xuất hiện.
Sau đó, Subhuti đến quỳ trước Đức Phật chắp tay thưa rằng: “Con đã tỏ ngộ chánh pháp, con không còn muốn cư trú trong nhà thế tục với vô số phiền toái. Xin cho con được xuất gia để con được cư trú trong ngôi nhà có từ bi, ngôi nhà có chánh pháp, ngôi nhà có những bậc Thánh cộng trú và để con được cuối cùng an trú Niết Bàn giải thoát ạ”. Đức Phật đáp: “Lành thay, hãy đến đây Subhuti”. Lập tức Subhuti biến thành tỳ kheo với tóc đã sạch, áo đã thành ca sa thật oai nghi.
Sau khi trưởng giả Sudatta kính thỉnh, Thế Tôn chấp nhận cho mình được cúng dường Thế Tôn và chúng tăng tinh xá ở Savathi. Đức Phật im lặng giây lát rồi nói: “Này Sudatta, Như Lai sẽ cho Sariputta theo ông về Savathi để xem xét việc xây cất tinh xá”. Sau đó, tôn giả Sariputta và mười tỳ kheo cùng với đoàn của Sudatta lên đường về Savathi.
Trên đường đi, một tỳ kheo trẻ chợt hỏi tôn giả Sariputta: “Thưa tôn giả Sariputta, con nghe nói ai chứng được sơ thiền là ly dục, ly bất thiện pháp, nghĩa là diệt được dâm dục, có phải vậy chăng?, thưa tôn giả Sariputta, con nghe nói khi Thế Tôn mười hai tuổi, trong một lần ra ngoài đồng dự lễ hạ điền, Thế Tôn đã chứng được sơ thiền, ngồi nhập định dưới tàng cây suốt buổi, có phải đó là sự thật không ạ?”.
Tôn giả Sariputta đáp: “Đúng vậy, này Udaka”.
Vị tỳ kheo lại hỏi tiếp: “Thưa tôn giả Sariputta, nếu sự tình là đúng như vậy thì Thế Tôn đã diệt hết dâm dục từ khi mười hai tuổi. Sao Thế Tôn có thể lấy vợ là Công Nương Yashodara và hạ sinh Sa di Rahula được ạ?”.
Tôn giả Sariputta đáp: “Này Udaka, thầy có biết gì về ba mươi hai tướng đại nhân của Thế Tôn không?”.
Tỳ kheo Udaka thưa rằng: “Thưa tôn giả Sariputta, con có biết ạ”.
Tôn giả Sariputta lại hỏi tiếp: “Này Udaka, thầy có biết thế nào là tướng âm mã tàng của Thế Tôn chăng?”.
Tỳ kheo Udaka thưa rằng: “Thưa tôn giả Sariputta, con nghe nói tướng âm mã tàng là bộ phận sinh thực khí rút vào trong kín đáo, chỉ khi cần bài tiết thì mới lộ ra”.
Tôn giả Sariputta đáp: “Chỉ những bậc Bồ Tát suốt năm trăm kiếp không hành dâm dục thì mới được tướng âm mã tàng như thế. Thầy nghĩ đi, chẳng lẽ suốt năm trăm kiếp Thế Tôn thanh tịnh để rồi kiếp này không thanh tịnh hay sao”.
Tỳ kheo Udaka thưa rằng: “Thưa tôn giả Sariputta, con tin Thế Tôn là thanh tịnh, nhưng sự hạ sinh của Rahula là từ đâu, con không hiểu nổi”.
Tôn giả Sariputta đáp rằng: “Này Udaka, tỉnh thoảng trên thế gian vẫn có những trường hợp sinh sản đơn tính, không cần sự phối hợp của hai giống. Ở loài người thì rất hiếm, nhưng ở loài vật như rắn, tôm, cá… thì hay xảy ra hơn. Rahula hạ sinh là do tâm khát khao có con của Công Nương Yashodara, đồng thời để thỏa mãn yêu cầu của Vua Sudhodana là nếu Thế Tôn lúc đó có con thì mới được xuất gia. Đây là một sự đại nhân duyên của trời đất, đủ điều kiện để cho việc sinh sản đơn tính xảy ra. Về sau này, ai mà cứ nghĩ rằng Thế Tôn đã không thanh tịnh vì đã có con là Rahula. Những kẻ đó bị tổn phước nặng nề, khó thoát khỏi dâm dục. Còn những ai tin rằng Thế Tôn thanh tịnh suốt năm trăm kiếp cho đến khi giác ngộ dưới cội bồ đề, người đó được công đức lớn, sẽ thoát khỏi dâm dục thường tình”. Tỳ kheo Udaka quỳ xuống dưới chân tôn giả Sariputta đảnh lễ trong nước mắt.
TẬP 17: BƯỚC CHÂN NI GIỚI
Tại tịnh xá Jetavana (Kỳ Viên), Ngài Sudatta (Cấp Cô Độc) thưa với Phật xin cho Ngài được cúng dường trai phạn cho Phật và tăng đoàn vào ngày mai, nhưng Phật dạy rằng: “Này Sudatta, gần một tháng qua ông đã thường xuyên cúng dường Như Lai và chúng Tăng, đã đến lúc ông nên nhường công đức này cho những cư dân khác. Ngày mai Như Lai và chúng Tăng sẽ đi khất thực”.
Còn trong kinh thành Savatthi (Xá Vệ), người dân kể nhau nghe về Đạo sư Gotama (Cồ Đàm), một con người kỳ tuyệt, tướng mạo siêu phàm, phong thái như thần thánh, đạo lý rất cao cả, mọi người rủ nhau cùng đi thăm viếng Phật. Phật và một số tỳ kheo vào thành khất thực, số đông còn lại thì tản ra khất thực ở các làng mạc chung quanh kinh thành. Ngài Rahula (La Hầu La) đi với Ngài Nanda (Nan Đà) khất thực ở ngoài thành.
Trong lúc ấy, Ngài Nanda (Nan Đà) dặn dò Ngài Rahula (La Hầu La) vài việc bí mật khá quan trọng mà đến nay, Ngài mới tiện nói. Khi còn là Thái Tử, Đức Phật với tấm lòng từ bi và nghĩ đến an nguy của dân chúng mà xây dựng nên một quyền lực ngầm chi phối các nước chung quanh với mục đích bảo vệ Sakiya. Sau khi Thái Tử xuất gia, Công nương Yashodara (Da Du Đà La) đã tiếp quản quyền lực đó với lực lượng thám tử rất đông. Là người nữ, nhưng Công nương đã đảm đương và điều hành rất giỏi lực lượng thám tử này, và đức hy sinh của Người là vô cùng to lớn để giữ được sự bình yên cho Sakiya, cũng như bảo vệ Đức Phật trước những sự chống đối của các ngoại đạo. Người đã hướng dẫn cho Ngài Nanda (Nan Đà) việc điều khiển lực lượng thám tử rộng lớn này với ước mong Ngài Nanda sẽ kế thừa quyền lực.
Thế nhưng nhân duyên đã đủ đầy Ngài đã xuất gia với Đức Phật tìm cầu con đường giải thoát cao cả. Và rồi Mahanama lên ngôi Vua nhưng lại không đủ năng lực chỉ huy lực lượng ngầm này nên Công nương Yashodara (Da Du Đà La) vẫn đang phải tiếp tục nắm giữ quyền chỉ huy rất vất vả. Người đúng là một người phụ nữ đáng kính phục và tôn thờ trên đời này, sự tận tụy, hy sinh và tấm lòng của Người đối với đất nước, với Đức Phật là không ai có thể so sánh được.
Với Đạo quả A La Hán mà Ngài Nanda (Nan Đà) đắc được, Ngài đã dùng tuệ nhãn quan sát và biết rằng Công nương khao khát được xuất gia theo Đức Phật, nhưng nếu Công nương rời bỏ lực lượng thám tử này thì Đức Phật sẽ mất một cánh tay hộ pháp đắc lực vì càng về sau các thế lực ngoại đạo chống phá càng dữ dội.
Và không phải hễ có thần thông là diệt được hết sự chống phá của ngoại đạo. Sự chống phá là do sự suy nghĩ sai lầm của chúng sinh. Vì vậy, muốn diệt hết sự chống phá đó thì phải thay đổi những suy nghĩ sai lầm của chúng sinh. Muốn thay đổi sai lầm của chúng sinh thì phải giải thích hợp lý. Muốn tiếp cận để giải thích thì phải biết sử dụng nhiều hình thức khác nhau. Những thám tử phải tùy theo ý thích của chúng sinh để khoác lên hình dạng thích hợp mà đến với chúng sinh. Với những ai thích hình tướng Bà La Môn thì dùng thân Bà La Môn để hóa độ. Với ai thích hình tướng Sát Đế Lợi thì dùng hình tướng của Sát Đế Lợi để hóa độ. Chỉ khi nào có người tiếp quản lực lượng thám tử bí mật đó rồi thì Công nương Yashodara (Da Du Đà La) mới có thể tính đến chuyện xuất gia.
Tại tinh xá Jetavana (Kỳ Viên), Ngài Sudatta (Cấp Cô Độc) thưa với Phật xin cho Ngài được cúng dường trai phạn cho Phật và tăng đoàn vào ngày mai, nhưng Phật dạy rằng: “Này Sudatta, gần một tháng qua ông đã thường xuyên cúng dường Như Lai và chúng Tăng, đã đến lúc ông nên nhường công đức này cho những cư dân khác. Ngày mai Như Lai và chúng Tăng sẽ đi khất thực”. Còn trong kinh thành Savathi (Xá Vệ), người dân kể nhau nghe về Đạo sư Gotama (Cồ Đàm), một con người kỳ tuyệt, tướng mạo siêu phàm, phong cách như thần thánh, đạo lý rất cao cả, mọi người rủ nhau cùng đi thăm viếng Phật. Phật và một số tỳ kheo vào thành khất thực, số đông còn lại thì tản ra khất thực ở các làng mạc chung quanh kinh thành. Ngài Rahula (La Hầu La) đi với Ngài Nanda (Nan Đà) khất thực ở ngoài thành.
Trong lúc ấy, Ngài Nanda (Nan Đà) dặn dò Ngài Rahula (La Hầu La) vài việc bí mật khá quan trọng mà đến nay Ngài mới tiện nói. Khi còn là Thái Tử, Đức Phật đã vì lòng từ bi và nghĩ đến an nguy của dân chúng mà xây dựng nên một quyền lực ngầm chi phối các nước chung quanh với mục đích bảo vệ Sakiya. Sau khi Thái Tử xuất gia, Công nương Yashodara (Da Du Đà La) đã tiếp quản quyền lực đó với lực lượng thám tử rất đông. Là người nữ, nhưng Công nương đã đảm đương rất giỏi lực lượng thám tử này, và đức hy sinh của Người là vô cùng to lớn để giữ được sự bình yên cho Sakiya, bảo vệ Đức Phật trước những sự chống đối của các ngoại đạo. Người đã hướng dẫn cho Ngài Nanda (Nan Đà) việc điều khiển lực lượng thám tử rộng lớn này với ước mong Ngài Nanda sẽ kế thừa quyền lực.
Thế nhưng nhân duyên đã đủ đầy Ngài đã xuất gia với Đức Phật tìm cầu con đường giải thoát cao cả. Và rồi Mahanama lên ngôi Vua nhưng lại không đủ năng lực chỉ huy lực lượng ngầm này nên Công nương Yashodara (Da Du Đà La) vẫn đang phải tiếp tục nắm giữ quyền chỉ huy rất vất vả. Người đúng là một người phụ nữ đáng kính phục và tôn thờ trên đời này, sự tận tụy, hy sinh và tấm lòng của Người đối với đất nước, với Đức Phật là không ai có thể so sánh được. Với Đạo quả A La Hán mà Ngài Nanda (Nan Đà) đắc được, Ngài đã dùng tuệ nhãn quan sát và biết rằng Công nương khao khát được xuất gia theo Đức Phật, nhưng nếu Công nương rời bỏ lực lượng thám tử này thì Đức Phật sẽ mất một cánh tay hộ pháp đắc lực vì càng về sau các thế lực ngoại đạo chống phá càng dữ dội.
Và không phải hễ có thần thông là diệt được hết sự chống phá của ngoại đạo. Sự chống phá là do sự suy nghĩ sai lầm của chúng sinh. Vì vậy, muốn diệt hết sự chống phá đó thì phải thay đổi những suy nghĩ sai lầm của chúng sinh. Muốn thay đổi sai lầm của chúng sinh thì phải giải thích hợp lý. Muốn tiếp cận để giải thích thì phải biết sử dụng nhiều hình thức khác nhau. Những thám tử phải tùy theo ý thích của chúng sinh để khoác lên hình dạng thích hợp mà đến với chúng sinh. Với những ai thích hình tướng Bà La Môn thì dùng thân Bà La Môn để hóa độ. Với ai thích hình tướng Sát Đế Lợi thì dùng hình tướng của Sát Đế Lợi để hóa độ. Chỉ khi nào có người tiếp quản lực lượng thám tử bí mật đó rồi thì Công nương Yashodara (Da Du Đà La) mới có thể tính đến chuyện xuất gia.
Đêm xuống, trong tịnh xá Kỳ Viên, mọi người đã yên nghỉ… Ngài Nanda (Nan Đà), ngồi thiền gần nơi Ngài Rahula (La Hầu La) tập võ để thi thoảng chỉ Ngài vài cách tập. Trên đường về phòng nghỉ, Ngài Rahula (La Hầu La) vừa đi vừa múa vài thế võ. Bất ngờ, Ngài Rahula (La Hầu La) quơ tay trúng đầu một Tỳ Kheo thức giấc đi ra ngoài nghỉ. Sáng hôm sau. Vị Tỳ Kheo ấy đến gặp Ngài Sariputta (Xá Lợi Phất) mách, mong Ngài dạy dỗ, trách phạt Ngài Rahula (La Hầu La) nghiêm khắc vì cho rằng Ngài Rahula (La Hầu La) nghịch ngợm, ngang bướng, lêu lổng, khó bảo nên đêm qua, khi Vị ấy đi ra ngoài nửa đêm, bị Ngài Rahula (La Hầu La) phục sẵn ở cửa đánh vào đầu làm té đau. Ngài Sariputta (Xá Lợi Phất) gọi Ngài Rahula (La Hầu La) đến để hỏi trước mặt Vị Tỳ Kheo và hứa sẽ buộc Ngài Rahula (La Hầu La) sám hối ngay nếu Ngài có lỗi.
Ngài Sariputta (Xá Lợi Phất) hỏi: “Tối qua Chú có phục ở cửa để đánh Tỳ Kheo này hay không?”
– Ngài Rahula (La Hầu La): “Thưa Tôn Giả Sariputta, tối qua con không hề cố ý phục ở cửa để đánh Vị Tỳ Kheo này ạ. Con chỉ vô tình đưa tay lên và đụng phải Vị này mà thôi ạ.”
– Vị Tỳ Kheo liền nói: “Thưa Tôn Giả Sariputta (Xá Lợi Phất), một đứa trẻ 10 tuổi không thể vô tình đưa tay lên đụng vào đầu một thanh niên cường tráng 23 tuổi như con và làm con ngã sóng soài được.”
Vị ấy ví cú đánh của Ngài Rahula (La Hầu La) như có thể so sánh với một lực sĩ quật ngã một con bò cái. Nhưng Ngài Sariputta (Xá Lợi Phất) chắc chắn rằng Ngài Rahula (La Hầu La) không nói dối. Ngài khuyên Vị ấy thông cảm và tha thứ cho sự vô tình này. Tiếc thay! Vị ấy thầm khởi ý nghĩ chê trách, không khuất phục kết quả ấy và không tha thứ cho Ngài Rahula (La Hầu La).”
Buổi trưa đó, Thị Giả Nagasamala vào bạch Đức Phật là có Vua Pasenadi (Ba Tư Nặc) cùng rất đông tùy tùng xin được vào yết kiến. Vua Pasenadi (Ba Tư Nặc) bẩm: “Thưa Đạo Sư Gotama (Cồ Đàm), con là Vua Pasenadi (Ba Tư Nặc), Vua của quốc vương Kosala (Kiều Tất La) này. Đây là phu nhân của con, Makila (Mạc Lợi) hôm nay xin được đến chào thăm hỏi Đạo Sư.”
– Đức Phật mời Vua hãy hỏi những gì Vua còn nghi ngại. Vua bảo là vua một quốc vương nên không thiên vị một Đạo Giáo nào. Miễn là Đạo Giáo đó đừng gây xáo trộn phản loạn hay tổn hại đến người dân. Vua đã tìm hiểu nhiều về Đạo Giáo từ khi hãy còn là Thái Tử trẻ tuổi. Gần đây, sự xuất hiện của Thế Tôn gây chấn động lớn khiến Vua rất vui khi có Người đến giáo hóa tại Kosala (Kiều Tất La) này. Vua mới xin Đức Phật cho Ngài biết tổng quát và mục đích đường lối của Người để tìm thấy một phần nào lợi ích của một Quốc Vương.
Đức Phật răn dạy đôi lời: “Này Đại Vương, chúng sinh chìm trong luân hồi đau khổ, chịu sự chi phối của nghiệp. Những chúng sinh nào sống với thân khẩu ý bất thiện thì sinh về đọa xứ địa ngục, ngạ quỷ, súc sinh. Những chúng sinh nào sống với thân khẩu ý hiền thiện thì sinh về lạc xứ cõi trời, cõi người. Chẳng phải ngẫu nhiên mà một người được sinh vào dòng Sát Đế Lợi, cũng chẳng ngẫu nhiên mà một người phải sinh vào dòng Chiên Đà La. Tất cả đều do nghiệp từ quá khứ.
Này Đại Vương, Như Lai tuyên thuyết một con đường đưa đến đoạn tận các khổ đau, chấm dứt tái sinh, an trú Niết Bàn tịch tịch. Những ai thực hành Bát Chánh Đạo lần lượt có thể chứng đạt một trong bốn Quả Thánh.
Từ Sơ Quả Tu Đà Hoàn, đến Nhị Quả Tư Đà Hàm, đến Tam Quả A Na Hàm. Cuối cùng là Tứ Quả A La Hán giải thoát hoàn toàn khổ đau, đạt được sự giác ngộ viên mãn.
Này Đại Vương, nếu trong một vương quốc mà người dân biết thực hành Bát Chánh Đạo thì vương quốc đó sẽ phồn thịnh an vui. Nếu một vị quân vương có thể dạy cho dân biết thực hành Bát Chánh Đạo thì quân vương đó có thể tái sinh cõi trời làm một vị thiên tử đầy uy lực.”
– Vua Pasenadi (Ba Tư Nặc) xin hỏi lại: “Thưa Đạo Sư Gotama, Đạo Sư có thể cho con biết Đạo Sư đã chứng đạt Tứ Quả A La Hán chưa ạ?
– Thế Tôn trả lời rằng: “Này Đại Vương, Như Lai đã có thể giáo hóa cho rất nhiều đệ tử chứng đạt A La Hán, thành tựu Tam Minh Lục Thông.
Này Đại Vương, một vị A La Hán chứng đạt sáu phép thần thông. Gồm Túc Mạnh Thông, là nhớ được vô lượng kiếp quá khứ của mình. Thiên Nhãn Thông là quan sát được sự lưu chuyển của chúng sinh trong Lục Đạo luân hồi. Thiên Nhĩ Thông là nghe hiểu được mọi âm thanh và ngôn ngữ của tất cả chúng sinh. Thần Túc Thông là có thể phi hành biến hóa. Tha Tâm Thông là có thể biết được ý nghĩ của chúng sinh. Lậu Tận Thông là thấu đạt chân lý Tứ Diệu Đế.”
Vua thốt lên rằng: “Thưa Đạo Sư Gotama (Cồ Đàm), khi Đạo Sư nói như thế, con hiểu rằng Đạo Sư đã tuyên bố mình chứng đạt quả vị A La Hán. Thậm chí, còn cao hơn A La Hán vì có thể dẫn đường cho nhiều đệ tử chứng đạt A La Hán.
Nhưng, thưa Đạo Sư Gotama (Cồ Đàm), làm sao Đạo Sư có thể chứng đạt quả vị cao cả như thế khi tuổi đời hãy còn rất trẻ. Theo con biết thì Đạo Sư Gotama vừa bằng tuổi con, nghĩa là 40 tuổi. Nhiều vị Ba Là Môn, nhiều Sa Môn già nua nhăn nheo tóc bạc cũng chẳng dám xưng mình là A La Hán.Trong khi Đạo Sư Gotama, hãy còn rất trẻ, tóc xanh, rời bỏ kinh thành xuất gia lúc 29 tuổi, qua 6 năm tu hành ở Uruvela, rồi giáo hóa gần 5 năm từ vương quốc Magadha (Ma Kiệt Đà) đến Kosala (Kiều Tất La) này?”
– “Này Đại Vương, có bốn điều tuy nhỏ mà ta không nên xem thường. Một là đốm lửa nhỏ có thể đốt cháy cả khu rừng. Hai là con rắn nhỏ vẫn có thể cắn chết người. Ba là một Thái Tử trẻ tuổi ngày nào sẽ lên làm Vua nắm trọn quyền lực. Bốn là một Sa Môn trẻ tuổi có thể ngày nào chứng đạt A La Hán.”
– Vua Pasenadi (Ba Tư Nặc) sửng sốt: “Bạch Thế Tôn, con tin Thế Tôn là Bậc Chánh Đẳng Chánh Giác, con tin Thế Tôn là Bậc Chánh Đẳng Chánh Giác. Vì câu nói vừa rồi của Thế Tôn ẩn chứa một bí mật mà chỉ có con mới biết. Nay con xin Quy Y Thế Tôn, Quy Y Chúng Đệ tử của Thế Tôn.”
Vua và đoàn người ra về. Hoàng Hậu thắc mắc câu nói về bốn điều nhỏ không được xem thường của Thế Tôn có cái gì bí ẩn mà Vua xúc động nhiều đến thế. Vì câu nói vừa rồi của Thế Tôn chính là câu nói của Vua hơn hai mươi năm trước. Khi theo học ở Đại Học Takkasila, Vua có rất nhiều bạn bè vương tôn công tử. Những khi Vua đánh võ bị kém, trả lời chính sách chính trị bị dở, thì khi về phòng, Vua hay bị bạn bè nói những lời châm chọc rất khó chịu, hay bị chê là con nít khờ dại. Một lần Vua không nhịn được, bỗng bật ra câu nói đó để gỡ gạc. Câu nói đó hoàn toàn do Vua tự phát nói lần đầu, trước đó chưa có ai nói. Nay Thế Tôn lặp lại câu đó có nghĩa là Thế Tôn biết rõ chuyện ngày xưa của Vua giống như lúc đó đang đứng bên cạnh. Rõ ràng Thế Tôn là Bậc chứng Đạo siêu phàm, Vua Pasenadi (Ba Tư Nặc) mới chịu phục quỳ xuống đảnh lễ Quy Y.
Bên trong một ngôi đền thờ Bà La Môn, mọi người bàn tán bực tức khi cho rằng Đức Phật đã đi quá xa vì đã được Vua Pasenadi (Ba Tư Nặc) tôn làm Thầy. Như vậy, những người Bà La Môn không còn có thể công khai chỉ trích Đạo Sư Gotama (Cồ Đàm) được nữa, họ chỉ còn cách phá hoại âm thầm, nhưng quyết liệt. Họ tập trung nhau lại và bàn cách nào để hạ bệ Đức Phật như hạ uy tín, giết hay cản không cho ai cúng dường vật thực cho Đức Phật và đệ tử. Có người nghĩ phải tìm người thân trong triều đình nói xấu Thế Tôn với Vua. Thái Từ Jeta (Kỳ Đà) rất hận Đức Phật và nghĩ cách lợi dụng vịn vào sự kiện khu vườn thuộc về sở hữu của Thế Tôn. Họ còn suy nghĩ đưa người giả vờ xuất gia theo Đức Phật rồi tìm cơ hội phá từ bên trong hoặc cho nữ nhân vào dụ dỗ Người. Mọi người lúc ấy cùng kết luận phải liên kết với các Bà La Môn ở các nơi, các nước, để cùng chống lại Đức Phật,…
Trong một khu vườn, một cô thám tử chạy vào báo với Công Nương Yashodara (Da Du Đà La) rằng Thái Thượng Hoàng Sudhodana (Tịnh Phạn) cho mời Công Nương về Kapilavastu (Ca Tỳ La Vệ) gấp. Vị Vua đã quá yếu sức. Công Nương lập tức nhờ cô chuẩn bị ngựa cho Cô về ngay.
Khi vừa về tới Kapilavastu (Ca Tỳ La Vệ), Vua Sudhodana (Tịnh Phạn) dặn những lời cuối cùng: “Này Pajapati (Bà Xà Ba Đề) và các con, nay phải thời ta phải rời bỏ xác thân huyền mộng này. Các người đừng than khóc, vì chưa bao giờ ta hạnh phúc hơn bây giờ. Thế Tôn đã độ cho ta chứng Tam Quả A Na Hàm. Ta không trở lại cõi người nữa mà sẽ sinh về cõi trời sắc giới. Sau khi ta mất, các người nên cố gắng xin Thế Tôn xuất gia. Thế gian không phải là chỗ ở lâu, hãy tinh tấn tu hành để giải thoát.”
Hoàng Hậu Pajapati (Bà Xà Ba Đề) băn khoăn với Vua rằng không biết có nên mời Thế Tôn về ngay không.
Vua bảo rằng: “Thế Tôn có trí tuệ biết rõ mọi việc nên Người sẽ làm việc gì khi đúng thời, ta không cần lo đâu. Ta mất rồi thì tang lễ chỉ được làm đơn sơ để tiết kiệm chi phí…
Kinh thành Kapilavastu (Ca Tỳ La Vệ) xôn xao, dân chúng tụm lại buồn lo, bàn tán hai ngày nữa sẽ hỏa táng, mọi người sẽ đi viếng tang lễ của Ngài. Dân chúng nối nhau đến trước sân cung điện cúi chào thi thể của Vua Sudhodana (Tịnh Phạn) đang đặt trên giàn hỏa. Mọi người nghiêm trang hướng về giàn hỏa, Vua Mahanama (Ma Ha Nam) ??? bước đến châm lửa. Khi lửa bắt đầu bốc lên cao, che khuất thi thể của Vua, chợt mùi hương thơm ngào ngạt tỏa khắp kinh thành. Tiếng nhạc Trời văng vẳng trên cao. Khi ngọn lửa vừa hạ thấp thì mọi người chợt nhìn thấy Phật và hơn 50 Tỳ Kheo đã đứng gần đấy tự bao giờ. Có đầy đủ Ngài Nanda (Nan Đà), Sariputta (Xá Lợi Phất), Ananda (A Nan), Anurudda (A Nậu Lâu Đà), Kimbila (Kim Tỳ La), Nandiya (Nan Đề),… các Vị trong hoàng tộc vừa xuất gia.
Đức Phật và các Tôn Giả nghiêng mình chắp tay khẽ trước đống tro tàn. Cảnh tượng vô cùng xúc động, mọi người đều không kiềm nén được nước mắt. Sau đó, Đức Phật và 50 Tỳ Kheo đi về phía Tịnh Xá phía sau khu vực Ba Lâu Đài nghỉ ngơi.
Một buổi sáng nọ, nhiều nông phu ra đồng làm việc cày bừa. Bên dòng sông Rohini, trơ đá vì khô hạn. Người dân than mưa ít nên nước sông kém quá. Tất cả phải nhanh chóng đắp bờ tát nước dẫn về ruộng xứ Koliya của họ. Họ e là nếu chậm tay, bên xứ Sakiya sẽ đắp bờ tát nước về ruộng bên ấy.
Chợt từ bên kia bờ sông một nhóm nông dân la lên: “Sao các người xứ Koliya lại giành tát hết nước của Sakiya chúng tôi? Các người là quân ăn cướp, hết nước rồi ruộng Sakiya sẽ khô cằn chết hết, Sakiya sẽ chết đói, các người là lũ ác độc.”
– Dân Koliya: “Này các người xứ Sakiya, từ lâu ta nhịn thua các người vì Vua Sudhodana còn sống.”
Nhưng nay Vua Sudhodana đã băng hà thì 2 bên không kiềm nổi mối hận mà tranh cãi dữ dội, thách đố và bước vào hỗn chiến ngay lập tức. Ban đầu, họ đánh nhau sơ sài, về sau họ đánh bằng các thế võ hiểm hóc tinh vi. Chợt có tiếng vang trên hư không, mọi người ngước lên và Đức Phật đã xuất hiện. “Này các người của Sakiya và Koliya hãy dừng tay lại.”
Họ nhìn thấy Thế Tôn, đứng giữa hư không, kinh sợ dạt lui về phần bờ sông của mình. Đức Phật cất tiếng dạy: “Này các người dân của Sakiya và Koliya, trong mọi dòng chảy thì dòng máu là quý nhất. Vì vậy hãy sáng suốt đừng đổ máu để giành lấy nước. Các ngươi giành nước để có ruộng lúa tốt tươi nuôi sống bản thân mình, để cho máu tiếp tục chảy trong thân của mình.
Bây giờ thật là vô lý khi các người bỏ máu đi để giành lấy nước. Này các người dân xứ Sakiya và Koliya, trong việc làm ác của đôi tay thì việc đưa tay ra giết người là ác độc nhất. Trong việc làm thiện của đôi tay thì đưa tay ra làm nên miếng ăn cho con người là hiền thiện nhất.
Vì vậy, các ngươi đừng dùng đôi tay để giết nhau, mà hãy dùng đôi tay để cày cấy ruộng đồng. Này các người xứ Sakiya và Koliya, vì nghiệp của con người bất động nên thời tiết thất thường khi mưa khi hạn. Nếu các người biết khởi tâm từ bi thì trời sẽ mưa thuận gió hòa, nước sông sẽ dâng cao, ruộng đồng xanh tốt…”
Mọi người từ từ quỳ xuống chắp tay hướng về Phật. Tất cả cung kính xin hỏi Phật tu tập và từ bi là gì? Nhưng Đức Phật hẹn vào một dịp thích hợp sẽ giảng về Tu Tập Từ Bi ở Kapilavastu (Tỳ Ca la Vệ). Rồi Đức Phật bay chầm chậm về bờ ruộng và đi về phía Thành Kapilavastu (Tỳ Ca la Vệ). Sau đó, những người nông dân kéo nhau về. Mọi người mong nghe Thế Tôn dạy tu tập từ bi để mưa xuống, khỏi phải đánh giết giành giật với nhau nữa.
Buổi chiều ở Tịnh Xá, nhiều người kéo đến thăm Phật rất đông. Đức Phật tuyên giảng: “Này các Tỳ Kheo và các cư sĩ, có pháp môn, tu tập quán Từ Bi thật là thù thắng, thật là diệu kỳ. Từ Bi giúp đưa đến an lạc trong hiện đời và đời sau, giúp phá trừ các kiết sử, giúp đưa đến giải thoát.
Này các Tỳ Kheo và các cư sĩ, khi một Tỳ Kheo ngồi an trú trong Chánh Niệm, Tỳ Kheo ấy trải lòng từ mẫn, thương yêu tất cả chúng sinh khắp các phương hướng, từ phương trước mặt, sau lưng, hai bên, trên và dưới. Tỳ Kheo ấy nguyện lòng yêu thương tất cả từ người quen biết cho đến chưa quen, từ loài người cho đến cầm thú, từ kẻ thân thiết đến người sơ bạc. Thậm chí vị Tỳ Kheo ấy yêu thương được cả những chúng sinh đã từng có oan trái, hãm hại mình. Như vậy vị Tỳ Kheo ấy làm cho sung mãn, làm cho tràn đầy, làm cho vô hạn tâm từ bi đến vô biên vô lượng. Lòng từ bi của vị Tỳ Kheo ấy như là cỗ xe to lớn chuyên chở vàng bạc châu báu, như là căn cứ địa bảo vệ Kinh Thành trước quân thù, như là biển cả dung chứa các loài thủy tộc.
Này các Tỳ Kheo và các cư sĩ, người có thể tu tập lòng từ bi vô hạn sẽ được tám điều lợi ích. Thế nào là tám lợi ích? Này các Tỳ Kheo và các cư sĩ,
Thứ nhất, các vị này ngủ được an lành;
Thứ hai, vị này thức được an lành;
Thứ ba, vị này được loài người yêu mến;
Thứ tư, vị này được phi nhân yêu mến;
Thứ năm, vị này được chư thiên thường thủ hộ;
Thứ sáu, vị này có thể thoát khỏi các hiểm nạn đau thương lửa cháy hoặc độc trùng;
Thứ bảy, vị này chết sinh về cõi phạm thiên;
Thứ tám, vị này sẽ phá trừ các kiết sử tiến tu cho đến giải thoát.
Này các Tỳ Kheo và các cư sĩ, đó là tám lợi ích của người tu tập từ tâm sung mãn, vững vàng.”
Sau bài Pháp này, nhiều vị Tỳ Kheo và cư sĩ chứng được Quả Thánh từ Tu Đà Hoàn cho đến A La Hán. Mọi người bàn nhau: “Nếu Thế Tôn nói đúng thì chúng ta sẽ cùng nhau tu tập từ bi cho đến khi mưa xuống tràn đồng.”
Đêm đó, trời mây đen kéo về, rồi mưa như trút nước, sấm sét ầm ì trên bầu trời. Người dân bất chấp trời tối, kéo ra đường nhảy múa hò reo. Sáng hôm sau, tất cả các đồng ruộng ngập tràn nước.
Chiều tối, Đức Bà Pajapati (Bà Xà Ba Đề) và Công nương đến thăm Phật. Đức Bà Pajapati hỏi Đức Phật: “Thế Tôn à, người nữ có thể xuất gia được không ạ?”
– Đức Phật đáp lại: “Mẫu thân không nên hỏi như thế.”
Hai người phụ nữ buồn bã ra về. Phật và 50 Tỳ Kheo rời khỏi Kinh Thành Kapilavathu (Tỳ Ca La Vệ) từ sáng sớm, xuôi về phía Nam. Khi tới Kinh Thành Vesali (Tỳ Xá Ly) của Xứ Licchavi, Đức Phật quyết định ở đó vài hôm cùng các Tỳ Kheo.
Đức Phật nói: “Này ANanDa (A Nan), hãy đến ngôi nhà hoang có nóc nhọn đó dọn dẹp làm chỗ ngủ cho Như Lai và các Tỳ Kheo.”
Một vài Tỳ Kheo cùng nhau quét dọn ngôi nhà hoang có nóc nhọn cho sạch sẽ. Các Tỳ Kheo khác đi vào làng khất thực. Ngài Kimbila (Kim Tỳ La) nói với Ngài Nanda (Nan Đà) là hình như chưa từng có vị đệ tử nào của Thế Tôn ghé qua giáo hóa ở đây. Mọi người nhìn các Vị lạnh nhạt, việc khất thực cũng không dễ dàng như các nơi khác. Ngài Kimbila (Kim Tỳ La) thắc mắc sao Thế Tôn không chọn dừng chân tại nơi khác. Ngài Nanda (Nan Đà) nói Thế Tôn làm việc gì dù nhỏ hay lớn cũng đều có lý do sâu xa. Chúng ta chỉ nên nhu thuận vâng lời Thế Tôn là được.
Lúc đó, tại Kinh Thành Kapilavathu (Ca Tỳ La Vệ), Công Nương Yashodara (Da Du Đà La) bẩm với Đức Bà Pajapati (Bà Xà Ba Đề ): “Thưa mẫu hậu, (Bà Xà Ba Đề ) con nghĩ đã đến lúc chúng ta theo Thế Tôn để xin xuất gia làm Ni rồi. Chúng ta chẳng còn gì để luyến tiếc tại Kapilavathu (Ca Tỳ La Vệ ) này cả. Những người thân yêu của chúng ta đều đang ở bên cạnh Thế Tôn, và chúng ta cũng không thể rời xa họ được nữa.”
Đức Bà Pajapati (Bà Xà Ba Đề) đáp: “Này Yashodara (Da Du Đà La) con nói rất đúng, đã đến lúc chúng ta phải xin Thế Tôn được xuất gia. Chỉ có Sundari chưa biết ý nó ra sao.Còn kho tàng vàng bạc châu báu chưa động đến nhiều, mà cũng chưa thể giao cho Mahanama vì chưa biết liệu Mahanama có sử dụng chính đáng không.”
Đức Bà nhờ Công Nương Yashodara (Da Du Đà La) gọi Sundari vào nói chuyện và cô ấy chưa có ý định trở thành Ni, tiếp tục ở lại Kapilavathu (Tỳ Ca La Vệ ) để lấy chồng. Sau đó, Đức Bà Pajapati (Bà Xà Ba Đề) gọi tất cả cung nữ đến nói: “Ân tình của các em đối với Hoàng tộc chúng ta rất sâu đậm. Bây giờ ta và Công Nương Yashodara (Da Du Đà La) quyết định theo Thế Tôn xuất gia nên sẽ không còn sống ở lâu đài hoàng cung này nữa. Ta sẽ cho các em mỗi người một số vàng đủ để sống dư dả cả đời còn lại. Các em có thể về lại với gia đình mình sau khi ta và Yashodara ra đi.” Các cung nữ khóc ầm lên. Các cô quyết một lòng cả đời theo hầu hạ nên xin đi theo xuất gia.
Đức Bà Pajapati (Bà Xà Ba Đề) bàn với Công Nương Yashodara (Da Du Đà La) ai sẽ là người nắm giữ lực lượng thám tử rộng lớn khắp nơi mà Công Nương đang nắm giữ. Nàng trăn trở vì chưa ai đủ sức nắm giữ lực lượng này. Vì trước đây Nàng được Thái Tử hướng dẫn từng chút suốt thời gian dài. Sau này Công nương hướng dẫn lại cho Ngài Nanda (Nan Đà), bất ngờ Ngài xuất gia. Ngài ANanda (A Nan) con của Chú Amitodana cũng rất giỏi, nhưng cũng xuất gia luôn.
Tạm thời Công nương Yashodara (Da Du Đà La) vẫn phải tiếp tục điều hành lực lượng này cho đến khi tìm được người thay thế. Lực lượng này rất quan trọng trong việc bảo vệ và ủng hộ Thế Tôn giáo hóa. Năm năm qua lực lượng này đã ngăn chặn nhiều vụ phá hoại Tăng đoàn và xâm nhập vào các phe xấu để giải thích làm dịu bớt sự chống đối họ. Thế nên Công nương sẽ phải bàn tiếp với Ngài Nanda (Nan Đà) về việc kế thừa lãnh đạo lực lượng thám tử này.
Sau đó, Đức Bà thắc mắc sao có tin báo rằng mọi người ở Vesali (Tỳ Xá Ly) có vẻ thờ ơ trước sự xuất hiện của Đức Phật, không biết có phải do lực lượng thám tử ở đó chưa tác động được vào Triều Đình. Công Nương cũng khẳng định như vậy nên Nàng đã nhắn người ở đó cố gắng thuyết phục vài người trong hoàng tộc đến gặp Thế Tôn. Hai Mẹ Con cùng nhau đi đến Vesali (Tỳ Xá Ly) để gặp Thế Tôn xin xuất gia, kẻo Thế Tôn lại đi đến nơi khác. Đức Bà cũng liền dặn Công nương phái người đến cúng dường Thế Tôn và chư Tăng kẻo người dân cúng dường không đủ. Hai ngày sau đó, 2 Mẹ Con sẽ bắt đầu lên đường.
Buổi sáng, ở Kinh Thành Kapilavathu (Tỳ Ca La Vệ), Triều đình tiễn đưa đoàn của Đức Bà Pajapati (Bà Xà Ba Đề) lên đường về phía Nam. Dân chúng kéo nhau ra quỳ lạy tiễn Đức Bà. Đoàn người đi xa dần rồi mất hút sau những rặng cây ven ruộng. Nhiều người dân qua lại tò mò nhìn ngắm.
Đêm xuống, có nhiều người giăng lều giúp đoàn phụ nữ có chỗ nghỉ qua đêm. Trong đêm, một toán đàn ông cầm dao lẻn đến gần khu lều. Lập tức có nhiều thám tử áo đen nhảy ra đánh bật họ bỏ chạy cả. Sáng hôm sau đoàn người tiếp tục khởi hành.
Tại nơi Đức Phật và Tăng đoàn đang dừng chân, Ngài Kimbila (Kim Tỳ La): “Này hiền giả Ananda (A Nan), cảnh vật ở Vesali (Tỳ Xá Ly) này đẹp như tranh vậy. Con người rất nho nhã, thanh lịch, nhưng họ có vẻ thờ ơ với Đạo giáo quá nhỉ?”.
Ngài ANanda (A Nan) đáp: “Thưa Hiền giả Kimbila (Kim Tỳ La), Thế Tôn dạy rằng mọi chuyện đều do nhân duyên. Có lẽ dân và triều đình ở đây không có duyên với Chánh Pháp”.
Ngài Nanda (Nan Đà) bước tới mỉm cười nói: “Nếu Vesali (Tỳ Xá Ly) mà không có duyên thì Thế Tôn chẳng lưu lại đây ngót nửa tháng thế này. Nhưng Vesali (Tỳ Xá Ly) sẽ có duyên theo cách khác. Chợt Thị giả Nagasamala vào bạch Phật, có Hoàng Tử Mahali cùng tùy tùng đến viếng.
Hoàng Tử: “Kính thưa Đạo Sư Gotama, con tên Mahali, Hoàng Tử xứ Licchavi này. Chúng con nghe Đạo Sư ghé ngang đất nước chúng con nên đến viếng Đạo Sư và xin được vấn an sức khỏe Đạo Sư cùng chư Tăng. Nếu Đạo Sư không ngại thì con xin mời Đạo Sư về nhà con nghỉ ngơi, không phải ở nơi ngôi nhà hoang thế này”
Đức Phật đáp: “Này Hoàng Tử Mahali, Như Lai sẽ không lưu lại đây lâu ngày nên không cần phải thu xếp chỗ ở tiện nghi. Hơn nữa, này Hoàng Tử Mahali, đời sống của một vị Tỳ Kheo nên tự tại với hoàn cảnh, không nên lệ thuộc hay đòi hỏi hoàn cảnh theo ý mình.
Này Mahali, khi một người có phước, người ấy thường hay ở trong hoàn cảnh thuận tiện sung sướng, không bị mưa nắng làm khổ não, không bị thiếu ăn khát uống làm cho khổ não, không bị người chung quanh gây khổ não. Nhưng một vị Tỳ Kheo thường nhiếp tâm trong Thiền Định, hiểu rõ lẽ vô thường biến dịch, tâm tự tại với ngoại cảnh, cũng không bị khổ não với mưa nắng, ăn uống hay người chung quanh.
Này Mahali, phước con người khi tăng khi giảm, bởi vì chúng sinh tâm ý loạn động thiện ác bất chừng. Ai có thể kiểm soát được tâm ý mình mới có thể giữ gìn thiện pháp lâu dài. Này Mahali, tâm dẫn đầu các Pháp, tâm làm chủ mọi tạo tác. Ai hành động với tâm ác thì tội sẽ theo như bóng với hình. Ai hành động nói năng với tâm thiện thì phước sẽ theo như xe theo con ngựa.”
Hoàng Tử Mahali hoát nhiên tỉnh ngộ, quỳ xuống chắp tay thưa: “Bạch Thế Tôn, con đã thấy Pháp, con đã ngộ Pháp, tất cả những gì có sinh sẽ có diệt. Nay con xin Quy Y với Thế Tôn, Quy Y với Chánh Pháp của Thế Tôn, Quy Y với Chúng đệ tử của Thế Tôn, từ nay đến mạng chung con trọn lòng tôn kính.”
“Bạch Thế Tôn, con có khu đất ở Đại Lâm, con xin được cúng dường Thế Tôn để xây dựng Tịnh xá cho chư Tăng, cúi xin Thế Tôn tiếp nhận cho con.”
Đức Phật nói: “Này Hoàng Tử Mahali, hãy làm những gì ông nghĩ là thích hợp”.
Hoàng Tử Mahali liền trả lời: “Bạch Thế Tôn, con và Vua Pasenadi (Ba Tư Nặc) ở Kosala (Kiều Tất La) vốn là bạn học từ Đại học Takkashila, cũng có Bandhula con vua xứ Mallas nữa làm thành 3 người bạn thân thiết. Con và Bandhula thì không phải Thái Tử nên sẽ không làm Vua. Pasenadi thì đã lên ngôi, chúng con đều chuyên về chính trị, võ nghệ, tình báo, kinh tế. Hiện nay thì con có nhiệm vụ dạy lại cho các Vương tôn Hoàng Tử của Xứ Licchavi này. Bandhula thì trông coi một cánh quân cho Mallas. Bandhula võ nghệ siêu đẳng trên đời khó có ai bì.”
– Đức Phật nhắn nhủ: “Này Hoàng Tử Mahali, nghiệp dẫn dắt chúng sinh không lường được. Ông hãy tinh tấn tu hành, thường tọa Thiền để đắc các Thánh Quả. Chuyện mai sau không phải luôn luôn êm thắm…”
Ngài Nanda (Nan Đà) nói với Ngài Rahula (La Hầu La): “Này cháu Rahula (La Hầu La), thám tử là một nghề vô cùng vất vả, phải được rèn luyện khắc nghiệt, phải thành thạo nhiều kỹ năng đặc biệt, phải nói được nhiều ngôn ngữ, phải hiểu biết rất rộng, phải hiểu được tâm lý của mọi người, phải xông pha vào nơi nguy hiểm, phải diễn nhiều vai khác nhau khi cần. Rất mưu trí, mà phải làm sao giữ được lý tưởng phụng sự trung thành đất nước.
Này Rahula, từ nay ta sẽ dạy cháu cách liên lạc bằng ám hiệu mật hiệu. Ta sẽ dạy cháu những kỹ năng của thám tử, những kỹ năng để chỉ huy lực lượng thám tử. Cháu phải biết cách hóa trang biến thành người khác trong chớp mắt. Cháu có thể nói nhiều ngôn ngữ của các xứ, cháu có thể ghi nhớ các sự việc rất lâu,…”
Ngài Rahula (La Hầu La) xin đáp: “Thưa Tôn giả Nanda (Nan Đà), con nghe nói tôn giả ANanda (A Nan) có khả năng ghi nhớ rất siêu phàm, phải chăng Tôn giả ANanda (A Nan) cũng là thám tử?”
Ngài Nanda (Nan Đà) trả lời: “Này Rahula, Tôn giả ANanda (A Nan) cũng như mọi thanh niên của giai cấp Sát Đế Lợi đều phải rèn luyện chiến đấu. Một số nào xuất sắc thì được tuyển đào tạo thám tử với những kỹ năng cao cấp. Cả Tôn giả ANanda cũng như Anuruddha (A Nậu Lâu Đà), Kimbila (Kim Tỳ La),…. đều được học hỏi kỹ năng thám tử, võ nghệ tinh tường, biết nhiều ngôn ngữ, có trí nhớ bền bỉ.
Riêng tôn giả ANanda (A Nan) được thiên phú trí nhớ cực tốt. Cháu biết tại sao mà Tôn giả ANanda (A Nan) thích quấn quýt bên cạnh Thế Tôn không? Bởi vì ANanda (A Nan) muốn nghe và ghi nhớ thật nhiều lời dạy của Thế Tôn để thuật lại cho các bạn đồng phạm hạnh.”
Ven đường, đoàn phụ nữ dừng lại dựng lều đốt lửa, nghỉ qua đêm. Một người thám tử tới báo với Công Nương Yashodara (Da Du Đà La) rằng Đức Phật hiện ở cách đây 3 dặm đường. Thuộc hạ sẽ đặt những ám hiệu trên đường dẫn đến ngôi nhà hoang mà Thế Tôn và 50 vị Tôn giả đang trú ngụ. Mấy hôm nay có Hoàng Tử Mahali thường tới lui cúng dường vật thực, và che thêm mái cho các Tôn giả ở. Công nương khen vị thám tử và dặn rằng sáng mai sẽ theo ám hiệu để đến chỗ Thế Tôn.
Buổi sáng, đoàn phụ nữ lại thu dọn hành lý và lên đường. Đoàn đến bên ngoài khu nhà hoang. Đức Phật biết và liền nói với Ngài ANanda (A Nan): “Này ANanda, hãy ra ngoài bảo Đức Bà Pajapati (Bà Xà Ba Đề) và đoàn phụ nữ đến Kapilavathu (Ca Tỳ La Vệ) hãy về lại Sakiya, vì phụ nữ không thể xuất gia làm sa môn sống không nhà, đi khất thực được.”
Ngài ANanda (A Nan) ra ngoài và thưa: “Kính thưa Đức Bà Pajapati (Bà Xà Ba Đề) và Công Nương Yashodara (Da Du Đà La), Thế Tôn không đồng ý nhận người nữ xuất gia, vì Thế Tôn bảo người nữ cần phải được bảo vệ bởi gia đình, bởi cha, bởi anh, bởi chồng,… nên không thể sống không nhà và khất thực được.”
Đức Bà liền đáp: “Này Tôn Giả ANanda (A Nan), hãy bạch với Thế Tôn rằng chúng tôi, không còn gì để quay lại với Sakiya cả. Chúng tôi chỉ còn một con đường là đi theo Thế Tôn tới cùng trời cuối đất.”
Ngài ANanda (A Nan) ngần ngừ một chút rồi lại quay vào bạch Phật.
Đức Phật nói: “Này ANanda, hãy nói với Đức Bà Pajapati rằng người nữ không thích hợp với đời sống xuất gia vốn nhiều khó khăn, bất tiện, kém an toàn. Các vị hãy quay về.”
Ngài ANanda lại quay ra: “Thưa Đức Bà Pajapati (Bà Xà Ba Đề), Thế Tôn lo lắng cho người nữ không thể sống đời sống xuất gia vì quá thiếu thốn mọi thứ cần thiết như ngôi nhà kín đáo phòng vệ sinh tiện lợi, lò bếp hồng nấu ăn. Khu vực tránh xa trộm cướp và kẻ dâm tặc. Người nữ ôm bát đi lang thang khất thực cũng nguy hiểm nếu đi qua chỗ vắng vẻ. Thế Tôn không muốn Đức Bà và quý vị nữ giới ở đây phải chịu khổ như thế.”
Đức Bà: “Thưa Tôn giả ANanda, xin hãy vào bạch với Thế Tôn rằng chúng tôi dòng dõi Sát Đế Lợi đều có từng rèn luyện tự vệ phòng thân, cũng như rèn luyện chiến đấu gian khổ. Xin Thế Tôn hãy chấp nhận cho chúng tôi xuất gia với người. Chúng tôi sẽ chịu đựng được hết mà.”
Cuối cùng, Đức Phật dặn với Ngài ANanda (A Nan) là: “Này ANanda, tâm ý người nữ nhiều phiền não, cảm xúc, tình cảm ích kỷ, khó buông xả khoáng đạt, không thích hợp với một vị sa môn bao dung tự tại. Hãy bảo các vị quay về.”
Ngài ANanda (A Nan) thưa: “Thưa Đức Bà Pajapati và Công nương Yashodara, Thế Tôn lo lắng tâm ý của người nữ hay buồn giận bất thường, hay tủi thân và lo nhiều cho bản thân, cũng sẽ khó khăn trong đời sống xuất gia, phải sống trong môi trường toàn là người xa lạ ít có tình cảm thân thiết. Thế Tôn e ngại người nữ khó chịu đựng lâu dài hoàn cảnh như thế.”
Nhưng Đức Bà vẫn quyết nói: “Thưa Tôn giả ANanda (A Nan), xin hãy vào thưa với Thế Tôn là chúng tôi sẽ chấp nhận tất cả, miễn sao được xuất gia theo Thế Tôn hết cả cuộc đời mình.”
Ngài ANanda quay lại và xin thưa: “Bạch Thế Tôn, người nữ có khả năng chứng A La Hán không ạ?”.
Đức Phật trả lời: “Này ANanda (A Nan), nếu người nữ xuất gia thực hành đúng Chánh Pháp thì hoàn toàn có thể chứng A La Hán không thua gì người nam.”
Ngài Ananda (A Nan) ngay lập tức thốt lên: “Bạch Thế Tôn, nếu như vậy, con cúi xin Thế Tôn hãy độ cho Đức Bà Pajapati (Bà Xà Ba Đề), Công nương Yashodara (Da Du Đà La) cùng cả trăm cung nữ được xuất gia trong Chánh Pháp của Thế Tôn. Bạch Thế Tôn, Đức Bà Pajapati là di mẫu của Thế Tôn, đã từng bồng ẵm, nuôi nấng, yêu thương Thế Tôn từ khi Thế Tôn hãy còn là hài nhi mất mẹ. Đức Bà Pajapati thực sự là một người mẹ cao cả vĩ đại của Thế Tôn và của tất cả chúng sinh này. Những công ơn mà Thế Tôn giáo hóa dạy dỗ cho chúng con đều mang theo một phần công lao khó nhọc của Đức Bà Pajapati trong đó. Chúng con được hạnh phúc trong giáo Pháp của Thế Tôn nên cũng muốn Đức Bà Pajapati cũng được hưởng những hạnh phúc như vậy.
Bạch Thế Tôn, Công nương Yashodara là một người vợ vĩ đại nhất trên thế gian này. Khi Thế Tôn rời bỏ hoàng cung lang thanh đi tìm đạo lý, khi Thế Tôn sống khổ hạnh rừng sâu. Công nương Yashodara chưa bao giờ rời khỏi Thế Tôn, luôn tìm cách hỗ trợ Thế Tôn đủ mọi thứ, luôn sống khắc khổ như Thế Tôn đang sống. Khi Thế Tôn đã thành Đạo bắt đầu giáo hóa, Công nương Yashodara luôn âm thầm tìm mọi phương cách để phụ giúp Thế Tôn.
Bạch Thế Tôn, bây giờ cung điện ở Kapilavathu (Ca Tỳ La Vệ) chẳng còn ý nghĩa gì với Công nương Yashodara khi mà người chồng kính yêu nhất, đứa con yêu thương nhất đã trở thành sa môn siêu thoát lang thang trên mọi nẻo đường. Đức Bà, Công nương và cả trăm cung nữ đã bỏ hết hài dép để đi bộ từ Kapilavathu (Ca Tỳ La Vệ) về đây, thật không còn điều gì có để cảm động hơn nữa. Nếu phải chết, chắc chắn Công nương Yashodara chỉ muốn được chết bên cạnh Thế Tôn và Sa di Rahula (La Hầu La). Con cúi xin Thế Tôn hãy độ cho Công nương Yashodara được xuất gia trong Chánh Pháp của Người.
Bạch Thế Tôn, cả trăm cung nữ ngoài kia đều là những người đã hầu hạ hoàng tộc Gotama một cách trung thành tận tụy. Bây giờ, họ chẳng biết đi đâu khi mà những người họ tôn kính nhất đã rời bỏ thế gian để xuất gia tu hành. Con cúi xin Thế Tôn hãy độ cho họ được xuất gia trong Chánh Pháp. Mà sự vi diệu cao siêu trong đó đáng cho tất cả chúng sinh đều được soi sáng.”
Đức Phật tuyên rằng: “Này ANanda, nếu Đức Bà Pajapati và những người nữ ngoài kia chấp nhận Tám Phép cung kính đối với Tỳ Kheo Tăng thì Như Lai sẽ đồng ý cho họ xuất gia. Này ANanda, thế nào là tám phép cung kính đối với Tỳ kheo Tăng?
Thứ nhất, dù Tỳ kheo Ni trăm tuổi Đạo vẫn phải cung kính Tỳ kheo tăng một tuổi Đạo.
Thứ hai, Tỳ kheo Ni không bao giờ được lớn tiếng nặng lời với Tỳ kheo Tăng.
Thứ ba, Tỳ kheo Ni không bao giờ được bắt lỗi, răn dạy theo cách bề trên đối với Tỳ kheo Tăng, mà ngược lại chỉ Tỳ kheo Tăng mt ới có quyền bắt lỗi, răn dạy cho Tỳ kheo Ni.
Thứ tư, để có thể xuất gia là Tỳ kheo Ni, người nữ đó phải được cả hai bên Tăng và Ni đồng ý, chứ không phải chỉ có bên Ni mà thôi.
Thứ năm, khi phạm tội nặng, Tỳ kheo Ni phải đến cả hai bên Tăng và Ni để sám hối chứ không phải chỉ sám hối bên Ni mà thôi.
Thứ sáu, cứ mỗi nửa tháng, bên Ni phải cầu học giáo Pháp với Tỳ kheo Tăng.
Thứ bảy, Ni không được ở nơi nào mà gần đó không có Tỳ kheo Tăng ở, để được kiểm soát và bảo vệ.
Thứ tám, cứ sau ba tháng an cư mùa mưa, Tỳ kheo Ni phải xin tự tứ với Tỳ kheo Tăng để xin sự đánh giá của Tỳ kheo Tăng về phẩm hạnh của mình. Này ANanda, nếu Đức Bà Pajapati và những người nữ ngoài kia chấp nhận tám phép cung kính đối với Tỳ kheo Tăng như thế thì Như Lai sẽ đồng ý cho xuất gia.
Ngài ANanda hạnh phúc thuật lại ngay: “Thưa Đức Bà Pajapati và Công nương Yashodara, Thế Tôn bảo rằng bây giờ thì Đức Bà và Công nương đều là dòng Sát Đế Lợi, đã từng được rèn luyện chiến đấu gian khổ, nhưng lâu dài về sau sẽ có những người nữ xin xuất gia mà chưa được phẩm chất Sát Đế Lợi như thế. Họ sẽ không chịu đựng nỗi sự khó khăn của đời sống sa môn, vì vậy Thế Tôn thiết lập tám phép cung kính đối với Tỳ kheo Tăng để tạo sự ổn định lâu dài cho Đại chúng. Nếu Đức Bà và Công nương chấp nhận tám phép cung kính này thì Thế Tôn sẽ vui lòng đón nhận Đức Bà và Công nương vào hàng ngũ sa môn.
Thưa Đức Bà và Công nương, tám phép cung kính đó là:… Ngài liền thuật lại tám phép cung kính ấy, chỉ đợi nếu Đức Bà và Công nương đồng ý thì Thế Tôn sẽ hoan hỉ đón nhận mọi người vào hàng ngũ xuất gia, một Bộ Chúng Ni hoàn toàn mới.
Đức Bà và Công nương Yashodara mừng rỡ nói: “Xin tôn giả hãy vào bạch với Thế Tôn là chúng tôi hoàn toàn đồng ý thọ trì tám phép cung kính này ạ.”
Ngài ANanda nhanh chóng trở vào bạch Phật, Ngài Rahula chạy lại đứng gần với Công nương Yashodara có vẻ quyến luyến lắm. Công nương bèn hỏi Ngài: “Tôn giả Sariputta đâu sao mẫu thân không thấy?”
Ngài đáp: “Thưa mẫu thân, Thế Tôn để Tôn giả Sariputta (Xá Lợi Phất) lại Tinh xá Jetavana ở Savathi để trông coi Tăng chúng ạ.Còn Tôn giả Moggalana (Mục Kiền Liên) thì ở Veluvana (Trúc Lâm) để trông coi Tăng chúng ở đấy.”
Nhưng Công nương chỉ nghe nói chứ chưa được gặp Ngài Moggalana (Mục Kiền Liên) bao giờ. Bên trong, Đức Phật nói: “Này ANanda, Này Nagasamala, các ông hãy sắp xếp cho Đức Bà và mọi người đúng phép, Như Lai sẽ ra làm lễ xuất gia cho họ.”
Ngài Upali (Ưu Pa Li) bạch rằng: “Bạch Thế Tôn, ai sẽ cạo tóc cho số người nữ này, vì nếu Tăng cạo tóc cho Ni thật không hay?”
– Đức Phật đáp: “Này Upali (Ưu Pa Li), Như Lai biết sẽ làm những gì cần phải làm.”
Ngài bước ra: “Xin kính thỉnh Đức Bà, Công nương tất cả quý vị bước vào sân và quỳ xuống, Thế Tôn sẽ ra làm lễ xuất gia cho quý vị.”
Mọi người quỳ chỉnh tề trước sân. Đức Phật xuất hiện với nét uy nghi, khiến bao người không khỏi dâng lên lòng thành kính và xúc động khôn tả.
Người tuyên rằng: “Lành thay, hãy đến đây sống một đời xuất gia đúng Pháp của Chúng Tỳ kheo Ni.”
Đức Phật vừa dứt lời thì bỗng nhiên tất cả tóc của mọi người rụng hết, y phục trên người biến thành Y ca sa màu nâu thô ráp, mọi người reo lên vui sướng. Lúc đó, chợt có rất nhiều người dân mang vật thực đến cúng dường.
Phật căn dặn với Ngài Nagasamala: “Này Nagasamala, ông hãy thông báo với các Tỳ kheo và Tỳ kheo Ni rằng sáng mai chúng ta sẽ lên đường đi tiếp về phía Nam.”